Thanh Chương là huyện miền núi nằm ở phía Tây Nam của tỉnh Nghệ An, diện tích tự nhiên 1.128 km², có 55,7 km đường biên giới giáp với nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, có Cửa khẩu biên giới quốc gia Thanh Thủy - Nậm On; dân số 52.195 hộ, với 244.665 khẩu (trong đó dân tộc thiểu số tái định cư 2.626 hộ, 13.408 khẩu, chiếm 5,48%; đồng bào công giáo 1.477 hộ, 8.074 khẩu, chiếm 3,3%); trên địa bàn có 02 đồn biên phòng và Trại giam số 6 (Bộ Công an). Toàn huyện có 37 xã, 01 thị trấn, trong đó có 20 xã, thị trấn có đồng bào công giáo, 02 xã có đồng bào dân tộc thiểu số, 05 xã biên giới. Huyện Thanh Chương có truyền thống yêu nước, cần cù, sáng tạo trong lao động sản xuất, nhiều người tham gia trong 02 cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ và làm nghĩa vụ quốc tế, nên có nhiều đối tượng chính sách: 5.090 liệt sỹ, 8.890 thương binh, người hưởng chính sách như thương binh; thu nhập bình quân đầu người còn thấp, tỷ lệ hộ nghèo cao. Hội Cựu chiến binh huyện hiện có 43 hội cơ sở (trong đó 38 hội xã, thị trấn; 05 hội cơ quan hành chính sự nghiệp, doanh nghiệp nhà nước) với 16.391 hội viên (756 hội viên nữ, 3.344 hội viên là đảng viên); 535 hội viên Cựu chiến binh (CCB) chống Pháp, 7.164 hội viên CCB chống Mỹ, 8.692 hội viên làm nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, 149 hội viên là cán bộ Thượng tá, Đại tá, 446 Thiếu tá, Trung tá, 691 là sỹ quan cấp úy và quân nhân chuyên nghiệp, 15.105 hạ sỹ quan, chiến sỹ; 1.157 hội viên đang đảm nhiệm các chức vụ trong bộ máy Đảng, Nhà nước, các ngành và tổ chức chính trị - xã hội.

Thực hiện Nghị quyết số 09-NQ/TW, ngày 08/01/2002 của Bộ Chính trị (khóa IX) về "Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác Cựu chiến binh Việt Nam trong giai đoạn cách mạng mới" (gọi tắt là Nghị quyết số 09-NQ/TW), ngày 23/7/2002, Ban Thường vụ Huyện ủy đã kịp thời ban hành Chỉ thị số 16-CT/HU và Hướng dẫn số 91-HD/HU về chỉ đạo và triển khai thực hiện Nghị quyết số 09-NQ/TW trên địa bàn huyện; tổ chức hội nghị học tập, quán triệt đến cán bộ chủ chốt các địa phương, đơn vị và các cấp Hội. Đến hết tháng 9/2002, có 100% đảng ủy các xã, thị trấn tổ chức hội nghị triển khai, quán triệt thực hiện Nghị quyết số 09-NQ/TW và các văn bản của Tỉnh ủy, Huyện ủy tới hơn 97% cán bộ, đảng viên trong đảng bộ; đồng thời, xây dựng chương trình hành động, kế hoạch thực hiện Nghị quyết số 09-NQ/TW phù hợp với thực tế của địa phương; đến hết tháng 12/2002, 100% chi hội CCB với trên 97% hội viên được quán triệt, học tập Nghị quyết số 09-NQ/TW.    

