Trong những năm qua, việc thực hiện Quy định 76 - QĐ/TW ngày 15/6/2000 của Bộ Chính trị về phân công đảng viên giữ mối liên hệ thường xuyên với đảng ủy, chi ủy cơ sở và gương mẫu thực hiện nghĩa vụ công dân nơi cư trú và việc nhân dân giám sát cán bộ, đảng viên, nhất là giám sát đạo đức lối sống ở Nghệ An đã đạt được kết quả tích cực.

 Đảng bộ  có 189.512 đảng viên, sinh hoạt tại 1.588 tổ chức cơ sở đảng. Đến thời điểm 30/11/2018, theo Quy định 76, tổng số đảng viên thuộc diện giới thiệu sinh hoạt đảng về nơi cư trú của đảng bộ tỉnh gồm 145.176 đồng chí. Trong đó, đã thực hiện giới thiệu về nơi cư trú 143.161 đồng chí (tỷ lệ 98,61 %); chưa giới thiệu là 2.015 đồng chí (tỷ lệ 1,38%), số đảng viên chưa giới thiệu chủ yếu là đảng viên mới kết nạp cuối năm 2018.

 Sau khi có Quy định 76, Ban Tổ chức Tỉnh ủy đã có Công văn số 255-CV/TC, ngày 10/11/2000 hướng dẫn các huyện, thành, thị ủy và đảng ủy trực thuộc triển khai thực hiện Quy định 76 trong toàn đảng bộ. Năm 2003, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã chỉ đạo sơ kết 3 năm thực hiện, đề ra nội dung, biện pháp thực hiện Quy định trong thời gian tiếp theo. Sau 5 năm thực hiện, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã có Báo cáo số 40-BC/TU, ngày 18/8/2006, gửi Ban Tổ chức Trung ương về tổng kết 5 năm thực hiện Quy định 76. Năm 2014, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã có Báo cáo số 339-BC/TU, ngày 18/8/2014 gửi Ban Tổ chức Trung ương về kết quả thực hiện Quy định 76. Từ đó đến nay, hàng năm, trong quy trình nhận xét, đánh giá, xếp loại đảng viên, Tỉnh ủy Nghệ An luôn chú trọng đến việc lấy ý kiến nơi cư trú, xem đây là một kênh quan trọng trong công tác cán bộ, đảng viên của đảng bộ. Đặc biệt, trong Quy chế đánh giá nhận xét, bổ nhiệm, đề bạt, điều động, luân chuyển cán bộ của Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã quy định việc lấy nhận xét nơi cư trú của cán bộ là một trong những quy trình bắt buộc và có mẫu để xin ý kiến riêng. Đồng thời phân công các đồng chí ủy viên ban thường vụ, tỉnh ủy viên, lãnh đạo các ban đảng định kỳ hàng quý về dự sinh hoạt tại chi bộ khu dân cư.

