Thực hiện Nghị quyết số 25-NQ/TW, ngày 25/7/2008 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X về "Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa" (sau đây gọi tắt là Nghị quyết số 25-NQ/TW), Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh xây dựng Chương trình hành động số 20-CTr/TU, ngày 31/10/2008 và Kết luận số 45-KL/TU, ngày 18/12/2013 về việc thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương Đảng (Khoá X). Phân công các cơ quan, đơn vị xây dựng và thực hiện các chương trình, đề án về công tác thanh niên. Hội đồng nhân dân tỉnh ban hành Nghị quyết số 25/NQ-HĐND ngày 14/7/2022 về phát triển thanh niên tỉnh Nghệ An giai đoạn 2022 - 2030. Ủy ban nhân dân tỉnh đã ban hành Quyết định số 1131/QĐ-UBND ngày 02/4/2013 về Chương trình phát triển thanh niên tỉnh Nghệ An giai đoạn 2013 - 2020; Quyết định số 2917/QĐ-UBND ngày 27/9/2022 về Chương trình phát triển thanh niên tỉnh Nghệ An giai đoạn 2022 - 2030; Kế hoạch số 730/KH-UBND ngày 20/10/2022 về thực hiện Chương trình phát triển thanh niên tỉnh Nghệ An giai đoạn 2022 – 2030; triển khai nhiều đề án với đối tượng thụ hưởng là thanh niên như các đề án việc làm, đề án giáo dục, đào tạo, dạy nghề. Các cấp bộ Đoàn đã tích cực tham mưu cho cấp uỷ Đảng ban hành chương trình hành động, nhiều đề án, kế hoạch được triển khai với nhiều giải pháp thiết thực góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức Đoàn hoạt động và xã hội chăm lo công tác thanh niên.

Các cấp ủy chỉ đạo tổ chức hơn 3.000 diễn đàn đối thoại với chủ đề “Thanh niên với Đảng, Đảng với thanh niên”. Năm 2023, tổ chức chương trình đối thoại giữa Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh với thanh niên trên địa bàn tỉnh Nghệ An tại 21 điểm cầu với hơn 500 đoàn viên thanh niên tham gia. Để phục vụ công tác thông tin tuyên truyền cho thanh niên vùng miền núi, từ năm 2011 đến nay, UBND tỉnh đã cấp gần 6 tỷ đồng để mua Báo Tiền phong cho 100% các chi đoàn thuộc 03 huyện miền núi Tương Dương, Kỳ Sơn, Quế Phong; hơn 2 tỷ đồng mua báo Tuổi trẻ cung cấp cho các điểm văn hóa xã của 13 huyện miền núi từ năm 2013 đến nay. Công tác giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, truyền thống, bản sắc văn hoá dân tộc cho thanh niên thường xuyên được đổi mới về nội dung, hình thức.

Toàn tỉnh đã xây dựng được 457 câu lạc bộ đội nhóm tự học với 14.883 thành viên; 100% trường học xây dựng và sử dụng có hiệu quả quỹ khuyến học, khuyến tài, quỹ bạn nghèo, giúp đỡ hàng chục ngàn lượt thanh thiếu niên có hoàn cảnh khó khăn tiếp tục đến trường, vươn lên đạt thành tích cao trong học tập. Phối hợp hỗ trợ cho học sinh, sinh viên vay vốn học tập với tổng số tiền 287.495 triệu đồng; tổ chức trao tặng 19.014 suất học bổng với tổng trị giá 6,57 tỷ đồng. Năm 2023, kết quả thi học sinh giỏi quốc gia của tỉnh xếp thứ 2 toàn quốc (sau thành phố Hà Nội) với 87 học sinh giỏi, 04 học sinh tham dự các kỳ thi quốc tế; kết quả thi THPT xếp thứ 22/63 địa phương.

Tỉnh đã đầu tư xây dựng các công trình, dự án cho thanh niên như: xây dựng Trung tâm Hoạt động Thanh thiếu niên tỉnh Nghệ An tại thị xã Cửa Lò; đa dạng hình thức hoạt động của Trung tâm hỗ trợ phát triển thanh niên Nghệ An; phối hợp với Ban Bí thư Trung ương Đoàn triển khai xây dựng “Làng Thanh niên lập nghiệp” khu vực biên giới tại xã Tam Hợp (Tương Dương). Chỉ đạo duy trì có hiệu quả mô hình liên kết giữa xã, phường với đơn vị xuất khẩu lao động để tổ chức tuyển chọn, giáo dục, định hướng, tạo nguồn cho xuất khẩu lao động. Đến cuối năm 2022, tỷ lệ lao động qua đào tạo của Nghệ An đạt 75%; khoảng 92% học sinh, sinh viên sau tốt nghiệp có việc làm và thu nhập ổn định; xuất khẩu lao động đạt 10.718 người/năm, đứng nhóm đầu cả nước.

