Ngay sau Đại hội nhiệm kỳ 2019-2024, Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam tỉnh Nghệ An đã tập trung xây dựng quy chế hoạt động, chương trình công tác toàn khóa; kiện toàn 03 Hội đồng tư vấn (Kinh tế, Văn hoá - Xã hội, Dân chủ - Pháp luật) và đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội; tổ chức kiểm tra, sát hạch kiến thức đối với cán bộ công chức; sắp xếp lại tổ chức bộ máy và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức. Ban Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh đã kịp thời hướng dẫn các địa phương sắp xếp tổ chức, bộ máy Mặt trận sau sáp nhập đơn vị hành chính theo Nghị quyết số 37-NQ/TW ngày 24/12/2018 của Bộ Chính trị; tổ chức tập huấn công tác Mặt trận cho hơn 2.000 lượt cán bộ, nhằm trang bị kiến thức cơ bản và kỹ năng chuyên sâu cho đội ngũ cán bộ làm công tác mặt trận; tổ chức thi và tuyển chọn câu khẩu hiệu hành động cho đội ngũ cán bộ làm công tác mặt trận với 8 chữ vàng, đó là:“Bản lĩnh, tinh thông, đồng lòng, đổi mới”, với mục tiêu hướng tới xây dựng hình ảnh Người cán bộ Mặt trận tận tụy trong lòng Nhân dân.

Để tập hợp xây dựng khối đại đoàn kết và tăng cường nguồn lực chăm lo cho người nghèo, MTTQ đã tích cực, chủ động, sáng tạo trong triển khai các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước rất thiết thực, sâu rộng và hiệu quả, hướng mạnh về cơ sở; phát huy được sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc, thu hút sự tham gia tích cực của toàn xã hội. Chỉ trong một thời gian ngắn (10 tháng), Mặt trận các cấp đã kêu gọi, vận động được trên 257 tỷ đồng để phục vụ công tác an sinh xã hội trong 3 cuộc vận động lớn, gồm: Chương trình “Tết vì người nghèo Canh Tý - 2020” đạt gần 74 tỷ đồng, cao nhất từ trước đến nay; Chương trình cải thiện nhà ở cho hộ nghèo đạt trên 108 tỷ đồng, hỗ trợ cho hơn 2.040 trường hợp, vượt mục tiêu 1.200 nhà Đại đoàn kết để chào mừng Kỷ niệm 130 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh; Cuộc vận động ủng hộ phòng, chống dịch COVID-19 đạt trên 75 tỷ đồng, đứng thứ 3 của cả nước. Đặc biệt, trong khi chờ nguồn hỗ trợ của Chính phủ, MTTQ tỉnh đã chủ động, nhanh chóng chuyển sang kêu gọi, vận động ủng hộ gạo cứu đói cho Nhân dân được trên 282 tấn và đã trao cho hơn 28.000 người dân gặp khó khăn do đại dịch COVID-19.

Trước tình hình mưa lũ ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng và tài sản của đồng bào miền Trung, Ủy ban MTTQ tỉnh và nhiều địa phương đã ra lời kêu gọi và đang tích cực vận động nhân dân chung tay ủng hộ đồng bào các tỉnh miền Trung khắc phục hậu quả thiên tai.

Bên cạnh đó, hoạt động giám sát và phản biện xã hội, góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền của MTTQ các cấp cũng ngày càng đi vào chiều sâu, thiết thực và đem lại hiệu quả rõ nét; được các cấp, các ngành và Nhân dân đánh giá cao. Nội dung giám sát, phản biện có trọng tâm, trọng điểm và đi vào thực chất, có chiều sâu, thể hiện vai trò và trách nhiệm của MTTQ trong bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân; đồng thời, đảm bảo việc ban hành và thực thi các chính sách pháp luật kịp thời, chất lượng và hiệu quả. Từ đó, đã thu hút nhiều cấp, nhiều ngành quan tâm và gửi xin ý kiến góp ý, phản biện xã hội của MTTQ đối với các dự thảo văn bản quy phạm pháp luật, các chính sách, kế hoạch, chương trình, dự án lớn trên địa bàn tỉnh. Tiêu biểu là MTTQ tỉnh đã phản biện có chất lượng đối với dự thảo Bảng giá đất tỉnh Nghệ An giai đoạn 2020-2025; đã vào cuộc giám sát việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư dự án thủy điện Hủa Na ở Quế Phong - đây là nội dung rất phức tạp, nhạy cảm, kéo dài nhiều năm, liên quan đến quyền lợi của trên 1.000 hộ dân,... Đối với hoạt động phản biện, MTTQ chủ yếu tập trung vào dự thảo các văn bản quan trọng của Đảng, Nhà nước, của cấp ủy, chính quyền địa phương cùng cấp trên tất cả các lĩnh vực kinh tế, văn hóa - xã hội, quốc phòng - an ninh và xây dựng hệ thống chính trị. Phương pháp, hình thức phản biện được sử dụng linh hoạt, phù hợp với tính chất, nội dung của từng loại dự thảo văn bản…

