Với sự lãnh đạo, chỉ đạo sát đúng của cấp ủy, chính quyền, sự đồng lòng ủng hộ và nỗ lực lớn của các tầng lớp nhân dân, tình hình kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh từng bước được phục hồi và đạt được những kết quả tích cực. Đặc biệt, tỉnh đã được Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 39-NQ/TW ngày 18/7/2023 về xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Theo đó, Công tác đối ngoại tỉnh Nghệ An có bước phát triển khá trên các mặt.
Đối ngoại Đảng
Trên cơ sở nhận định đúng đắn về tình hình quốc tế, khu vực, trong nước và trong tỉnh, Tỉnh ủy đã xác định rõ mục tiêu, yêu cầu, nhiệm vụ công tác đối ngoại, từ đó đề ra các chủ trương, nghị quyết và chính sách về đường lối đối ngoại phù hợp đặc thù của tỉnh, cụ thể:
Lãnh đạo sát sao, kịp thời quá trình triển khai Chương trình hoạt động đối ngoại 2023; Kế hoạch số 134-KH/TU ngày 02/11/2022 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy triển khai thực hiện Chỉ thị số 15-CT/TW ngày 10/8/2022 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về công tác ngoại giao kinh tế phục vụ phát triển đất nước đến năm 2030…
Đón tiếp và làm việc với các đoàn quốc tế đến thăm và làm việc như Đoàn Đại biểu cấp cao Ủy ban Bảo vệ Cách mạng Cu-ba, Cựu Tổng thống Chi-le và Đoàn Công tác Quận Cerro Navia, Chi-le; các đoàn lãnh đạo các tỉnh Lào (Xiêng Khoảng, Hủa Phăn, Bo Ly Khăm Xay, Khăm Muộn, Sa Vẳn Na Khẹt, Xay Sổm Bun) sang thăm, chúc Tết cổ truyền. Đặc biệt, tổ chức thành công các đoàn của Lãnh đạo tỉnh đi công tác nước ngoài, để lại ấn tượng tốt đẹp cho các đối tác, góp phần thúc đẩy các mối quan hệ hợp tác, vun đắp thêm tình đoàn kết hữu nghị với địa phương các nước Lào, Cu-ba, Chi-lê…
Ban Chỉ đạo công tác thông tin đối ngoại tỉnh thường xuyên quan tâm, chỉ đạo các hoạt động thông tin đối ngoại; bám sát định hướng chỉ đạo của Đảng và Nhà nước cũng như các chủ trương, chiến lược phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng, đối ngoại của tỉnh; thường xuyên theo dõi các thông tin, dư luận xã hội để báo cáo Lãnh đạo tỉnh, tham gia đấu tranh, phản bác các luận điệu xuyên tạc của thế lực thù địch trên mạng xã hội, thực hiện tốt nhiệm vụ tuyên truyền các chủ trương, chính sách đối ngoại của Đảng và Nhà nước.
Ngoại giao Nhà nước
Công tác tổ chức và quản lý đoàn ra, đoàn vào: Công tác tổ chức và quản lý đoàn ra được thực hiện chặt chẽ từ khâu lập kế hoạch đến triển khai thực hiện, tuân thủ nghiêm túc các quy định của Trung ương. Các đoàn ra đảm bảo đúng thành phần và thời gian, đoàn gọn nhẹ, có đối tác, nội dung làm việc cụ thể, bố trí nguồn kinh phí hợp lý. Tính đến thời điểm báo cáo, UBND tỉnh ban hành quyết định cử/cho phép 74 đoàn/358 lượt cán bộ, công chức, viên chức của tỉnh đi công tác nước ngoài, trong đó có 16 đoàn/121 lượt cán bộ là đoàn của Lãnh đạo tỉnh, 58 đoàn/237 lượt cán bộ là đoàn các sở, ngành, địa phương.
Các hoạt động hợp tác và hội nhập quốc tế: Các hoạt động hợp tác và hội nhập quốc tế được quan tâm, chỉ đạo triển khai sôi nổi, đạt nhiều kết quả tích cực trên các lĩnh vực; Lãnh đạo tỉnh đã làm việc với các đoàn quốc tế và đoàn đối ngoại nhằm tăng cường hơn nữa quan hệ hợp tác với các đối tác chiến lược và mở rộng các lĩnh vực hợp tác mới: Đoàn HĐND thủ đô Viêng Chăn (Lào) sang thăm, làm việc với HĐND tỉnh Nghệ An; Đoàn Đại sứ Ấn Độ tại Việt Nam; Đoàn Đại sứ Australia tại Việt Nam; Đoàn Đại sứ Úc tại Việt Nam; Đoàn Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam...
