Năm 2022, mặc dầu còn nhiều khó khăn thách thức, nhưng Thị xã Cửa Lò đã đạt được kết quả toàn diện trên tất các mặt. Tốc độ tăng trưởng kinh tế, thu ngân sách tăng cao, tổ chức thành công lễ hội du lịch, hoạt động du lịch dịch vụ sôi động, lượng du khách tham quan, nghỉ dưỡng tăng cao; triển khai hiệu quả Nghị quyết Tỉnh ủy, HĐND tỉnh về cơ chế, chính sách đặc thù hỗ trợ thị xã phát triển giai đoạn 2021-2025; nhiều công trình lớn tập trung thi công, triển khai các quy hoạch, hoàn thành giải tỏa ki ốt phía Đông đường Bình Minh. Nhiều hoạt động văn hóa văn nghệ, sự kiện mới lần đầu được tổ chức thu hút đông đảo du khách, nhân dân tham gia và người dân tin tưởng vào hồi phục, phát triển của thị xã. Tổng GTSX ước đạt 11.235 tỷ đồng, đạt 100,1% kế hoạch HĐND thị xã giao, tăng 14,5% so với năm 2021;  Tổng thu ngân sách đến ước đạt 670,9 tỷ đồng đạt 178,5% so với dự toán tỉnh giao, đạt 107% so với dự toán HĐND thị xã, bằng 133,1% so với năm 20212;  Bình quân GTGT/người: 127 triệu đồng/KH 120 -130 triệu đồng;  Tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 0,89% xuống còn 0,69%.

Những năm qua, công tác GPMB của Thị xã luôn nhận được sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh  và sự giúp đỡ của các sở, ban, ngành của tỉnh, cấp ủy, chính quyền các cấp trong Thị xã đã chỉ đạo quyết liệt, vào cuộc tích cực để chỉ đạo thực hiện các bước trong công tác giải phóng mặt bằng, triển khai thực hiện các dự án Thị xã đã tập trung chỉ đạo đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành nghiêm túc các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước trên các lĩnh vực đất đai, bồi thường GPMB, quản lý quy hoạch, trật tự xây dựng. Qua đó, đã góp phần nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành, cán bộ và nhân dân về lĩnh vực đất đai, bồi thường GPMB, tạo thuận lợi trong quá trình triển khai các dự án, bàn giao mặt bằng đúng thời hạn.

 Trước thời điểm năm 2018, thị xã đã giải phóng mặt bằng Đại lộ Vinh- Cửa Lò có chiều dài 2,8 km trên địa thị xã với gần 400 hộ bị ảnh hưởng. Đã bàn giao để các đơn vị thi công tuyến đại lộ. Cũng trong năm 2018, thị xã giải tỏa 81 ky ốt dọc bãi biển phường Nghi Hòa để bàn giao mặt bằng thi công tuyến cáp treo từ đất liền ra đảo Ngư. Năm 2019: Thực hiện 12 dự án, tổng kinh phí bồi thường 62,9 tỷ đồng gồm các dự án: Khu vui chơi giải trí Cửa Hội; Cầu Cửa Hội;  Đường ngang số 2B; Trụ sở công an phường Nghi Hương; Quy hoạch chia lô đất ở khối Hiếu Hạp; Đường ngang số 4 (giai đoạn 1); Kênh thoát nước số 1; khu quy hoạch tái định cư đường ngang số 20,21; Khu quy hoạch chia lô đất ở dan cư khối 7, Nghi Hương; Trụ sở làm việc phòng Cảnh sát PCCC; Quy hoạch chia lô đất ở dân cư khối 6, phường Nghi Hương; Đường 15m từ đường ngang số 3-4, phường Thu Thủy. Năm 2020 Thực hiện 10 dự án với tổng kinh phí hơn 171 tỷ đồng , gồm các dự án Đường quốc lộ ven biển; khu tái định cư quốc lộ ven biển; Đường ngang số 10; Khu quy hoạch chia lô đất ở khối 1; khu quy  hoạch chia lô đất ở Khối Hiếu Hạp; Khu quy hoạch chia lô đất ở khối 4; Khu quy hoạch chia lô đất ở dân cư vị trí 2, khối Bắc Hải; Khu quy hoạch chia lô đất ở khối Đông Khánh; khu quy hoạch tái định cư các công trình trọng điểm; khu quy hoạch chia lô tập thể cảng, phường Nghi Tân. Tổng kinh phí bồi thường 233,9 tỷ đồng; Tổng diện tích thu hổi của các dự án: 93,9 ha; Tổng các hộ bị ảnh hưởng  1071 hộ; Tổng số hộ bố trí tái định cư 59 hộ. Năm 2021 thị xã tập trung giải phóng mặt bằng để thi công đường Quốc lộ ven biển: Tổng thu hồi cả đất ở và đất nông nghiệp là 256.274.4m2. Tổng tiền bồi thường 249.8 tỷ (đất ở + tài sản + đất nông nghiệp).