Nhìn chung, sau 18 năm thực hiện Quy định 76, cấp ủy đảng các cấp và đảng viên đều nhận thức được đây là chủ trương đúng và sát thực của Bộ Chính trị; phát huy được tính tiên phong, gương mẫu cũng như trí tuệ và khả năng của đảng viên đang công tác trong việc đóng góp ý kiến với công việc chung của địa phương. Đồng thời tạo điều kiện cho cấp ủy địa phương và nhân dân nơi cư trú tăng cường việc giám sát đảng viên, góp phần nâng cao chất lượng đảng viên, nâng cao chất lượng tổ chức cơ sở đảng. Làm cho đảng viên đang công tác hiểu rõ hơn tình hình của địa phương, tham gia góp ý kiến việc xây dựng đời sống vật chất tinh thần, đảm bảo an ninh, trật tự an toàn xã hội của địa phương; gương mẫu thực hiện, vận động gia đình và nhân dân chấp hành tốt đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, hương ước, quy ước của địa phương; thực hiện tốt các hoạt động xã hội trên địa bàn nơi cư trú. Nhiều đồng chí là chỗ dựa tinh thần cho bà con ở khối, xóm, thôn, bản. Mối quan hệ giữa đảng viên đang công tác với cấp ủy, chính quyền, đoàn thể và nhân dân nơi cư trú ngày càng gắn bó hơn, khắc phục được lối sống xa dân, thiếu trách nhiệm với nhân dân. Một số cán bộ đảng viên lâu nay gia đình và bản thân thiếu gương mẫu trong chấp hành đường lối chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, quy định của địa phương, vi phạm các tệ nạn xã hội đã có sự điều chỉnh tốt hơn. Cấp ủy, chi bộ nơi đảng viên cư trú định kỳ một năm 2 lần (6 tháng đầu năm và cuối năm) đã tổ chức các buổi sinh hoạt cho đảng viên được giới thiệu về sinh hoạt nơi cư trú.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện Quy định 76 vẫn còn một số hạn chế sau: Việc cập nhật danh sách đảng viên giới thiệu đi và tiếp nhận về của các chi ủy, đảng ủy chưa kịp thời, đầy đủ. Việc phân công cấp ủy theo dõi đảng viên về sinh hoạt nơi cư trú chưa thể hiện rõ nét. Việc tổ chức sinh hoạt còn một số bất cập, một số nơi mới tổ chức sinh hoạt được một kỳ vào dịp cuối năm. Các kỳ họp số lượng đảng viên tham gia chưa đầy đủ. Một số nơi sinh hoạt còn nặng về giao lưu gặp gỡ, khai thác thông tin, động viên đóng góp vật chất; đảng viên sinh hoạt còn ít tham gia ý kiến, chưa thật sự quan tâm đến các công việc của địa phương.  Việc thông tin giữa cấp ủy nơi đảng viên công tác với cấp ủy nơi đảng viên cư trú chưa thường xuyên liên tục. Tình trạng cấp ủy nơi cư trú còn nể nang, khi đánh giá nhận xét đảng viên đang công tác về sinh hoạt tại địa bàn khá phổ biến.

Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Đắc Vinh dự sinh hoạt chi bộ nơi cư trú

Về việc nhân dân giám sát cán bộ, đảng viên, nhất là giám sát về đạo đức lối sống được nhân dân quan tâm hơn. Ban Thường vụ Tỉnh ủy Nghệ An đã ban hành Quy định số 1945 - QĐi/TU ngày 10/4/2018 về ban hành hướng dẫn khung để các cấp ủy, tổ chức đảng trực thuộc Tỉnh ủy tiếp tục phát huy vai trò của nhân dân trong đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái, "tự diễn biến", "tự chuyển hoá" trong nội bộ, trong  đó có việc nhân dân giám sát đối với cán bộ, đảng viên trên các mặt như sau: Giám sát về 27 biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống trong cán bộ, đảng viên; 19 điều đảng viên không được làm. Giám sát việc thực hiện cam kết tu dưỡng, rèn luyện, giữ gìn phẩm chất đạo đức lối sống; việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; quy định về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu. Giám sát việc tiếp thu và khắc phục, sửa chữa khuyết điểm của cán bộ, đảng viên trong thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII). Hình thức giám sát: Thông qua MTTQ, các đoàn thể theo Quyết định 217 - QĐ/TW của Bộ Chính trị về giám sát và phản biện xã hội của MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội; thông qua đơn, thư phản ánh, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo; qua phản ánh của các phương tiện thông tin đại chúng; thông qua ban thanh tra nhân dân, ban giám sát đầu tư cộng đồng tại khu dân cư. Nội dung giám sát được triển khai xuống tận tất cả các chi bộ Đảng, các đoàn thể chính trị - xã hội ở cấp xã, thôn, bản để triển khai thực hiện. Qua đó, bước đầu đã tạo điều kiện thuận lợi cho MTTQ, các đoàn thể và nhân dân giám sát cán bộ, đảng viên về phẩm chất đạo đức, lối sống trên địa bàn./.