Đảng, Nhà nước và nhân dân luôn đánh giá cao những đóng góp của kiều bào, việc kiều bào ở nước ngoài luôn hướng về Tổ quốc, gắn bó với quê hương, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp chung của dân tộc. Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng (tháng 02/2021), khẳng định: "Hỗ trợ để người Việt Nam ở nước ngoài có địa vị pháp lý vững chắc, phát triển kinh tế và đời sống, hội nhập xã hội nước sở tại. Nâng cao hiệu quả công tác bảo hộ công dân, quản lý lao động, du học sinh... Tạo điều kiện để đồng bào giữ gìn tiếng Việt, bản sắc văn hóa dân tộc, nâng cao lòng tự hào, tự tôn dân tộc. Làm tốt công tác thông tin tình hình trong nước, giúp đồng bào hướng về Tổ quốc, nhận thức và hành động phù hợp với lợi ích quốc gia - dân tộc, có đóng góp tích cực cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc".

Trong xu thế hợp tác, hội nhập quốc tế, Nghệ An luôn là tỉnh dẫn đầu cả nước về số lượng người làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng. Bình quân mỗi năm từ 12.000 - 13.000 người lao động đi làm việc có thời hạn tại các nước (chiếm 1/2 số lao động được giải quyết việc làm hàng năm). Giai đoạn 2013 - 2022, toàn tỉnh đưa đi làm việc ở nước ngoài được 119.427 lao động, 138 chuyên gia. Trong đó, 100% lao động được đào tạo ngoại ngữ và bồi dưỡng kiến thức cần thiết trước khi đi làm việc ở nước ngoài; có khoảng 62% lao động được đào tạo nghề nghiệp trước khi đi làm việc ở nước ngoài. Nguồn thu nhập do người lao động đi làm việc ở nước ngoài chuyển về theo đường chính ngạch hàng năm ước đạt 500 triệu USD. Qua đó, góp phần quan trọng, tích cực trong phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo nhanh bền vững trên địa bàn tỉnh. Theo thống kế, hiện nay Nghệ An có khoảng 100.000 người, sống và làm việc tại trên 110 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó có 65 nghìn người lao động ở nước ngoài, là một bộ phận không thể tách rời của dân tộc. Người Nghệ An ở nước ngoài có nhiều nỗ lực trong học tập, lao động, chấp hành pháp luật nước sở tại, giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa Việt Nam và bản sắc xứ Nghệ, tích cực hưởng ứng tham gia các phong trào thi đua yêu nước, an sinh xã hội của tỉnh, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, làm cầu nối quảng bá văn hóa, hình ảnh Nghệ An - Quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh ra bạn bè Quốc tế.

Trong thời gian qua, Tỉnh ủy Nghệ An đã ban hành nhiều chỉ thị, nghị quyết, kế hoạch để cụ thể hóa các văn bản của Trung ương về công tác người Việt Nam ở nước ngoài, trong đó có những định hướng cụ thể, như: "Tích cực tham gia vận động, tập hợp người Việt Nam, nhất là người Nghệ An ở nước ngoài hướng về quê hương đất nước, đóng góp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc..."; "Thực hiện tốt công tác vận động, tập hợp, thu hút người Nghệ An đang sinh sống và làm việc ở nước ngoài hướng về xây dựng quê hương đất nước".

Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp, toàn diện của Tỉnh ủy, UBND tỉnh; sự hướng dẫn, phối hợp của các bộ, ngành ở Trung ương với phương châm  "Chủ động - Linh hoạt - Sáng tạo - Hiệu quả", hoạt động đối ngoại nhân dân ngày càng đa dạng, phong phú, thiết thực, góp phần tăng cường sự hiểu biết, đoàn kết hữu nghị và hợp tác giữa nhân dân Nghệ An với nhân dân các nước, đồng thời tranh thủ sự ủng hộ của các tổ chức quốc tế, các đối tác nước ngoài Đặc biệt, tích cực vận động người Việt Nam ở nước ngoài tổ chức các hoạt động hòa bình, đoàn kết  hữu nghị với nhân dân nước sở tại, khuyến khích kiều bào hướng về quê hương đất nước, đóng góp nhân tài, vật lực vào sự nghiệp đổi mới, xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Từ năm 2010 đến nay, hàng năm tỉnh Nghệ An đều tổ chức Chương trình "Gặp mặt kiều bào về thăm quê hương đón Tết cổ truyền" và nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình tham gia của hàng trăm của bà con người Nghệ An đang làm ăn, sinh sống và học tập ở các nước trên thế giới. Tại các buổi gặp mặt, lãnh đạo tỉnh thông báo tình hình phát triển kinh tế - xã hội, những chính sách ưu đãi đối với cộng đồng người Việt ở nước ngoài, nhất là ưu đãi đầu tư. Tỉnh cam kết nỗ lực xây dựng các chính sách riêng cho người Nghệ An ở nước ngoài có điều kiện và cơ hội về quê hương đầu tư, phát triển kinh tế. Cùng với đó, các sở, ngành, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên đều tổ chức các buổi gặp mặt bà con người Việt Nam ở các nước như: Nga, Mỹ, Thái Lan, Hàn Quốc và các quốc gia Đông Âu về quê đón Tết. Qua các buổi gặp mặt, lãnh đạo tỉnh luôn động viên, khích lệ tinh thần tự tôn dân tộc, tình cảm yêu quê hương đất nước đoàn kết, thương yêu, đùm bọc lẫn nhau, đoàn kết với nhân dân nước sở tại. Hướng về quê hương, cội nguồn theo đạo lý của người Việt Nam như ý lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh "Mỗi kiều bào phải là một đại sứ nhân dân của Việt Nam". Bên cạnh đó, công tác đối ngoại nhân dân, vận động con em người Nghệ An đang sinh sống, học tập, lao động ở các địa phương trong nước cũng được coi trọng. Hàng năm, tỉnh đã tổ chức các đoàn công tác đến thăm hỏi, động viên, vận động kêu gọi con em người Nghệ An về góp sức xây dựng quê hương.

