Sau hơn 12 năm thực hiện Quy chế về chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ ban hành kèm theo Quyết định số 58-QĐ/TW, ngày 07/5/2007 của Bộ Chính trị (viết tắt là Quy chế) đã góp phần nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả trong công tác kiểm tra, giám sát về công tác cán bộ; là căn cứ quan trọng để cấp ủy, tổ chức đảng kiểm tra, giám sát đối với tổ chức đảng cấp dưới và cán bộ, đảng viên trong việc lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện công tác cán bộ; việc kiểm tra, giám sát đối với tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên về công tác cán bộ chặt chẽ, chính xác, kịp thời và có hiệu quả hơn, góp phần thiết lập lại kỷ luật, kỷ cương, tạo sự chuyển biến nhiều mặt trong công tác cán bộ. Từ khi thực hiện chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ, UBKT Trung ương và UBKT các cấp đã phát hiện, xử lý và kiến nghị xử lý nhiều vi phạm của tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên trong công tác cán bộ.

Tuy nhiên, quá trình thực hiện Quy chế còn một số hạn chế, bất cập như: Việc kiểm tra, giám sát công tác cán bộ còn thiếu chủ động, chưa thường xuyên và đồng bộ ở các cấp, mới chỉ tập trung kiểm tra, xử lý vi phạm, còn thiếu giải pháp hữu hiệu để phòng ngừa, ngăn chặn sai phạm. Việc kiểm tra, giám sát đối với người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội, người đứng đầu trong cơ quan tham mưu về công tác cán bộ chưa được quan tâm đúng mức; công tác tự kiểm tra của cấp ủy, tổ chức đảng có nơi còn hình thức. Một số cuộc kiểm tra, giám sát về công tác cán bộ chưa có chiều sâu, chưa triệt để, chậm phát hiện và xử lý hoặc xử lý thiếu kiên quyết, triệt để, nghiêm minh, chưa đủ sức răn đe, cảnh tỉnh phòng ngừa vi phạm. Việc kiểm tra, xử lý đối với tổ chức đảng để xảy ra tham nhũng, tiêu cực trong công tác cán bộ, nhất là tình trạng chạy chức, chạy quyền và việc bổ nhiệm người nhà, người thân không đủ điều kiện, tiêu chuẩn, không đúng nguyên tắc, quy trình, thủ tục, thẩm quyền đã có chuyển biến, nhưng chưa đồng đều ở các cấp hiệu quả chưa cao.

Nguyên nhân của những hạn chế, bất cập là do: Một số cấp uỷ, tổ chức đảng chưa kiên quyết, sâu sát, kịp thời trong việc triển khai và tổ chức kiểm tra, giám sát theo Quy chế; có nơi còn buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo trong công tác này. Nhiều chủ trương, chính sách mới của Đảng về công tác cán bộ, quản lý cán bộ được ban hành nhưng chưa được cập nhật trong Quy chế. Một số nội dung trong Quy chế không còn phù hợp, có những vấn đề còn bất cập, gây khó khăn trong thực hiện, cần phải sửa đổi, bổ sung.

Nhằm khắc phục những hạn chế, bất cập nêu trên, ngày 25/02/2019 Bộ Chính trị ban hành Quy định số 179-QĐ/TW về chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ thay thế Quy chế về chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ. Quy định xác định rõ “Các cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên có trách nhiệm thực hiện Quy định này”. Để thực hiện Quy định thiết thực, hiệu quả cần thực hiện tốt các nội dung sau:

Một là, cần nâng cao nhận thức cho các cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên về mục đích, ý nghĩa việc ban hành Quy định về chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ. Nâng cao nhận thức về mục đích, ý nghĩa Quy định về chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ cho các cấp uỷ, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên là một yêu cầu đòi hỏi cấp thiết của công tác xây dựng Đảng, công tác kiểm tra, giám sát của Đảng trong tình hình hiện nay. Có nhận thức đúng mới thấm nhuần sâu sắc, vận dụng thực hiện đúng, đầy đủ và có kết quả về chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ, đạt được mục tiêu yêu cầu đặt ra của việc thực hiện nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng trong toàn Đảng. Từ đó, cấp uỷ các cấp, nhất là người đứng đầu cấp ủy mới thực sự coi trọng và tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, tiến hành kiểm tra, giám sát công tác cán bộ theo đúng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và chấp hành nghiêm chỉnh khi được kiểm tra, giám sát đối với mình. Chú trọng cải tiến, đổi mới công tác kiểm tra, giám sát nói chung, chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ nói riêng, củng cố kiện toàn bộ máy và đội ngũ cán bộ làm công tác kiểm tra, giám sát, tạo chuyển biến mạnh mẽ về công tác này trong tình hình hiện nay để góp phần xây dựng được đội ngũ cán bộ tương xứng, ngang tầm, đáp ứng yêu cầu sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Từ sự chuyển biến nhận thức, hành động của cấp uỷ sẽ thúc đẩy chuyển biến nhận thức và hành động của các tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên trong việc tích cực tham gia kiểm tra, giám sát công tác cán bộ có hiệu quả theo đúng vị trí, vai trò, trách nhiệm của mình. Qua đó, tạo sức mạnh tổng hợp của các cấp uỷ, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên về nâng cao chất lượng chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ.