Phong trào thanh niên phát triển kinh tế, lập nghiệp được đẩy mạnh thông qua nhiều chương trình, mô hình, cách làm hiệu quả. Đến nay, toàn tỉnh xây dựng hơn 1.100 mô hình thanh niên phát triển kinh tế, giải quyết việc làm cho hơn 4.500 lao động; đã phát triển 21 câu lạc bộ thanh niên phát triển kinh tế cấp huyện với hơn 300 thành viên, 13 mô hình hợp tác xã, 75 mô hình tổ hợp tác thanh niên. Các hoạt động hướng nghiệp được ưu tiên quan tâm, 100% đơn vị cấp huyện và 100% Đoàn các trường THPT trên địa bàn toàn tỉnh tổ chức tốt các hoạt động tuyên truyền, tư vấn hướng nghiệp, học nghề và giới thiệu việc làm cho thanh niên. Triển khai có hiệu quả đề án “Đoàn Thanh niên tham gia xây dựng nông thôn mới”. Toàn tỉnh đã thực hiện 30 công trình thanh niên cấp tỉnh, 550 công trình thanh niên cấp huyện, 9.936 công trình, phần việc thanh niên cấp cơ sở. Tham gia làm mới được 500km, sửa chữa được 710 km đường giao thông nông thôn, giao thông nội đồng; xây dựng mới 23 cầu nông thôn; nạo vét 735 km kênh mương thủy lợi; xây dựng mới 20 nhà văn hóa, tu sửa được 376 nhà văn hóa, 575km tuyến đường "Thắp sáng đường quê"… Thành lập Đội tri thức trẻ tình nguyện chuyển giao khoa học kỹ thuật trên các lĩnh vực chăm sóc cây trồng, vật nuôi, thủy hải sản, bảo quản, vệ sinh an toàn thực phẩm; thành lập hơn 600 đội thanh niên tình nguyện tham gia xây dựng, giữ gìn trật tự đô thị; tổ chức được hơn 100 lớp tập huấn chuyển giao khoa học kĩ thuật, hỗ trợ được hơn 25 mô hình thanh niên ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất.

Số lượng cán bộ trẻ nằm trong diện quy hoạch ngày càng được nâng lên, có 39.637 cán bộ trẻ được quy hoạch các chức danh cấp ủy, lãnh đạo, quản lý các cấp trong các nhiệm kỳ (2010 - 2015, 2015 - 2020, 2020 -  2025), cụ thể: Quy hoạch Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh có 56 đồng chí, quy hoạch Ban Thường vụ Tỉnh ủy có 04 đồng chí, quy hoạch chức danh diện Tỉnh ủy quản lý có 2.655 đồng chí, quy hoạch chức danh diện ban thường vụ cấp ủy cấp huyện quản lý 36.922 đồng chí. Từ năm 2008 đến nay đã cử 3.786 lượt cán bộ đoàn đi đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ lý luận chính trị (trong đó, có 3.564 cán bộ đi đào tạo trung cấp lý luận chính trị và 222 cán bộ đào tạo cao cấp lý luận chính trị). Về nâng cao trình độ chuyên môn: cử 5.637 lượt cán bộ đoàn các cấp được đi đào tạo đại học, 1.092 thạc sĩ, 20 tiến sĩ; 6.749 lượt cán bộ đoàn các cấp được cử tham gia bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ; 3.012 cán bộ bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh. Từ năm 2008 đến nay: Cấp tỉnh có 38 đồng chí, cấp huyện có 217 đồng chí, cấp cơ sở có 2.751 đồng chí được điều động giữ các chức vụ khác trong các cơ quan Đảng, chính quyền và tổ chức chính trị - xã hội… các cấp. Từ năm 2010 - 2023, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn đã thực hiện kế hoạch chuyển đổi vị trí việc làm giữa các ban chuyên môn Tỉnh đoàn và giữa Tỉnh đoàn với cơ sở. Bên cạnh việc thực hiện luân chuyển trong nội bộ, từ năm 2010 đến nay, Tỉnh đoàn đã cử 10 đồng chí đi thực tế cơ sở trong thời gian từ 6 tháng đến 1 năm; điều động 10 đồng chí cấp huyện về Tỉnh đoàn bổ nhiệm giữ chức vụ tương đương hoặc cao hơn.

Tỷ lệ tập hợp thanh niên trong tổ chức hiện nay đạt 74,2%. Thông qua việc công tác quản lý đoàn viên, chương trình "Rèn luyện đoàn viên", chất lượng đoàn viên ngày càng được nâng lên. Toàn tỉnh đã bồi dưỡng giới thiệu 214.362 đoàn viên ưu tú cho Đảng xem xét kết nạp, trong đó đã kết nạp được 55.921 đảng viên; quan tâm phát triển tổ chức Đoàn trong doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.

Toàn tỉnh có 65 trí thức trẻ tình nguyện tham gia phát triển nông thôn miền núi. Thành lập và duy trì 120 đội thanh niên tình nguyện tại chỗ, 250 đội thanh niên tình nguyện tham gia giúp đỡ các xã nghèo miền núi. Tổ chức 400 đoàn y, bác sỹ trẻ thực hiện khám, chữa bệnh, phát thuốc miễn phí cho gần 120.000 lượt người. Toàn tỉnh duy trì hoạt động của hơn 600 điểm tập thể dục thể thao, 01 trung tâm sinh hoạt dã ngoại thanh thiếu niên, 01 nhà thiếu nhi cấp tỉnh, 02 nhà thiếu nhi cấp huyện và nhiều điểm vui chơi, giải trí cho thanh thiếu nhi tại các xã, phường, thị trấn trên toàn tỉnh.

Trên lĩnh vực khoa học công nghệ, thanh niên đã tích cực tham gia với 123.671 ý tưởng sáng kiến, cải tiến kỹ thuật trên Cổng thông tin Ngân hàng Ý tưởng sáng tạo thanh niên Việt Nam; 37 đề tài, sáng kiến dự thi các cuộc thi cấp trung ương. Trên mặt trận bảo vệ an ninh tổ quốc toàn tỉnh có 619 đội TN tự quản với 6015 đoàn viên thanh niên tham gia. Hằng năm phối hợp tuyên truyền, vận động 6.503 đoàn viên thanh niên lên đường làm nghĩa vụ quân sự đảm bảo chất lượng và chỉ tiêu giao quân hàng năm;

Qua 15 năm thực hiện Nghị quyết số 25-NQ/TW tỉnh Nghệ An rút ra một số bài học kinh nghiệm sau:

Một là, quán triệt kịp thời và sâu sắc các chủ trương, nghị quyết, sự lãnh đạo của Đảng, cụ thể hóa của chính quyền, chỉ đạo thực hiện nghiêm túc chương trình hành động là yếu tố quan trọng để thực hiện thắng lợi Nghị quyết số 25-NQ/TW.

Hai là, công tác thanh niên phải xuất phát từ nhu cầu, lợi ích chính đáng của thanh niên, phát huy mạnh mẽ tinh thần xung kích, tình nguyện và hỗ trợ thanh niên trong học tập, lao động, tự khẳng định và phát triển tài năng.

Ba là, quan tâm xây dựng đội ngũ cán bộ tâm huyết và gắn bó với thanh niên; sáng tạo, xung kích, dám nghĩ, biết làm, dám chịu trách nhiệm, sẵn sàng đảm nhận việc mới, việc khó, đây là nhân tố then chốt cho sự ổn định và phát triển của tổ chức Đoàn. Coi trọng đánh giá đạo đức và sử dụng cán bộ đúng năng lực, trình độ, từ đó tạo nguồn, bồi dưỡng, sử dụng, luân chuyển và trưởng thành.

Bốn là, tin tưởng, mạnh dạn giao việc cho thanh niên gắn với thực hiện nhiệm vụ chính trị, kinh tế, xã hội của địa phương, đơn vị; coi trọng việc giải quyết các nhu cầu bức thiết của thanh niên, tích cực xã hội hóa, hỗ trợ nguồn lực cho công tác tác thanh niên./.

                                                                  Nguyễn Mạnh Khôi 

                                                    Phó trưởng ban TT Ban Dân vận Tỉnh ủy