Trong những năm qua, cấp ủy, chính quyền từ huyện đến cơ sở, cán bộ, đảng viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân đều nhận thức đúng đắn và đầy đủ hơn về công tác cựu chiến binh trong thời kỳ mới; đã tổ chức cho hàng ngàn lượt cán bộ, hội viên CCB nghiên cứu, học tập các chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; quan tâm chỉ đạo và tạo điều kiện cho Hội CCB các cấp tham gia góp ý xây dựng Đảng, chính quyền, đặc biệt là việc tham gia thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế, xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư và thực hiện các chế độ, chính sách của Đảng, Nhà nước đối với CCB và Hội CCB. Định kỳ 06 tháng, một năm, Ban Thường vụ Huyện ủy đều làm việc với Hội CCB huyện đánh giá kết quả hoạt động và ban hành các văn bản chỉ đạo hoạt động công tác CCB; tiến hành sơ kết, tổng kết nghiêm túc các chỉ thị, nghị quyết của Đảng liên quan đến công tác CCB. HĐND, UBND các cấp tích cực cụ thể hóa các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, tạo điều kiện cho các cấp Hội CCB hoạt động theo quy định; quan tâm hỗ trợ cơ sở vật chất, cấp kinh phí hoạt động, bố trí phòng làm việc và các trang thiết bị cơ bản, tài liệu, báo chí phục vụ cho hoạt động của Hội. Chính quyền các cấp đã xây dựng và thực hiện quy chế phối hợp giữa cơ quan nhà nước với Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội; tăng cường lấy ý kiến của Hội CCB và các tổ chức chính trị - xã hội thảo luận xây dựng, triển khai các chương trình, nhiệm vụ của hệ thống chính quyền và giám sát các hoạt động của cơ quan nhà nước theo luật định; tạo điều kiện cho các cấp Hội tham gia xây dựng các đề án phát triển kinh tế - xã hội, tham gia giám sát các công trình xây dựng kết cấu hạ tầng, cơ sở phúc lợi ở địa phương; có những giải pháp tạo việc làm, tăng thu nhập cho cán bộ, hội viên CCB thông qua việc vay vốn, hướng dẫn học nghề. Tạo môi trường giáo dục, giao lưu văn hóa, chăm sóc sức khỏe và đảm bảo các chế độ, chính sách đối với CCB theo quy định của Nhà nước; đặc biệt đối với CCB là thương binh, bệnh binh, bị nhiễm chất độc màu da cam, những đối tượng có hoàn cảnh khó khăn. Hiện nay, Nhà nước đã hỗ trợ kinh phí cho Chi hội trưởng CCB ở thôn, xóm, khu dân cư là 350.000 đồng/tháng; tổ chức kỷ niệm các ngày lễ lớn và đại hội theo nhiệm kỳ, UBND các cấp đã tạo điều kiện hỗ trợ thêm kinh phí cho hoạt động của Hội.

Thời gian qua, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội thường xuyên nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động phối hợp, thực hiện tốt công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị tư tưởng cho cán bộ, hội viên CCB; có nhiều chương trình phối hợp hoạt động với Hội CCB trong thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và những quy định của địa phương, tham gia phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững quốc phòng, an ninh. Các chương trình phối hợp của Hội CCB triển khai đạt hiệu quả, có tác dụng sâu rộng trong hội viên và các tầng lớp nhân dân, như: phối hợp với Mặt trận Tổ quốc trong thực hiện cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư"; với Đoàn Thanh niên trong việc giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ; với Hội Phụ nữ trong việc chăm sóc sức khỏe cho hội viên CCB cao tuổi; với Hội Nông dân trong phong trào sản xuất kinh doanh giỏi; đặc biệt, Hội CCB huyện đã chỉ đạo các hội cơ sở ký kết chương trình phối hợp hoạt động với Hội đồng mục vụ giáo xứ, giáo họ trên từng địa bàn có hội viên theo đạo Công giáo thực hiện cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư", "Sống tốt đời đẹp đạo" mang lại hiệu quả thiết thực. Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội phối hợp với Hội CCB tham gia thực hiện nhiều hoạt động nhân đạo, từ thiện để giúp đỡ các gia đình chính sách, người có công với cách mạng, xây dựng nhà đại đoàn kết, các công trình nước sạch cho CCB, cựu thanh niên xung phong có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Hàng năm, Hội CCB các cấp đã phối hợp chặt chẽ với các ngành Quân sự, Công an vận động cán bộ, hội viên CCB thực hiện tốt nhiệm vụ quốc phòng, an ninh, "Phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc", xây dựng địa bàn an toàn làm chủ sẵn sàng chiến đấu, công tác tuyển quân, giao quân, công tác hậu phương quân đội; huy động lực lượng dự bị động viên, tham gia diễn tập chiến đấu trị an, chiến đấu phòng thủ... đạt kết quả cao. Trong phòng chống đại dịch Covid-19 lực lượng CCB đã phối hợp tuyên truyền các văn bản của Trung ương, tỉnh và địa phương về phòng chống dịch; tích cực hưởng ứng các cuộc vận động ủng hộ phòng chống dịch cả lực lượng, kinh phí, vật tư, ngày công, lực lượng CCB tham gia các tổ chốt, tổ tuần tra, kiểm soát 934 lượt người; phục vụ tại các điểm cách ly 250 ngày công; vận động hội viên CCB ủng hộ được 1.631 triệu đồng, 1.200 ngày công xây dựng các khu cách ly tại cơ sở; phối hợp đóng góp ủng hộ gần 28 tấn hàng hóa trị giá gần 01 tỷ đồng; nấu 1.200 suất cơm thiện nguyện tặng người cách ly tại các khu cách ly tập trung.