Tổ chức thành công các đoàn của lãnh đạo tỉnh đi công tác tại các nước nhằm thắt chặt và thúc đẩy hơn nữa các mối quan hệ hợp tác hữu nghị truyền thống, các đối tác mới, mở ra những thị trường thu hút đầu tư mới cho tỉnh, tiêu biểu: Đoàn công tác của Chủ tịch UBND đi tham dự Hội đàm cấp cao, ký kết Biên bản hợp tác giai đoạn 2023 - 2025 với các tỉnh Hủa Phăn, Xiêng Khoảng và đi chúc Tết Bunpymay các tỉnh Lào. Tổ chức thành công Đoàn công tác của Chủ tịch UBND tỉnh tại Hoa Kỳ…
Công tác ngoại giao kinh tế: Công tác ngoại giao kinh tế đã được triển khai quyết liệt, toàn diện, chuyển biến sâu sắc về chất và lượng, đạt nhiều kết quả nổi bật, tiếp tục đóng góp thiết thực vào phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Thu hút vốn đăng ký đầu tư FDI vào tỉnh Nghệ An nằm trong nhóm 10 địa phương thu hút vốn FDI cao nhất cả nước. Tỉnh đã tích cực phối hợp với các bộ, ban, ngành Trung ương, các nhà đầu tư hạ tầng, các đối tác chiến lược để quảng bá tiềm năng, thế mạnh, cơ hội đầu tư của tỉnh Nghệ An tới các đối tác, quốc gia trên thế giới. Đẩy mạnh hoạt động kết nối đầu tư với các nhà đầu tư từ thị trường truyền thống như: Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Hồng Công, Đài Loan, ...; đồng hành, hỗ trợ các nhà đầu tư nước ngoài trong quá trình tìm hiểu đầu tư, triển khai thực hiện dự án và trong suốt quá trình hoạt động đầu tư kinh doanh trên địa bàn tỉnh Nghệ An.
Công tác ngoại giao văn hóa: Công tác ngoại giao văn hóa được triển khai hiệu quả thông qua nhiều hình thức nhằm tăng cường giới thiệu, quảng bá về mảnh đất, con người và văn hóa Nghệ An đến du khách ngoài nước. Tập trung công tác bảo tồn, phát huy và quảng bá các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể trên địa bàn tỉnh. Đặc biệt chú trọng tuyên truyền, quảng bá dân ca ví, Giặm Nghệ Tĩnh đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Tổ chức các hoạt động giao lưu, quảng bá văn hóa như: tổ chức đoàn nghệ sỹ nghệ thuật sang giao lưu biểu diễn nghệ thuật truyền thống dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh tại thành phố Gwangju (Hàn Quốc)...
Công tác thông tin đối ngoại và quản lý hoạt động thông tin, báo chí của phóng viên nước ngoài: Bám sát định hướng chỉ đạo của Đảng và Nhà nước, chủ trương, chiến lược phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng, đối ngoại của tỉnh; thông tin kịp thời công tác đối ngoại của tỉnh. Xuất bản các ấn phẩm về công tác thông tin đối ngoại với nhiều bài viết sâu sắc về tình hình kinh tế - xã hội, về công tác đối ngoại, tình hình kinh tế - xã hội, công tác đối ngoại, tiềm năng đầu tư, thương mại, du lịch và vẻ đẹp văn hóa, mảnh đất, con người Nghệ An, gửi các cơ quan Trung ương, địa phương, Cơ quan đại diện nước ngoài tại Việt Nam: Bản tin đối ngoại Nghệ An số 21 và số 22, Bản tin Thông tin đối ngoại, Bản tin thông tin truyền thông, Sổ tay phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí; xây dựng ấn phẩm xúc tiến đầu tư, thương mại, du bằng tiếng Việt và tiếng Anh phục vụ các đoàn đi công tác nước ngoài (Nghệ An – điểm đến thành công; danh mục dự án kêu gọi đầu tư vào tỉnh Nghệ An đến năm 2030)...