 Năm 2022, Thị xã giải tỏa 209 ky ốt dọc khu lâm viên bãi biển, giải phóng mặt bằng, quy hoạch mới khu lâm viên bãi biên, thời gian giải tỏa trong vòng 2 tháng, chưa phải áp dụng các biện pháp hành chính.

 Bên cạnh những kết quả đạt được là quan trọng, cơ bản, thì công tác công tác công tác tuyên truyền, vận động nhân dân trong quá trình BT-GPMB thực hiện các dự án, còn gặp phải những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện như: Hệ thống văn bản pháp lý liên quan đến công tác GPMB chưa đồng bộ, nhiều quy định mới thay thế chưa phù hợp, chưa kịp thời, đơn giá bồi thường, hỗ trợ còn chậm điều chỉnh chưa phù hợp với tình hình thực tế. Công tác tuyên truyền, vận động nhân dân có nơi gặp không ít khó khăn do sự hiểu biết về pháp luật của người dân còn hạn chế; có sự so sánh về chính sách và giá đền bù giữa người được áp dụng theo thời điểm đã ban hành chính sách cũ với người đang được thực hiện chính sách mới cũng làm nảy sinh nhiều phức tạp.Một bộ phận nhân dân chưa chấp hành chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước về bồi thường, giải phóng mặt bằng. Nhiều trường hợp người dân cố tình cản trở quá trình thu hồi đất, không chịu bàn giao mặt bằng khi đã có quyết định thu hồi đất; nhiều trường hợp đã nhận tiền đền bù nhưng không chịu bàn giao mặt bằng. Trong khi đó chưa có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành, công tác tuyên truyền vận động nhân dân ngay từ cấp cơ sở đạt hiệu quả chưa cao.

Từ thực tế những kết quả đạt được, những khó khăn vướng mắc trong công tác chỉ đạo tuyên truyền vận động nhân dân trong quá trình bồi thường, giải phóng mặt bằng thực hiện các dự án trên địa bàn thị xã rút ra một số bài học kinh nghiệm như sau:

Một là, cần xác định công tác GPMB là việc làm khó, phức tạp ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích của người dân và tiềm ẩn nguy cơ gây mất an ninh, trật tự tại cơ sở. Do đó các chủ trương phải bàn bạc thật kỹ, có mục tiêu rõ ràng, xây dựng kế hoạch chi tiết, phân công rõ người, rõ việc, tổ chức phản biện rộng rãi và cần có sự tập trung vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, trong đó có vai trò lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, sự quản lý điều hành của chính quyền, sự vào cuộc MTTQ và  các tổ chức chính trị - xã hội, thị xã chỉ đạo chính quyền các cấp rà soát lại các loại văn bản, hợp đồng chặt chẽ với các tập thể, cá nhân thuê đất, thuê mặt bằng kinh doanh;