Qua giám sát và phản biện xã hội, các kiến nghị của MTTQ tỉnh đều được UBND tỉnh và các ngành tiếp thu, điều chỉnh. Bên cạnh đó, MTTQ các cấp đã chú trọng thúc đẩy hoạt động đối thoại giữa người đứng đầu cấp ủy, chính quyền với Nhân dân bằng nhiều cách làm mới thiết thực, hiệu quả. Các ý kiến tại hội nghị đối thoại trực tiếp đều được người đứng đầu các cấp tiếp thu, giải trình, làm rõ, thông qua đó, tạo môi trường dân chủ, cởi mở, gây dựng niềm tin của Nhân dân với Đảng, Nhà nước. Với bản lĩnh và quyết tâm cao, MTTQ các cấp đã và đang từng bước khắc phục được tình trạng “giám không sát, sát không giám” trong hoạt động giám sát và phản biện xã hội; góp phần quan trọng để xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân vững mạnh và tăng cường niềm tin của Nhân dân đối với Đảng và Nhà nước; tạo đồng thuận cao trong xã hội. 

Trong công tác xây dựng Đảng, MTTQ tỉnh đã hướng dẫn MTTQ cấp huyện, xã phối hợp chặt chẽ với các tổ chức chính trị - xã hội để xây dựng nội dung cụ thể, tập hợp trí tuệ, phát huy tinh thần dân chủ, tâm huyết, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp Nhân dân trong tham gia đánh giá việc thực hiện nghị quyết Đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2015 - 2020; tham gia xây dựng, góp ý và phản biện xã hội đối với dự thảo văn kiện đại hội Đảng các cấp và dự thảo văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX, nhiệm kỳ 2020 - 2025; góp phần nâng cao chất lượng văn kiện với những ý kiến xác đáng, với tinh thần trách nhiệm cao; đồng thời, phối hợp tổ chức quán triệt học tập các chỉ thị, nghị quyết của Trung ương, các văn bản của tỉnh và nghị quyết của Đảng bộ các cấp.

Công tác phối hợp nắm tình hình nhân dân, xử lý đơn thư, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị phản ánh của công dân được MTTQ các cấp duy trì, thực hiện hiệu quả. Trên cơ sở lắng nghe tâm tư, phản ánh của cử tri và Nhân dân trong tỉnh, MTTQ tỉnh đề xuất, kiến nghị đầy đủ, kịp thời đến HĐND, UBND tỉnh. Công tác hòa giải mâu thuẫn trong Nhân dân được Mặt trận quan tâm phối hợp thực hiện, góp phần tạo sự ổn định, gắn bó đoàn kết trong cộng đồng dân cư. Công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí được đẩy mạnh thông qua hoạt động tuyên truyền, vận động Nhân dân tích cực tham gia giám sát, phát hiện và tố giác các hành vi tham nhũng, lãng phí, nhũng nhiễu gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) của cán bộ, đảng viên…

Điều đáng ghi nhận là thời gian qua, MTTQ các cấp đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác Mặt trận, thực hiện đồng bộ hệ thống phần mềm quản lý văn bản từ tỉnh đến cấp huyện; thiết lập hệ thống giao ban trực tuyến 4 cấp (Trung ương - tỉnh - huyện - xã); thiết lập hệ thống Hộp thư công vụ cho cán bộ MTTQ cấp tỉnh và cấp huyện; thiết lập hệ thống Zalo, facebook, xây dựng trang website để tăng cường tương tác, trao đổi và nắm bắt thông tin của nhân dân và cơ sở, định hướng dư luận xã hội. Từ đó, góp phần quan trọng để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác mặt trận, khắc phục tính “hành chính hóa”, giảm thời gian làm việc tại văn phòng để tăng thời gian đi cơ sở.