Trong năm 2022, tỉnh Nghệ An đã phối hợp với Bộ Ngoại giao đăng cai và tổ chức thành công Lễ khai mạc Trại hè Việt Nam 2022, qua đó giúp thanh niên, sinh viên Kiều bào được tìm hiểu, khám phá về lịch sử, văn hóa, con người, tiềm năng của Nghệ An và các chính sách của Đảng, Nhà nước đối với người Việt Nam ở nước ngoài. Tỉnh Nghệ An tiếp và làm việc với Đoàn Ủy ban đối ngoại của Quốc hội về việc giám sát thực hiện chính sách, pháp luật đối với người Việt Nam ở nước ngoài tại tỉnh Nghệ An; qua đó, tỉnh đã báo cáo về tình hình thực hiện chính sách liên quan người Việt Nam ở nước ngoài tại tỉnh, thuận lợi khó khăn và kiến nghị đề xuất. Tổ chức 03 hội chợ việc làm cấp huyện, 30 phiên giao dịch việc làm tại Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh và hàng trăm phiên giao dịch việc làm lưu động tại huyện, thành phố, thị xã để tư vấn, hướng dẫn người lao động đăng ký làm thủ tục hồ sơ đi làm việc ở nước ngoài... Tỉnh đã chỉ đạo công tác tuyên truyền, hướng dẫn người dân tiếp cận các chính sách của Nhà nước, đồng thời thông tin chính xác về năng lực hoạt động của các doanh nghiệp có chức năng đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, đơn hàng, mức thu phí, thu nhập, điều kiện làm việc đối với từng thị trường, giúp cho người dân tiếp cận được thông tin chính thống từ các cơ quan quản lý Nhà nước. Chỉ đạo các đơn vị cung cấp số liệu Kiều bào Nghệ An tại địa phương và bước đầu xây dựng cơ sở dữ liệu Kiều bào Nghệ An nhằm nâng cao công tác quản lý người Nghệ An ở nước ngoài và thu hút nguồn lực Kiều bào Nghệ An về xây dựng, phát triển quê hương, đất nước. Triển khai các hình thức thông tin, giáo dục định hướng và khuyến cáo người lao động trước khi ra nước ngoài để có đầy đủ thông tin về quy định của pháp luật, phong tục tập quán nước đến, góp phần tuyên truyền đến người dân trong việc nâng cao nhận thức, phòng ngừa hoạt động xuất cảnh, di cư trái phép, cư trú và lao động bất hợp pháp, vi phạm pháp luật nước ngoài. Bên cạnh đó, tổ chức tập huấn, ngày pháp luật, phóng sự truyền hình, tập san pháp luật và đời sống của Hội đồng phổ biến giáo dục pháp luật, báo Nghệ An, báo pháp luật và đời sống, biên soạn tài liệu, viết các tin, bài đăng tải trên Trang thông tin điện tử... Thường xuyên đăng tải các nội dung về phổ biến pháp luật cho người Việt Nam ở nước ngoài trên website của các Sở, ban, ngành, các địa phương. Sao gửi lãnh đạo các Hội đồng hương ở nước ngoài như: Liên bang Nga, Cộng hòa Séc, Lào, Thái Lan, Đức... về các văn bản, chính sách pháp luật, tập trung các quy định về quyền, nghĩa vụ của công dân Việt Nam nói chung, người Việt Nam ở nước ngoài nói riêng... cũng như chính sách khuyến khích ưu đãi, thu hút đầu tư của Nhà nước Việt Nam trong lĩnh vực thu hút chuyên gia trí thức, kiều bào; lĩnh đầu tư, kinh doanh; các Điều ước quốc tế liên quan, xuất khẩu lao động... Thông qua các cuộc tiếp xã giao, làm việc với các Đại sứ quán, tổ chức quốc tế để tranh thủ và lồng ghép các nội dung về người Nghệ An ở nước ngoài để có phương hướng, tạo điều kiện thuận lợi và giúp đỡ người Nghệ An đang sinh sống, học tập và làm việc ở nước ngoài. Hàng năm, xuất bản 02 số Bản tin đối ngoại Nghệ An và 03 số Bản tin đối ngoại nhân dân bằng song ngữ Việt Anh, trong đó có các bài viết về các hoạt động đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại Nhân dân ở Trung ương và tỉnh cũng như các chủ trương của Đảng về công tác người Việt Nam ở nước ngoài gửi tới Hội đồng hương Nghệ An tại các nước. 

Đáp lại tình cảm thân thương và tin cậy đó, thời gian qua, bà con người Nghệ An ở các nước, tiêu biểu là Liên bang Nga, Vương quốc Thái Lan, Liên bang Đức, Cộng hòa Séc, Ucraina và một số nước khác đã có những hoạt động đa dạng, thiết thực và hiệu quả trong việc tổ chức các hoạt động hòa bình, đầu tư xây dựng, phát triển quê hương Nghệ An.

Ngoài việc ủng hộ khẩn cấp, kịp thời hàng trăm triệu đồng, hàng ngàn suất quà, hàng tấn quần áo, sách vở, mỳ tôm, lương khô và các vật dụng thiết yếu khác cho nhân dân các vùng bị thiên tai, bão lụt của tỉnh và miền Trung cũng như trong công tác phòng, chống đại dịch Covid-19, Người Việt Nam ở nước ngoài còn tích cực đầu tư về Nghệ An trên các lĩnh vực khác nhau, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Tính đến nay, trên địa bàn Nghệ An có trên 13 dự án của Người Việt Nam ở nước ngoài  từ các nước: Nga, Ba Lan, Mỹ, Canađa, Hàn Quốc, Đài Loan đầu tư vào Nghệ An với tổng nguồn vốn hơn 7 (bảy) nghìn tỷ đồng, tiêu biểu như: Khu du lịch Bãi lữ; Trường ĐH Công nghệ Vạn Xuân; Khu trung tâm thương mại - Văn phòng VICENTRA; Quần thể Du lịch sinh thái, biệt thự nghỉ dưỡng, thể thao, vui chơi giải trí Lan Châu - Song Ngư tại thị xã Cửa Lò; Nhà máy May mặc xuất khẩu; Nhà máy sản xuất dây cáp điện và ống nhựa; Dự án cải tạo Khu B, Khu chung cư Quang Trung tại phường Quang Trung, thành phố Vinh...

