Các ban, ngành thị xã và cơ sở phối hợp làm tốt tuyên truyền, vận động Nhân dân tích cực tham gia giải phóng mặt bằng các dự án trọng điểm của Quốc gia và của tỉnh như: Dự án đường cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2017 - 2020… Đến thời điểm này cơ bản các dự án đã hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng và bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công. Tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông đoạn qua thị xã Hoàng Mai có tổng chiều dài là 9,985 km, đi qua địa bàn 2 xã Quỳnh Vinh và Quỳnh Trang. Trong đó, đoạn qua đất nông nghiệp, đất khác dài khoảng 8,985 km và qua khu dân cư dài 1 km. Tổng diện tích đất bị ảnh hưởng khoảng 82,49 ha. Có 1.518 hộ dân bị ảnh hưởng, bao gồm đất ở và đất nông nghiệp (trong đó Quỳnh Vinh có 807 hộ, Quỳnh Trang 711 hộ). Xác định đây là dự án trọng điểm Quốc gia, có tác động tích cực, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đem lại lợi ích nhiều mặt cho tỉnh nói chung và thị xã nói riêng, ngay sau khi đơn vị chủ đầu tư bàn giao mốc và trích đo bản đồ, thị xã Hoàng Mai đã khẩn trương thực hiện kê khai, kiểm đếm diện tích đất và tài sản trên đất của các hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án; đồng thời, tích cực vận động, tuyên truyền Nhân dân hiểu được về ý nghĩa, mục đích của dự án.

Từ thực tiễn phát triển của Thị xã thời gian qua cho thấy, công tác giải phóng mặt bằng được xem là một trong những khâu quan trọng và quyết định, nhằm tạo quỹ đất sạch để đầu tư xây dựng các công trình. Đây là một lĩnh vực nhạy cảm, phức tạp, tác động trực tiếp đến đối tượng sử dụng đất, các thành phần kinh tế, đặc biệt là đến đời sống của người dân, hộ gia đình. Trong khi đó, nhận thức và ý thức của một bộ phận người dân trong việc thực hiện chủ trương thu hồi đất và chính sách bồi thường, giải phóng mặt bằng chưa cao… Nắm bắt và dự lường thực trạng đó, cũng như rút kinh nghiệm từ thực tiễn triển khai các dự án trọng điểm trên địa bàn Thị xã luôn xác định công tác dân vận và thực hiện tốt QCDC ở cơ sở là nhiệm vụ quan trọng “Đi trước, mở đường” nhằm tạo sự đồng thuận, sự ủng hộ của Nhân dân và có tính quyết định trong thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng của các dự án. Có thể nói đây là giải pháp “mềm” giúp  cấp ủy, chính quyền đưa chính sách bồi thường được “đến gần” với người dân, giúp cho tiến độ triển khai các dự án được đảm bảo, hoàn thành sớm và không phát sinh các điểm nóng, dẫn đến khiếu kiện, khiếu nại phức tạp, nổi cộm….

Xuyên suốt trong cách làm của mình, Thường trực Thị ủy luôn sâu sát, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng đã thành lập tổ tuyên truyền dự án đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông do đồng chí Trưởng Ban Dân vận Thị ủy làm tổ trưởng, thành viên là các đồng chí  lãnh đạo Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thị xã, các tổ chức chính trị - xã hội và một số cơ quan chuyên môn... các đồng chí thành viên Tổ tuyên truyền đã phát huy tốt vai trò của mình, tích cực triển khai các nhiệm vụ được giao, tổ chức nhiều đoàn công tác khảo sát thực tế và làm việc trực tiếp với lãnh đạo các địa phương liên quan đến dự án đang được triển khai. Đồng thời, các cơ quan, ban, ngành chuyên môn ở thị xã cụ thể hóa và cập nhật các quy định mới của Trung ương, theo quy định của Luật Đất đai hiện hành, nhằm giúp những hộ dân bị giải tỏa đủ điều kiện để xây dựng lại nơi ở mới; tham mưu tháo gỡ những vướng mắc, tồn tại theo đề nghị của các địa phương, kịp thời phát hiện những bất hợp lý, những vấn đề mới phát sinh trong công tác giải phóng mặt bằng để đề xuất với Ủy ban nhân dân tỉnh hướng xử lý phù hợp. Qua đó, đã làm thay đổi nhận thức và hành động của cấp ủy, chính quyền các địa phương liên quan về công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng. Quá trình lãnh đạo, chỉ đạo Thị xã và hội đồng bồi thường giải phóng mặt bằng đã chú trọng, quan tâm công tác dân vận, thực hiện tốt quy chế dân chủ cơ sở, công tác đối thoại với hộ dân thuộc diện giải phóng mặt bằng. Đến nay, các hộ gia đình đều chấp hành tốt công tác giải phóng mặt bằng, bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công và không có hộ dân thắc mắc, khiếu kiện. Để làm tốt công tác giải phóng mặt bằng, trong công tác chỉ đạo thực hiện phải có tính quyết liệt, nhất quán, đồng bộ và kịp thời với sự phân công, phân cấp cụ thể, rõ ràng, đúng người, đúng việc; cùng với đó là sự tham gia của cả hệ thống chính trị từ thị xã đến phường xã, khối, xóm và coi đây là một nhiệm vụ chính trị trọng tâm của địa phương. Thường trực Thị ủy, Ủy ban nhân dân Thị xã, Hội đồng giải phóng mặt bằng Thị xã luôn quan tâm dành nhiều thời gian xuống các phường, xã nắm bắt tình hình, trực tiếp gặp gỡ lắng nghe ý kiến của Nhân dân, đối thoại hàng chục lượt với Nhân dân nhằm giải quyết kịp thời, thấu tình, đạt lý các kiến nghị của người dân bị ảnh hưởng bởi các công trình, dự án; coi trọng quyền lợi của người dân bị thu hồi đất như quyền lợi của chính bản thân mình nên nhận được sự đồng tình, ủng hộ cao của Nhân dân.