Hai là, đẩy mạnh chiến dịch truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng, mạng xã hội facebook, zalo, tổ chức gặp gỡ, đối thoại...nâng cao nhận thức cho Nhân dân. Phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, tạo điều kiện thuận lợi cho việc triển khai một cách đồng bộ, nhất quán, kịp thời. Tích cực tuyên truyền vận động nhân dân thực hiện tốt các chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước. Công tác tuyên truyền, vận động nhân dân là nhiệm vụ trọng tâm, với phương châm kiên quyết, kiên trì, bền bỉ, liên tục và xuyên suốt trong quá trình thực hiện; tăng cường đoàn kết, phát huy dân chủ, quan tâm đảm bảo lợi ích chính đáng của nhân dân, đi đôi với nâng cao ý thức trách nhiệm, tạo sự đồng thuận cao của nhân dân đối với công tác giải phóng mặt bằng. Phát huy vai trò tiên phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên, tổ chức vận động cá biệt. Triển khai đồng loạt, đồng bộ, không có ngoại lệ, không có vùng cấm.

Ba là, để tạo lòng tin của nhân dân trong việc thu hồi đất, bồi thường giải phóng mặt bằng, Thị xã công khai minh bạch các khoản nhân dân được hưởng khi thu hồi đất như: diện tích tái định cư, đơn giá bồi thường đất ở, đất trồng cây, giá trị tài sản được bồi thường, chính sách hỗ trợ người lao động bị thu hồi đất; bố trí quy hoạch các điểm để Nhân dân sản xuất, kinh doanh khi có nhu cầu. Tăng cường kiểm tra, rà soát và xử lý nghiêm các vi phạm. Đồng thời, giải quyết thỏa đáng, kịp thời các trường hợp khiếu nại, tố cáo để đảm bảo an ninh, trật tự an toàn xã hội. Bên cạnh đó, ngăn chặn kịp thời các trường hợp lấn chiếm đất đai, xây dựng, tạo lập trái phép tài sản trên đất nhằm mục đích trục lợi khi Nhà nước thu hồi đất; thực hiện nghiêm việc cưỡng chế kiểm đếm, cưỡng chế thu hồi đất và bảo vệ thi công đối với các trường hợp cố tình chống đối, không chấp hành Quyết định thu hồi đất của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.

Bốn là, chủ động, sáng tạo trong lãnh đạo, quyết liệt trong chỉ đạo, quản lý, điều hành, linh hoạt trong xử lý tình huống. Tăng cường trách nhiệm của chính quyền; trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền địa phương; tích cực cải cách thủ tục hành chính, đảm bảo dân chủ, công khai, minh bạch. Quan tâm đến công tác chuyển đổi nghề, giải quyết việc làm cho người lao động trong diện phải thu hồi đất.

Năm là, để xây dựng đô thị du lịch Cửa Lò phát triển nhanh, bền vững. Thị xã cần thực hiện hiệu quả cơ chế, chính sách đặc thù của tỉnh giành cho thị xã để tạo nguồn lực đầu tư cơ sở hạ tầng, ưu tiên nguồn lực cho công trình trọng điểm, chỉnh trang phía Đông và Tây đường Bình Minh làm thay đổi bộ mặt đô thị thị xã. Hoàn thiện, phê duyệt, công khai, đấu thầu:  Quy hoạch phía Đông đường Bình Minh, các khu đô thị, các khu ẩm thực...Tập trung thu hút đầu tư trên cơ sở nguồn lực thị xã nhất là nguồn lực đất đai. Đẩy mạnh cải cách hành chính và xem đây là khâu đột phá; đổi mới quản lý điều hành các hoạt động quản lý nhà nước trên nền tảng công nghệ thông tin, vận hành, quản lý hệ thống IOC. Rà soát, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức. Đổi mới trong cách thức tổ chức, quản lý hoạt động du lịch, dịch vụ, tổ chức sự kiện văn hóa thể thao thu hút khách du lịch, nhân dân tham gia./.   

                                                                            Nguyễn Mạnh Khôi 

                                                             Phó trưởng ban TT Ban Dân vận Tỉnh ủy