Công tác tổ chức và quản lý hội nghị, hội thảo quốc tế được triển khai chặt chẽ, đúng quy định theo Quyết định số 06/2020/QĐ-TTg ngày 21/02/2020 của Thủ tướng Chính phủ về tổ chức và quản lý hội nghị, hội thảo quốc tế tại Việt Nam. Các hội nghị, hội thảo quốc tế được tổ chức theo hình thức trực tuyến hoặc trực tuyến kết hợp trực tiếp. Trong năm 2023, tỉnh tổ chức 01 hội thảo quốc tế, cấp phép 08 hội nghị, hội thảo quốc tế, cho ý kiến đối với 09 hội nghị, hội thảo quốc tế, chủ yếu tập trung vào các lĩnh vực giáo dục - đào tạo, nông nghiệp, y tế...
Công tác đối ngoại an ninh - quốc phòng: Đảm bảo tuyệt đối an toàn đối với các đoàn, các tổ chức, cá nhân nước ngoài đến làm việc, học tập, lao động, thăm thân, tham quan, du lịch... trên địa bàn tỉnh. Tăng cường các hoạt động hợp tác quốc tế với các nước trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm như: tội phạm về ma túy, xuất nhập cảnh trái phép, mua bán người, buôn lậu... Công tác quản lý, bảo vệ biên giới đất liền tiếp tục được triển khai hiệu quả; giữ vững sự ổn định, đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội trên biên giới và góp phần tăng cường, củng cố xây dựng biên giới hoà bình, hữu nghị, hợp tác cùng phát triển giữa 2 nước Việt Nam - Lào. Xử lý kịp thời, đúng quy định các vụ việc phát sinh trên biên giới. Hệ thống mốc quốc giới, cọc dấu biên giới của tỉnh được giữ vững nguyên trạng.
Công tác quy tập hài cốt liệt sỹ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh tại Lào được triển khai tốt. Công tác bảo vệ chủ quyền biển, đảo và tuyên truyền biển, đảo được chỉ đạo triển khai đồng bộ. Tổ chức nhiều đợt kiểm soát bảo vệ chủ quyền biên giới biển đảo, kịp thời xử lý có hiệu quả các vụ việc xảy ra, không để xảy ra điểm nóng.
Công tác lãnh sự và bảo hộ công dân: Phối hợp với Cục Lãnh sự - Bộ Ngoại giao và các cơ quan liên quan giải quyết 06 vụ việc/10 trường hợp liên quan đến công tác lãnh sự; các vụ việc lãnh sự chủ yếu liên quan đến người nước ngoài tai nạn giao thông, tử vong, vi phạm pháp luật trên địa bàn tỉnh.
Đối ngoại Nhân dân
Công tác đối ngoại nhân dân (ĐNND) được chủ đông triển khai, từng bước đi vào chiều sâu và đạt hiệu quả thiết thực. Chỉ đạo triển khai thực hiện Kế hoạch số 120/KH-TU ngày 15/8/2022 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Nghệ An về triển khai thực hiện Chị thị số 12-CT/TW ngày 05/01/2022 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, nâng cao hiệu quả hoạt động ĐNND trong tình hình mới. Thực hiện tốt Quy chế phối hợp giữa Ủy ban MTTQ Việt Nam Tỉnh, Sở Ngoại vụ và Liên các tổ chức hữu nghị tỉnh (Liên hiệp) trong quá trình thực hiện các hoạt động ĐNND, góp phần củng cố mối quan hệ hữu nghị truyền thống, hợp tác và phát triển với các nước láng giềng, mở rộng quan hệ với bạn bè và các đối tác quốc tế. Tiếp tục thực 5 Chương trình hoạt động ĐNND có mục tiêu do Liên hiệp đề ra, nổi bật là khai trương Trang thông tin điện tử tổng hợp đa ngôn ngữ, ngoài tiếng Việt còn có 9 thứ tiếng nước ngoài (tên miền: lhhnna.org.vn).
Nhìn chung, công tác đối ngoại năm 2023 của tỉnh được triển khai đồng bộ trên ba trụ cột (đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại Nhân dân), góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng - an ninh của tỉnh. Đây là năm mà công tác đối ngoại thực sự khởi sắc với nhiều hoạt động nổi bật như tổ chức thành công các đoàn ra thực hiện công tác đối ngoại Đảng, hợp tác hữu nghị chính quyền, thu hút đầu tư, thương mại, du lịch; công tác ngoại giao kinh tế có sự chuyển biến sâu sắc về chất và lượng, đặc biệt thu hút vốn đăng ký đầu tư FDI vào tỉnh nằm trong nhóm 10 địa phương thu hút vốn FDI cao nhất cả nước...