Đoàn công tác có đại diện Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Y tế, Hội Đông y Việt Nam, do đồng chí Đậu Xuân Cảnh, Chủ tịch Hội Đông y Việt Nam làm Trưởng Đoàn. Làm việc với Đoàn, có đồng chí Phạm Ngọc Cảnh, Phó Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy và đại diện các sở, ngành, Hội Đông y tỉnh, Bệnh viện Y học cổ truyền tỉnh.

Báo cáo với đoàn công tác, đồng chí Phạm Ngọc Cảnh, Phó Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy khẳng định: Sau khi có Chỉ thị 24, Tỉnh ủy ban hành 18 văn bản, HĐND tỉnh ban hành 04 văn bản, UBND tỉnh ban hành 21 văn bản để lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ giải pháp phát triển lĩnh vực y tế nói chung và đông y nói riêng.

Năm 2008, toàn tỉnh có 209 Hội Đông y các cấp với 347 hội viên, đến nay đã có 318 tổ chức Hội với tổng số 1.643 hội viên là y, bác sỹ, lương y, ông lang, bà mế rãi khắp các vùng miền từ đồng bằng đến miền núi, góp phần chữa bệnh ban đầu cho nhân dân.

Hệ thống khám chữa bệnh bằng y học cổ truyền trong tỉnh từng bước được nâng lên, đến nay, hệ thống y tế công lập có 13 bệnh viện tuyến tỉnh, 05 trung tâm y tế tuyến tỉnh có khoa cổ truyền với 892 giường bệnh. Có 07 bệnh viện đa khoa tuyến huyện, 21 trung tâm y tế huyện, thành, thị với 826 giường bệnh y học cổ truyền. Có 432/460 (94%) số trạm y tế có khám, chữa bệnh bằng Đông y. Có 292 cơ sở hành nghề y dược cổ truyền ngoài công lập.

Số lượt khám chữa bệnh YHCT kết hợp y học hiện đại đạt từ 80% đến 85% so với kế hoạch đề ra của đơn vị tại tất cả 3 tuyến. Số lượt người khám chữa bệnh bằng Đông y ngày càng tăng: Tuyến tỉnh, năm 2008, tỉ lệ KCB bằng YHCT/KCB chung là 2,6%, đến năm 2022 đạt 15%. Tuyến huyện, năm 2008, tỉ lệ là 7,1% đến năm 2022 đạt 14%. Năm 2022, có 798.127 lượt người bệnh dùng thuốc, 268.872 lượt người châm cứu bấm huyệt, vật lý trị liệu.

Chi ngân sách hàng năm dành cho công tác đông y từ 4,987 tỷ (2008) lên 7,784 tỷ đồng (2022). Đối với mua thuốc đông y, năm 2008 là 2,606 tỷ đồng; năm 2022 nâng lên 53,586 tỷ đồng (tăng 20,6 lần). Đầu tư 221,826 tỉ đồng cho Bệnh viện Y học cổ truyền tỉnh. Ngân sách cấp năm 2022 cho Hội Đông y cấp tỉnh là 613 triệu đồng, tăng 160,89 triệu đồng so với năm 2018. Tỷ lệ chi BHYT cho khám chữa bệnh đông y/Tổng chi BHYT cho khám chữa bệnh của toàn tỉnh năm 2008 là 3%, đến năm 2022 nâng lên 12%.

Từng bước tăng số lượng nhân lực làm việc trong lĩnh vực y học cổ truyền, đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh của nhân dân. Năm 2008, tuyến tỉnh có 175 cán bộ, năm 2022 nâng lên 418 cán bộ y học cổ truyền, trong đó tiến sĩ, thạc sĩ từ 16 người nâng lên 57 người, bác sĩ chuyên khoa y học cổ truyền từ 35 lên 123 người, dược sĩ từ 01 lên 13 người. Tuyến huyện, từ 87 người lên 146 người công tác tại khoa, tổ y học cổ truyền của các bệnh viện đa khoa. Tính đến hết năm 2022 toàn tỉnh đã 540 cán bộ y tế đã được đào tạo về khám chữa bệnh y học cổ truyền.

Tại các bệnh viện, trạm y tế đều có vườn thuốc nam với nhiều loại thuốc chữa các bệnh thông thường, được nhân viên y tế hướng dẫn sử dụng và tuyên truyền phổ biến cho nhân dân trồng ở vườn nhà theo phương châm “Thầy tại chỗ, thuốc tại vườn, điều trị tại nhà”. Hiện nay, toàn tỉnh có 86 doanh nghiệp tư nhân, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần kinh doanh dược, giảm dần sự phụ thuộc vào nguồn dược liệu của nước ngoài. Một số doanh nghiệp, cá nhân trồng cây thuốc có diện tích từ 10 - 100 ha tại Khu Bảo tồn tự nhiên Pù Hoạt, Pù Huống. 

Quan tâm công tác thu thập môn thuốc, bài thuốc có giá trị; sưu tầm, nuôi trồng, khai thác, bảo tồn, phát triển dược liệu; hướng dẫn trồng, bảo tồn một số cây thuốc quý hiếm có giá trị kinh tế cao... tại các huyện Kỳ Sơn, Quế Phong, Quỳ Hợp, Con Cuông, Thanh Chương, Yên Thành…

Bên cạnh những kết quả đạt được, các đại biểu còn nêu lên những khó khăn, vướng mắc trong việc triển khai khám chữa bệnh bằng y học cổ truyền, phát triển hội viên, bảo tồn các loại dược liệu quý, sưu tầm và phổ biến các bài thuốc dân gian có giá trị. Đồng thời, đề xuất các kiến nghị, giải pháp để phát triển y dược học cổ truyền nhất là về nhân lực, ngân sách, cơ chế, nuôi trồng, bảo tồn và phát triển thị trường y dược học đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe nhân dân trong giai đoạn hiện nay.

Kết luận phiên làm việc với các ban, sở, ngành tỉnh Nghệ An, đồng chí Đậu Xuân Cảnh, Chủ tịch Hội Đông y Việt Nam, Trưởng đoàn công tác đánh giá cao công tác chuẩn bị phục vụ đoàn khảo sát. Đồng chí ghi nhận những kết quả đạt được của tỉnh Nghệ An trong 15 năm thực hiện Chỉ thị số 24-CT/TW, nhiều kết quả tiêu biểu, vững chắc, khẳng định vai trò, vị thế của y dược học cổ truyền trong việc chăm sóc sức khỏe nhân dân. Đồng chí mong muốn, thời gian tới tỉnh tiếp tục quan tâm chỉ đạo phát triển nền đông y và hội đông y, tìm cách tháo gỡ một số khó khăn, vướng mắc hiện nay.

Buổi chiều, Đoàn công tác của Trung ương khảo sát thực tế tại Bệnh viện Y học cổ truyền tỉnh và Bệnh viện đa khoa huyện Nghi Lộc.

Quang Minh