Các cấp uỷ, tổ chức đảng cần tiếp tục tổ chức nghiên cứu, quán triệt sâu sắc các nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương về công tác cán bộ, về xây dựng, chỉnh đốn Đảng (trước hết là Nghị quyết Trung ương 4 khoá XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; Nghị quyết số 26-NQ/TW, ngày 19/5/2018 của Ban Chấp hành Trung ương khoá XII về tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược, đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ); các nghị quyết, chỉ thị, quy định, quy chế, quyết định của Bộ Chính trị về công tác cán bộ, chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ. Trên cơ sở đó, tiến hành rà soát những chỉ thị, quyết định, quy chế của cấp mình đã ban hành để bổ sung, sửa đổi cho phù hợp, hoặc ban hành mới cho hoàn chỉnh, tạo cơ sở pháp lý và điều kiện thuận lợi cho việc tổ chức thực hiện chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ đạt kết quả tốt.

Việc tổ chức nghiên cứu, quán triệt chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ của các cấp ủy phải có chương trình, kế hoạch cụ thể, thực hiện bằng nhiều hình thức phong phú, thiết thực, phù hợp với điều kiện cụ thể của cấp ủy ở mỗi cấp, mỗi địa phương, đơn vị. Cụ thể như sau: Ở cấp tỉnh, huyện và tương đương, tiếp tục tổ chức hội nghị quán triệt cho cán bộ chủ chốt ở cấp mình, nhất là những đồng chí mới được bổ sung vào cấp ủy, chi ủy về công tác kiểm tra, giám sát, bao gồm cả kiểm tra, giám sát công tác cán bộ. UBKT các cấp chủ động tham mưu, giúp cấp uỷ tiếp tục tổ chức các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng cho các cấp uỷ viên và cán bộ chủ chốt của các tổ chức đảng ở cấp mình, trước hết là cho các đồng chí mới tham gia cấp ủy, chi ủy lần đầu, bảo đảm cấp ủy viên phải nắm vững, thực hiện tốt chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ theo sự phân công của cấp ủy. Cấp uỷ các cấp thường xuyên tổ chức nghiên cứu, học tập thấm nhuần sâu sắc và vận dụng sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh về kiểm tra, giám sát trong Đảng nói chung về chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ nói riêng bằng nhiều hình thức thích hợp.

Từng cấp ủy, tổ chức đảng các cấp trong từng nhiệm kỳ, từng năm phải xây dựng chương trình hành động kiểm tra, giám sát của cấp mình bao gồm cả nội dung, hình thức, biện pháp về chế độ kiểm tra giám sát công tác cán bộ; tổ chức tuyên truyền phổ biến tạo sự thống nhất trong nhận thức và hành động. Trên cơ sở đó, cụ thể hóa bằng kế hoạch kiểm tra, giám sát công tác cán bộ cụ thể, có trọng tâm, trọng điểm, triển khai thực hiện việc kiểm tra, giám sát công tác cán bộ theo đúng kế hoạch đề ra, đạt chất lượng, hiệu quả cao. Khắc phục bằng được tình trạng nhận thức đúng mục đích, ý nghĩa của chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ nhưng không thực hiện, hoặc thực hiện mang tính hình thức, không có chất lượng, hiệu quả; thậm chí để cán bộ có khuyết điểm, vi phạm, bị xử lý, vừa mất cán bộ, vừa ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ chính trị, công tác xây dựng Đảng, vừa làm mất niềm tin của nhân dân đối với cán bộ, đảng viên và tổ chức đảng.