Hàng năm, các cấp Hội CCB thường xuyên triển khai, phổ biến, quán triệt kịp thời chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, của Hội đến toàn thể cán bộ, hội viên nhằm tiếp tục giữ vững và phát huy truyền thống "Bộ đội Cụ Hồ" cho cán bộ, hội viên CCB, cựu quân nhân trong giai đoạn cách mạng mới. 100% các chi hội đã mua báo ngành, bản tin nội bộ để làm tài liệu sinh hoạt; phối hợp với Trung tâm bồi dưỡng Chính trị huyện tổ chức tập huấn nghiệp vụ, chuyên môn, nâng cao nhận thức cho cán bộ, hội viên (20 năm qua, các cấp Hội đã mở được 186 lớp tập huấn cho 259.696 lượt hội viên học tập); tổ chức được nhiều đợt tham quan học tập kinh nghiệm tại các địa phương trong và ngoài tỉnh. Nâng cao trách nhiệm của hội viên CCB phối hợp với các cấp, các ngành và Nhân dân đấu tranh với những âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo để tuyên truyền, xuyên tạc, vu cáo, chống phá cách mạng, gây chia rẽ nội bộ Đảng, nội bộ nhân dân, góp phần giữ vững ổn định chính trị và trật tự an toàn xã hội trên địa bàn huyện. Thực hiện hiệu quả cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương, đạo đức Hồ Chí Minh", Thường trực Hội CCB huyện hàng năm đã đề ra kế hoạch hướng dẫn tổ chức thực hiện đến tất cả các cấp Hội và hội viên, xây dựng chương trình hành động và thành lập Ban chỉ đạo ở các cấp Hội, xây dựng 05 chuẩn mực hội viên CCB theo chuẩn mực đạo đức của Bác Hồ.

Từ đó, các cấp Hội từ huyện đến cơ sở đã có nhận thức đúng đắn, đầy đủ hơn về công tác CCB trong thời kỳ mới. Chỉ đạo củng cố, kiện toàn đội ngũ cán bộ Hội CCB; toàn Hội có 1.124 hội viên đương nhiệm tham gia giữ chức vụ chủ chốt trong cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, tổ chức chính trị - xã hội các cấp. Chỉ đạo công tác phát triển Hội, đề cao giáo dục truyền thống, nâng cao nhận thức cho hội viên CCB. Từ năm 2002 đến nay, Hội CCB các cấp đã tuyên truyền, vận động kết nạp được 6.650 hội viên, đạt tỷ lệ tập hợp 97,5%; trong năm 2022, có 100% Hội cơ sở trong sạch vững mạnh; công tác bồi dưỡng, giáo dục, học tập chính trị cho hội viên CCB luôn được cấp ủy coi trọng, tiếp tục giữ gìn và phát huy bản chất truyền thống "Bộ đội Cụ Hồ"; 100% hội viên tích cực thực hiện cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh". Công tác cán bộ Hội CCB cơ sở tiến hành nghiêm túc, đúng quy định; các đồng chí tham gia ban chấp hành, thường trực Hội CCB đều có uy tín, năng lực, nhiệt tình, tâm huyết với công việc; Ban Thường vụ Hội đã phối hợp khối dân vận cơ sở thực hiện tốt công tác tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương triển khai thực hiện có hiệu quả các chủ trương về công tác Hội; thường xuyên hướng dẫn, phối hợp để nắm tình hình tư tưởng của cán bộ, hội viên, tình hình dân tộc, tôn giáo...; tham mưu cho cấp ủy ban hành các văn bản chỉ đạo công tác Hội, triển khai thực hiện Nghị quyết số 09-NQ/TW theo đúng quy định; tham mưu tổ chức thành công Đại hội Hội CCB các cấp qua các nhiệm kỳ.

Tổ chức quán triệt, cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện các nhiệm kỳ vào chương trình, kế hoạch hằng năm của Hội CCB; đẩy mạnh phong trào "Cựu chiến binh giúp nhau giảm nghèo, làm kinh tế giỏi", "Cả nước chung tay vì người nghèo - không để ai bị bỏ lại phía sau"; khuyến khích hội viên phát huy bản chất truyền thống "Bộ đội Cụ Hồ", nêu cao ý chí tự lực, tự cường, tinh thần dám nghĩ, dám làm, vượt khó vươn lên phát triển kinh tế. Thường trực Hội CCB phối hợp các cấp, các ngành tổ chức nhiều lớp bồi dưỡng nghiệp vụ, nâng cao kiến thức nhằm xóa đói, giảm nghèo; bình quân mỗi năm tổ chức được trên 100 buổi với gần 1.000 lượt cán bộ, hội viên tham gia. Triển khai xây dựng và nhân rộng nhiều mô hình làm kinh tế, hiện có 22 doanh nghiệp, 52 trang trại, 352 gia trại do hội viên CCB làm chủ và nhiều cơ sở kinh doanh, tạo việc làm cho 2.189 lao động. Từ phong trào "Cựu chiến binh giúp nhau giảm nghèo, làm kinh tế giỏi" đời sống của hội viên và gia đình CCB được nâng lên rõ rệt; đến nay Hội CCB Thanh Chương chỉ còn 1,24% hộ nghèo, có 12 hội cơ sở không còn hộ nghèo, 18 hội cơ sở hộ nghèo dưới 1%, có 60% hộ khá, giàu; tham gia phong trào giúp nhau xóa nhà dột, nhà tạm, kêu gọi vận động các tổ chức và hội viên đóng góp từ năm 2017-2022 được gần 7 tỷ đồng, hỗ trợ xây dựng được 39 ngôi nhà cho hội viên; gửi tặng quà bộ đội Trường Sa 117 triệu đồng; xây dựng quỹ "Nghĩa tình đồng đội" ở các cấp Hội hàng trăm triệu đồng... Phong trào xây dựng nông thôn mới từ năm 2017 đến nay đã có 3.566 gia đình cán bộ, hội viên CCB hiến 182.829 m² đất, góp 61.132 ngày công, 27.992 lượt hộ hội viên đóng góp 84.131.000.000 đồng, 797 hộ gia đình hội viên hiến tài sản trên đất trị giá 1.539.000.000 đồng, 6.149 gia đình hội viên xây dựng hố xử lý rác thải tại gia trị giá 1.450.000.000 đồng; vận động đóng góp, tu sửa, nâng cấp 388 công trình các loại trị giá 4.048.000.000 đồng; chỉnh trang, nâng cấp 25 nghĩa trang liệt sỹ cơ sở.