Từ năm 2000 đến năm 2021, người Nghệ An tại các nước Nhật Bản, Thái Lan, Anguilla, Samoa, Hàn Quốc, Anh, Úc, Hong Kong, Đài Loan,  Ấn Độ, đã thu hút cho tỉnh Nghệ An 45 dự án. Trong đó tiêu biểu như dự án: Kinh doanh thương mại, bán buôn, bán lẻ; kinh doanh xuất nhập khẩu tổng hợp, cho thuê ô tô và dịch vụ cầm đồ, như: Công ty Srisawad International Holding (Thái Lan), Nhà máy may xuất khẩu MLB Tenergy Company Limited, Công ty Yumine Sewing Co.LTD, Cụm công nghiệp Thị trấn Yên Thành, huyện Yên Thành (Nhật Bản) với tổng số vốn 20.000 USD, EB Vinh (Siêu thị Big C) với số vốn 4 triệu USD, Công ty Cavi Retail Limited (Hong Kong), Cavi Real Estate Limited (Hong Kong), Vindemia Sas (Pháp) Hong Kong (Đại diện là Thái Lan)….

Các hoạt động Ngoại giao văn hóa Nghệ An  hàng năm  tập trung chủ yếu vào quảng bá hình ảnh. Đặc biệt, từ khi Ví, Giặm Nghệ Tĩnh được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, chúng ta đã tích cực có các buổi lưu diễn, giao lưu ở nước ngoài góp phần không chỉ lưu giữ văn hóa Nghệ, mang hình ảnh Nghệ An đến với bạn bè ngoài nước mà còn tích cực đóng góp cho sự phát triển của tỉnh nhà.

Trong thời gian tới, tỉnh Nghệ An tiếp tục hoàn thiện chủ trương chính sách phù hợp với thực tiễn của đất nước, cũng như Nghệ An nhằm thu hút con em người Nghệ An ở nước ngoài về đầu tư cho Nghệ An. Đẩy mạnh công tác thông tin đối ngoại, kịp thời thông tin về tình hình đất nước và chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước đến  cộng đồng Người Nghệ An ở nước ngoài; hoàn thiện và nâng cao hiệu quả cơ chế phối hợp, phản ứng nhanh, kịp thời phản bác những luận điệu sai trái, không đúng sự thật về tình hình đất nước. Triển khai các hoạt động văn hóa đối ngoại của tỉnh Nghệ An với các nước láng giềng thông qua các chương trình giao lưu văn hóa, thể thao, du lịch, các hoạt động giao lưu, giao thương thường xuyên; tăng cường giao lưu và hiểu biết lẫn nhau của người dân khu vực biên giới, góp phần làm tốt công tác bảo vệ chủ quyền lãnh thổ quốc gia. Tham gia các chương trình, hoạt động giao lưu văn hóa, thể thao, du lịch các tỉnh vùng biên giới Việt - Lào do Trung ương, các địa phương tổ chức. Tăng cường giao lưu và hiểu biết lẫn nhau của người dân khu vực biên giới, góp phần xây dựng và củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc trên địa bàn tỉnh.

                                                                    Nguyễn Mạnh Khôi 

                                                     Phó trưởng ban TT Ban Dân vận Tỉnh ủy