Cấp ủy, tổ chức đảng cấp trên phải tăng cường chỉ đạo, hướng dẫn cấp ủy, tổ chức đảng cấp dưới trong việc xây dựng chương trình hành động thực hiện chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ và theo dõi, kiểm tra, giám sát việc tổ chức thực hiện chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ của cấp dưới, kịp thời uốn nắn, chấn chỉnh những nơi không thực hiện, chậm thực hiện hoặc thực hiện kém hiệu quả. Qua đó khắc phục tình trạng một số cấp ủy, tổ chức đảng chưa kiên quyết, sâu sát trong việc triển khai và tổ chức kiểm tra, giám sát theo Quy định để kịp thời phát hiện những tổ chức, cá nhân có vi phạm trong công tác cán bộ thì tiến hành kiểm tra, kết luận và xử lý nghiêm minh, chính xác, kịp thời.

Hai là, tăng cường tuyền truyền phổ biến về mục đích, ý nghĩa Quy định  về chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ. Tăng cường tổ chức tuyên truyền, giáo dục, phổ biến bằng nhiều hình thức thiết thực qua các phương tiện thông tin đại chúng, bản tin nội bộ, thông tin chuyên đề cho các cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên biết các nghị quyết, chỉ thị, quy định, quy chế, quyết định của Đảng, của cấp uỷ cấp trên và cuả cấp mình hiểu và nắm vững mục đích, ý nghĩa về công tác cán bộ, chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ để thực hiện theo đúng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn. Đặc biệt là để các cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên nắm được các quy định của Đảng về công tác kiểm tra, giám sát nói chung, chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ nói riêng (mục đích, nguyên tắc, chủ thể, đối tượng, chế độ, nội dung, phương pháp, thẩm quyền và trách nhiệm của chủ thể kiểm tra, giám sát...) để một mặt, các cấp ủy chủ động và nêu cao vai trò, trách nhiệm của mình trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, chủ động chỉ đạo, tạo điều kiện cho UBKT, các cơ quan tham mưu giúp việc của cấp ủy thực hiện tốt chức năng tham mưu, giúp cấp ủy về chế độ kiểm tra, giám sát công tác và thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn; có thể biên soạn thành tài liệu, chuyên trang, chuyên mục phát trên đài truyền hình, đăng trên các báo; tổ chức các cuộc trao đổi, toạ đàm, hội nghị, hội thảo khoa học với sự tham gia của đại diện các cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên để có nhận thức đúng và thực hiện tốt chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ.

Tăng cường xuất bản, phát hành sách, báo, tài liệu; tổ chức những cuộc thi tìm hiểu ở cơ sở để tuyên truyền, phổ biến về chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ, kể cả học tập kinh nghiệm chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ của các đảng bạn; xây dựng, hoàn thiện chương trình giảng dạy, bồi dưỡng kiến thức về chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ tại các cơ sở đào tạo, trung tâm bồi dưỡng chính trị của Đảng…

Ba là, các cấp ủy, tổ chức đảng nắm vững Quy định  về chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ để có kế hoạch, chỉ đạo thực hiện tốt việc tuyên truyền, phổ biến đến từng chi bộ thuộc phạm vi lãnh đạo, quản lý cấp mình có chất lượng, đạt kết quả.   Nắm vững nội dung tuyên truyền, phổ biến công tác kiểm tra, giám sát của Đảng để tổ chức thực hiện đúng, đầy đủ, nghiêm túc việc tuyên truyền, phổ biến các văn bản, chủ trương và kết quả kiểm tra, giám sát công tác cán bộ bằng các hình thức, biện pháp sát hợp, đem lại hiệu quả thiết thực. Tập trung vào việc giới thiệu, tuyên truyền các văn bản của Đảng về kiểm tra, giám sát công tác cán bộ; kết quả công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đối với cán bộ; giới thiệu những cá nhân, tập thể điển hình trong kiểm tra, giám sát công tác cán bộ, kinh nghiệm về chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ trong và ngoài nước.

Nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, sự đoàn kết thống nhất; giữ gìn kỷ luật, kỷ cương của Đảng trong công tác cán bộ; đánh giá đúng công tác cán bộ, kịp thời phát hiện, chấn chỉnh và xử lý các khuyết điểm, vi phạm của tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên, bảo đảm công tác cán bộ được thực hiện đúng quy định. Từ đó chủ động phòng ngừa, ngăn chặn tình trạng chạy chức, chạy quyền trong công tác cán bộ; sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến. “tự chuyển hóa” trong cán bộ, đảng viên. Đồng thời, qua kiểm tra, giám sát cần kịp thời phát hiện, nêu gương các tập thể, cá nhân làm tốt công tác cán bộ góp phần xây dựng Đảng bộ và đơn vị phát triển vững mạnh./.

Nguồn: ubkttw.vn