Hội CCB các cấp và Đoàn Thanh niên phối hợp giáo dục truyền thống cách mạng, truyền thống lịch sử cho thế hệ trẻ; tổ chức nói chuyện chuyên đề truyền thống vẻ vang của dân tộc cho học sinh nhân dịp kỷ niệm các ngày lễ lớn; phối hợp tổ chức các buổi giao lưu, đối thoại trực tiếp với đoàn viên, thanh niên, giáo dục thanh niên và học sinh xây dựng lý tưởng, hoài bão, đạo đức, lối sống; phòng chống tội phạm, tệ nạn xã hội, động viên và tặng quà cho thanh niên lên đường nhập ngũ. Trung bình mỗi nhiệm kỳ, trên địa bàn huyện đã tổ chức được 380-400 buổi nói chuyện và nhiều hoạt động với 72.000 lượt thanh, thiếu niên tham gia bằng nhiều hình thức như: gặp mặt, kể chuyện truyền thống...; nêu gương người tốt, việc tốt; tổ chức giao lưu, tọa đàm, đối thoại với chủ đề "Cựu chiến binh nghe thanh niên nói, nói thanh niên nghe"; giáo dục qua các hoạt động "Đền ơn, đáp nghĩa", hành hương về nguồn; phối hợp tổ chức lễ dâng hương, thắp nến tri ân các anh hùng liệt sỹ ở nghĩa trang... Thông qua các hoạt động đó, đã góp phần giúp thanh, thiếu niên hiểu đúng lịch sử, trân trọng công lao của cha anh, hun đúc lý tưởng yêu nước. Các cấp Hội đã giúp đỡ, giới thiệu kết nạp được 875 đoàn viên ưu tú vào Đảng, trong đó có 151 hội viên CCB. Tích cực động viên mỗi năm khoảng 300 thanh niên hăng hái lên đường nhập ngũ bảo vệ Tổ quốc; phối hợp tổ chức đón thanh niên hoàn thành nghĩa vụ quân sự trở về.

Hội CCB các cấp thực hiện nghiêm túc các chủ trương, chính sách đối ngoại của Đảng, tổ chức tuyên truyền, quán triệt, học tập đường lối, chủ trương, chính sách đối ngoại theo tinh thần Chỉ thị số 04-CT/TW, ngày 06/7/2011 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về "Tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại nhân dân trong tình hình mới"; động viên Hội CCB các xã có chung đường biên giới với nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào cùng xây dựng tình đoàn kết hữu nghị Việt - Lào thủy chung. Tổ chức nói chuyện thời sự cho cán bộ quân đội cao cấp nghỉ hưu trên địa bàn, nhằm góp phần củng cố lòng tin của CCB đối với quan điểm nhất quán của Đảng, Nhà nước về biên giới, biển đảo, chủ quyền quốc gia...

Như vậy, Nghị quyết số 09-NQ/TW được các cấp ủy đảng, Hội CCB các cấp và cả hệ thống chính trị triển khai kịp thời, nghiêm túc, chất lượng, hiệu quả. Nhờ đó, các cấp Hội CCB không ngừng phát triển về số lượng và chất lượng, nêu cao tinh thần, bản lĩnh Bộ đội Cụ Hồ trong xây dựng, bảo vệ Đảng, chính quyền, chế độ xã hội chủ nghĩa, góp phần đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn huyện Thanh Chương.

                                                  Phan Thanh Đoài 

Phó Trưởng ban Dân vận Tỉnh ủy