Qua thực tiễn, Thị xã Hoàng Mai đã rút ra một số bài học kinh nghiệm như sau:

Một là, hệ thống chính trị cần vào cuộc một cách đồng bộ với quyết tâm chính trị cao đặt dưới sự lãnh đạo thường xuyên, trực tiếp của Thường trực Thị ủy đối với công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng. Trong đó, Ủy ban nhân dân Thị xã phải theo dõi, chỉ đạo kịp thời giải quyết các kiến nghị chính đáng, hợp lý, hợp pháp của người dân theo nguyên tắc không phá vỡ chính sách về bồi thường, giải phóng mặt bằng. Uỷ ban nhân dân các xã, phường và cán bộ chủ chốt ở địa phương phải cùng với Tổ công tác của Thị xã thường xuyên trực tiếp gặp gỡ, đối thoại với Nhân dân.

Hai là, cơ chế, chính sách về bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư phải được công khai, minh bạch. Trường hợp có nhiều hộ dân phản đối hoặc chưa đồng thuận thì cần rà soát, xem lại cơ chế, chính sách áp dụng đã đúng hay chưa để có hướng trao đổi, thuyết phục, giải quyết hoặc kiến nghị cấp thẩm quyền giải quyết phù hợp cho từng trường hợp cụ thể, riêng biệt.

Ba là, xây dựng kế hoạch phối hợp trong việc tuyên truyền, vận động. Trong đó, chú trọng xác định nội dung, thời gian, biện pháp cách làm gắn với cơ cấu thành phần, phân công lực lượng thực hiện phù hợp với địa bàn, phạm vi, đối tượng cụ thể và chịu trách nhiệm về kết quả thực hiện đối với từng nhiệm vụ được giao. Vận dụng tốt phương châm trong công tác dân vận, đó là “Chân thành, tích cực, thận trọng, kiên trì, vững chắc”. Công tác dân vận phải tùy theo đối tượng để phân công lực lượng, lựa chọn hình thức tuyên truyền, vận động phù hợp; đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất trong công khai, minh bạch, công bằng, chính xác, đầy đủ, kịp thời về thông tin của dự án, về thực hiện các chính sách của dự án. Trong công tác vận động, cần chú trọng tính tiên phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên trong gia đình thuộc diện phải giải phóng mặt bằng. Tập trung vận động những gia đình có uy tín, có lợi thế trong xã hội, nhằm tạo niềm tin cho Nhân dân noi theo.

Bốn là, thông qua công tác tuyên truyền, vận động, kịp thời nắm bắt tình hình Nhân dân gắn với tổng hợp, báo cáo, đề xuất với các cấp thẩm quyền về những khó khăn, vướng mắc chính đáng phát sinh trong thực tiễn; đồng thời tham mưu, phối hợp, theo dõi việc giải quyết những đề xuất, kiến nghị chính đáng của Nhân dân, đảm bảo công bằng, kịp thời, đúng đối tượng.

Năm là, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan truyền thông làm tốt công tác dân vận về tuyên truyền trong việc mở chuyên mục giải đáp những kiến nghị của Nhân dân, tuyên truyền sâu chế độ chính sách của Nhà nước, quy định của tỉnh về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; kịp thời biểu dương những hộ đã gương mẫu chấp hành trong giải phóng mặt bằng. Phối hợp với các cơ quan tư pháp hướng dẫn Nhân dân giải quyết các tranh chấp dân sự trong nội bộ gia đình theo quy định của pháp luật./.

Nguyễn Mạnh Khôi 

                                                            Phó trưởng ban TT Ban Dân vận Tỉnh ủy