MTTQ đã tổ chức Cuộc thi Hiến kế sáng tạo về đổi mới nội dung, phương thức hoạt động Mặt trận với mục tiêu thúc đẩy phong trào thi đua sáng tạo, nâng cao hiệu quả và chất lượng trong Nhân dân, thiết lập cơ sở dữ liệu ý tưởng, sáng kiến đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Mặt trận, từ đó ứng dụng triển khai thành các phong trào thi đua yêu nước, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của Mặt trận trong tình hình mới. Có thể nói, Cuộc thi hiến kế sáng tạo là sự cam kết, quyết tâm đổi mới của hệ thống MTTQ các cấp trên địa bàn tỉnh trong giai đoạn hiện nay.

Công tác dân tộc, tôn giáo của Mặt trận cũng có rất nhiều đổi mới, thể hiện rõ vai trò tập hợp xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc trong đồng bào Công giáo và Phật giáo; tạo được mối quan hệ gần gũi, thân tình với các Giám mục, linh mục, chức sắc, chức việc, các nhà tu hành,… Công tác phối hợp giữa Ủy ban MTTQ tỉnh với cấp ủy, chính quyền và các tổ chức thành viên ngày càng chặt chẽ và hiệu quả. Ban Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh đã ký kết quy chế phối hợp với các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức xã hội - xã hội nghề nghiệp và triển khai nhiều hoạt động phối hợp rất hiệu quả, nhất là trong việc tổ chức các phong trao thi đua yêu nước, giám sát và phản biện xã hội, góp ý xây dựng Đảng và chính quyền, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, hội viên và Nhân dân. Phối hợp với Đoàn Đại biểu Quốc hội, HĐND, UBND, các cơ quan chuyên môn của cấp ủy, chính quyền các cấp trong việc triển khai, tổ chức thực hiện nhiều nội dung quan trọng liên quan đến nhiệm vụ chính trị của địa phương và quyền, nghĩa vụ của Nhân dân.

Với phương châm “Mặt trận hành động, hướng về cơ sở, sà vào lòng dân”, MTTQ tỉnh đã triển khai nhiều hoạt động hướng mạnh về cơ sở; chọn những nơi, những việc khó khăn, phức tạp làm địa bàn, nội dung trọng tâm, trọng điểm để triển khai hành động. Chủ động nắm bắt thông tin đa chiều, tăng cường bám nắm cơ sở, kịp thời phản ánh, kiến nghị đến cấp có thẩm quyền, lựa chọn những nội dung thiết thực để giám sát và phản biện, mở rộng dân chủ, tăng cường đoàn kết và đồng thuận xã hội; tăng cường phối hợp với các cấp, các ngành trong triển khai thực hiện chương trình phối hợp thống nhất hành động, nhất là tranh thủ sự ủng hộ, giúp đỡ các cơ quan báo chí, các phóng viên trong công tác tuyên truyền, vận động, tập hợp xây dựng khối đại đoàn kết, nhân rộng gương điển hình, những mô hình mới, những cách làm hay, hiệu quả,... Phát huy vai trò các tổ chức thành viên; các cá nhân tiêu biểu; các già làng, người uy tín trong đồng bào các dân tộc thiểu số; các chức sắc, chức việc tôn giáo; các nhân sỹ trí thức, nhà khoa học, chuyên gia. Mở rộng đội ngũ cộng tác viên, nâng cao chất lượng hoạt động của các Hội đồng tư vấn, Ban Công tác Mặt trận ở khu dân cư. Phát huy vai trò tự quản của các cộng đồng dân cư ở thôn, xóm, làng, bản, tổ dân phố…

Hướng tới kỷ niệm 90 năm Ngày truyền thống MTTQ Việt Nam (18/11/1930-18/11/2020), MTTQ các cấp trên địa bàn tỉnh đang triển khai nhiều hoạt động có ý nghĩa nhằm tô thắm trang sử vẻ vang của MTTQ trong suốt 90 năm qua. Với khí thế mới và quyết tâm mới, MTTQ các cấp trên địa bàn tỉnh đã, đang và sẽ từng bước khẳng định rõ vai trò là “cầu nối” vững chắc giữa Đảng, chính quyền với Nhân dân; tiếp tục nỗ lực tập hợp, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, phát huy sức mạnh tổng hợp tham gia xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch, vững mạnh; góp phần xây dựng Nghệ An ngày càng giàu đẹp, văn minh.

                                                                               Ngô Công Mạnh 

                                                                        Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy