Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo, kinh tế xanh và kinh tế tri thức đang trở thành những động lực chủ yếu của tăng trưởng. Toàn cầu hóa phát triển ngày càng sâu rộng, song cũng kéo theo nhiều thách thức mới như biến đổi khí hậu, cạnh tranh thương mại, an ninh phi truyền thống và những tác động phức tạp của dịch bệnh. Trong bối cảnh đó, công cuộc đổi mới toàn diện đất nước tiếp tục được đẩy mạnh, đưa Việt Nam bước vào giai đoạn phát triển mới với khát vọng trở thành nước phát triển, có thu nhập cao vào năm 2045.

Đối với Nghệ An – vùng đất địa linh nhân kiệt, quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu, đây là thời điểm mang ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Phát huy vị trí trung tâm vùng Bắc Trung Bộ, tỉnh đứng trước thời cơ lớn để phát triển nhanh, bền vững, vươn lên trở thành cực tăng trưởng tầm quốc gia, trung tâm kinh tế, giáo dục, y tế, khoa học – công nghệ, văn hóa và du lịch của khu vực. Đại hội XX Đảng bộ tỉnh đã khẳng định tầm nhìn và khát vọng ấy bằng việc đề ra một hệ thống mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp toàn diện, trong đó xác định ba đột phá chiến lược làm nền tảng: đột phá về thể chế, đột phá về phát triển nguồn nhân lực, và đột phá về phát triển kết cấu hạ tầng. Đây là ba trụ cột cơ bản, là động lực, là chìa khóa để mở đường cho Nghệ An tạo bước chuyển căn bản trong giai đoạn 2025–2030 và những năm tiếp theo.

`Nghị quyết Đại hội XX đặt mục tiêu tổng quát: phấn đấu đến năm 2030, Nghệ An trở thành tỉnh khá, phát triển toàn diện, có cơ cấu kinh tế hiện đại, hạ tầng đồng bộ, đời sống nhân dân ngày càng nâng cao; là trung tâm vùng Bắc Trung Bộ và cực tăng trưởng của quốc gia. Tầm nhìn đến năm 2045, Nghệ An trở thành tỉnh công nghiệp phát triển, văn minh, hiện đại, giàu bản sắc văn hóa xứ Nghệ, nơi hội tụ trí tuệ, sáng tạo và khát vọng cống hiến. Để đạt được mục tiêu đó, tỉnh phải giải quyết những điểm nghẽn chủ yếu cản trở phát triển hiện nay, đó là thể chế chưa thực sự thông thoáng, nguồn nhân lực chất lượng cao còn thiếu và hạ tầng kinh tế - xã hội chưa đồng bộ. Chính vì vậy, việc lựa chọn ba đột phá nói trên không chỉ hợp lý mà còn mang tính tất yếu khách quan, là sự kết tinh của tư duy đổi mới và bài học thực tiễn qua nhiều nhiệm kỳ.

Thể chế được xem là nền tảng, là “hệ điều hành” của toàn bộ tiến trình phát triển. Trong những năm qua, mặc dù Nghệ An đã đạt nhiều kết quả tích cực trong cải cách hành chính và thu hút đầu tư, song vẫn còn không ít rào cản từ cơ chế chính sách, quy trình thủ tục và năng lực thực thi chưa đồng đều. Đột phá về thể chế mà Đại hội XX xác định nhằm xây dựng một môi trường pháp lý thông thoáng, minh bạch, ổn định và có tính dự báo cao; tạo điều kiện để các nguồn lực xã hội được giải phóng, phân bổ và sử dụng hiệu quả. Trọng tâm là đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với kiểm soát quyền lực, trách nhiệm giải trình rõ ràng; đồng thời chuyển đổi mô hình quản trị nhà nước theo hướng chính quyền kiến tạo, liêm chính, hành động, phục vụ Nhân dân và doanh nghiệp. Khi thể chế được thông suốt, hành chính được cải cách, bộ máy được tinh gọn và hoạt động hiệu lực, hiệu quả, dòng chảy phát triển của tỉnh sẽ được khai thông mạnh mẽ.

Nếu thể chế là “xương sống”, thì con người chính là “động lực” của sự phát triển. Nghệ An là vùng đất có truyền thống hiếu học, trọng tri thức, nhiều thế hệ nhân tài đóng góp cho đất nước, song thực tế hiện nay cho thấy chất lượng nguồn nhân lực vẫn còn khoảng cách so với yêu cầu phát triển công nghiệp hiện đại và hội nhập quốc tế. Vì vậy, đột phá về phát triển nguồn nhân lực được coi là bước đi căn cơ, mang tính chiến lược lâu dài, nhằm phát huy lợi thế truyền thống hiếu học, khơi dậy khát vọng cống hiến của người Nghệ trong thời đại mới. Nghị quyết Đại hội XX nhấn mạnh yêu cầu phát triển toàn diện con người Nghệ An có tri thức, kỹ năng nghề nghiệp, kỷ luật lao động, tinh thần sáng tạo và ý thức công dân gắn với đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục, đào tạo nghề, giáo dục đại học và cơ chế thu hút, trọng dụng nhân tài. Đây chính là điều kiện quyết định để Nghệ An tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu, hình thành lực lượng lao động chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số, kinh tế xanh và kinh tế tri thức.

Cùng với thể chế và con người, hạ tầng được xác định là yếu tố vật chất quyết định năng lực cạnh tranh và sức hấp dẫn đầu tư. Trong nhiều năm qua, Nghệ An đã nỗ lực đầu tư, mở rộng hệ thống giao thông, đô thị, năng lượng, nhưng nhìn chung vẫn còn thiếu đồng bộ, chưa tạo được sự liên kết vùng thực chất. Đột phá về phát triển kết cấu hạ tầng mà Đại hội XX đề ra hướng đến việc xây dựng hạ tầng giao thông chiến lược, có tính kết nối và lan tỏa cao; phát triển mạnh hạ tầng số, hạ tầng khoa học – công nghệ, logistics, năng lượng và đô thị hiện đại. Đây là bước đi mang tính nền tảng, bởi chỉ khi hạ tầng đi trước một bước, Nghệ An mới có thể thu hút mạnh mẽ nguồn vốn đầu tư, hình thành các hành lang kinh tế, trung tâm công nghiệp, dịch vụ, logistics, và tạo ra chuỗi giá trị sản xuất bền vững.

Ba đột phá có mối quan hệ hữu cơ, tác động tương hỗ lẫn nhau, hình thành một “tam giác phát triển chiến lược” của tỉnh trong giai đoạn mới. Thể chế thông thoáng tạo hành lang để nguồn nhân lực phát huy sáng tạo; nguồn nhân lực chất lượng cao là điều kiện để vận hành, khai thác hiệu quả hạ tầng hiện đại; hạ tầng đồng bộ là nền tảng vật chất để thể chế và con người cùng phát triển. Ba đột phá ấy hòa quyện, bổ sung, thúc đẩy lẫn nhau, tạo thành thế và lực mới, bảo đảm cho Nghệ An phát triển nhanh, bền vững và toàn diện.

Để hiện thực hóa các đột phá chiến lược này, toàn Đảng bộ, chính quyền, lực lượng vũ trang, cộng đồng doanh nghiệp và các tầng lớp nhân dân trong tỉnh cần nêu cao tinh thần đoàn kết, đổi mới, hành động quyết liệt, tập trung thực hiện đồng bộ các phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm. Trước hết, phải nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, hiệu lực, hiệu quả quản lý của Nhà nước. Tiếp tục đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng toàn diện theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 gắn với học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; đổi mới phương thức lãnh đạo, nâng cao năng lực dự báo, hoạch định chính sách và tổ chức thực hiện của các cấp ủy, chính quyền; cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội XX bằng chương trình hành động, kế hoạch rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thời hạn và rõ kết quả.

Cùng với đó, cần đổi mới mạnh mẽ tư duy phát triển, phương thức điều hành; xây dựng chính quyền kiến tạo, phục vụ Nhân dân, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền đi đôi với kiểm soát quyền lực, khắc phục tình trạng chồng chéo, bao biện; tăng cường chuyển đổi số trong quản lý, nâng cao hiệu quả công vụ, minh bạch hóa dữ liệu và quy trình hành chính. Phải huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực phát triển; ưu tiên vốn đầu tư công cho các dự án hạ tầng trọng điểm, đồng thời đẩy mạnh xã hội hóa, hợp tác công – tư (PPP), huy động nguồn vốn từ doanh nghiệp, kiều bào và các tổ chức quốc tế; sử dụng tiết kiệm, hiệu quả đất đai, tài nguyên, bảo đảm hài hòa giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường.

Phát triển nguồn nhân lực cần gắn với đổi mới sáng tạo. Tăng đầu tư cho giáo dục, nhất là giáo dục nghề nghiệp, kỹ năng số; xây dựng cơ chế liên kết “Nhà nước – Nhà trường – Doanh nghiệp – Nhà khoa học” trong đào tạo và sử dụng lao động; có chính sách đặc thù thu hút, trọng dụng nhân tài, khuyến khích người Nghệ An ở trong và ngoài nước đóng góp xây dựng quê hương. Song song đó, đẩy mạnh chuyển đổi số, phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn; khuyến khích doanh nghiệp đổi mới công nghệ, ứng dụng sản xuất thông minh, phát triển năng lượng tái tạo, gắn tăng trưởng kinh tế với bảo vệ môi trường sinh thái.

Cùng với phát triển kinh tế - xã hội, phải luôn giữ vững quốc phòng – an ninh, ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội; chủ động mở rộng hợp tác, liên kết vùng Bắc Trung Bộ, vùng kinh tế trọng điểm miền Trung; thúc đẩy hợp tác quốc tế, đặc biệt với các tỉnh của nước bạn Lào; quảng bá hình ảnh Nghệ An thân thiện, năng động, sáng tạo; phát huy vai trò đối ngoại để thu hút đầu tư chiến lược, góp phần nâng cao vị thế và tầm ảnh hưởng của tỉnh.

Ba đột phá phát triển: thể chế, nguồn nhân lực, kết cấu hạ tầng là tầm nhìn chiến lược, là quyết tâm chính trị cao của Đảng bộ tỉnh Nghệ An trong nhiệm kỳ 2025–2030. Đây không chỉ là nhiệm vụ trọng tâm của cấp ủy, chính quyền các cấp mà còn là khát vọng chung của toàn thể Nhân dân trong tỉnh. Khi thể chế được hoàn thiện, con người được phát huy, hạ tầng được đầu tư đồng bộ, Nghệ An sẽ có đầy đủ điều kiện để vươn lên trở thành cực tăng trưởng của quốc gia, trung tâm của vùng Bắc Trung Bộ, tỉnh công nghiệp phát triển, văn minh, hiện đại xứng đáng với truyền thống quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại.

Lưu Thị Kim, Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy