Tại lớp tập huấn, các đại biểu đã được đại diện Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tỉnh truyền đạt thực trạng về công tác dân số và phát triển. Từ năm 2007, nước ta bước vào thời kỳ dân số vàng. Chất lượng dân số được cải thiện về nhiều mặt. Tuổi thọ trung bình tăng nhanh (đạt 73,5 tuổi năm 2018). Tầm vóc, thể lực người Việt Nam có bước cải thiện. Mỗi cặp vợ chồng có 2 con đã trở thành chuẩn mực, lan tỏa, thấm sâu trong toàn xã hội. Dịch vụ DS-KHHGĐ được mở rộng, chất lượng ngày càng cao. Tuy nhiên, mức sinh giữa các vùng còn chênh lệch đáng kể. Mất cân bằng giới tính khi sinh tăng nhanh, đến mức nghiêm trọng. Chưa có giải pháp đồng bộ phát huy lợi thế của thời kỳ dân số vàng và thích ứng với già hoá dân số, phổ biến tình trạng “chưa giàu đã già”. Chỉ số phát triển con người (HDI) còn thấp. Tầm vóc, thể lực của người Việt Nam chậm được cải thiện. Tuổi thọ bình quân tăng nhưng số năm sống khoẻ mạnh thấp so với nhiều nước. Tình trạng tảo hôn, kết hôn cận huyết thống còn phổ biến ở một số dân tộc ít người... Đứng trước thực trạng này, Nghị quyết số 21-NQ/TW, ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII) về “công tác dân số trong tình hình mới” đã đưa ra quyết sách chuyển hướng từ DS-KHHGĐ sang Dân số và Phát triển phù hợp với đòi hỏi hiện nay. Định hướng này cũng phù hợp với chương trình nghị sự Liên Hợp Quốc trong phiên họp thứ 48: "Để hiện thực hóa tương lai, chúng ta cần lồng ghép các vấn đề dân số vào phát triển bền vững, kể cả trong các chương trình nghị sự phát triển sau năm 2015". Mục tiêu chung của Nghị quyết số 21-NQ/TW cho ta thấy rõ sự chuyển đổi toàn diện, đồng bộ về tất cả các mặt của công tác dân số trong mối quan hệ tác động qua lại với phát triển kinh tế để góp phần phát triển đất nước nhanh, bền vững. Chỉ thị số 25-CT/TU, ngày 06/12/2018 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác dân số và phát triển trên địa bàn tỉnh Nghệ An trong tình hình mới chỉ rõ, nếu tổ chức Đảng có người vi phạm chính sách dân số sẽ không xem xét xếp loại hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Đồng thời, hạ xếp loại hàng năm với các chi bộ (chi bộ cơ sở và chi bộ trực thuộc) có đảng viên và đảng bộ (đảng bộ cơ sở và đảng bộ cấp trên cơ sở) có cán bộ thuộc diện cấp ủy quản lý trở lên vi phạm chính sách dân số hoặc có tỷ lệ quần chúng vi phạm chính sách dân số tăng so với năm trước. Đây cũng là một giải pháp quan trọng để giảm tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên, dành nguồn lực tập trung cho phát triển kinh tế, nâng cao chất lượng dân số trên địa bàn tỉnh.

Các đại biểu còn được báo cáo viên của Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy thông tin chuyên đề “Vấn đề rác thải nhựa hiện nay, thực trạng và giải pháp”. Từ chỗ tiện lợi dùng xong rồi vứt, lượng túi nilon, đồ nhựa dùng một lần như hộp xốp, ống hút không phân hủy được ngày một gia tăng, vương vãi khắp nơi từ ngõ ngách đến những con đường quốc lộ. Đây chính là mối nguy hại tác động tiêu cực đến môi trường và sức khỏe con người. Theo thống kê chưa đầy đủ, mỗi hộ gia đình ở nước ta thường sử dụng 5 - 7 túi nilon/một ngày. Như vậy, ước tính, hàng triệu túi nilon được sử dụng và thải ra môi trường hàng ngày. Bên cạnh đó, lượng chất thải điện tử và điện dân dụng thải ra từ các đô thị như tivi, tủ lạnh, quạt điện, máy tính, đồ dân dụng… ngày càng tăng. Đây chính là mối nguy hại tác động tiêu cực đến môi trường và sức khỏe con người. Theo công bố mới nhất của Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP), mỗi năm, chúng ta thải ra một khối lượng nhựa đủ để trải quanh Trái đất 4 lần, có khoảng 500 tỷ túi nilon được tiêu thụ trên thế giới, nhưng phần lớn lượng rác thải nhựa không được chôn trong các bãi chôn lấp. Theo ước tính, với nhịp độ sử dụng nhựa như hiện nay, sẽ có thêm 33 tỷ tấn nhựa được sản xuất vào năm 2050 và một phần lớn trong số đó, sẽ nằm trong các đại dương và tồn tại trong nhiều thế kỷ. Cùng với các chất gây ô nhiễm môi trường khác chất thải nhựa đã và đang tác động tiêu cực đến môi trường, kinh tế, xã hội và sức khỏe con người.Do vậy, việc kiểm soát rác thải nhựa và nilon đang trở thành vấn đề môi trường cấp bách. Để góp phần hạn chế chất thải nhựa, chúng ta đã đang và sẽ triển khai đồng loạt nhiều giải pháp. Trong đó, tập trung vào triển khai các giải pháp quản lý, thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải nhựa nhằm ngăn ngừa, giảm thiểu rác thải nhựa vào môi trường tự nhiên, đặc biệt, áp dụng các biện pháp nghiêm khắc đối với các cơ quan, doanh nghiệp vi phạm các quy định về quản lý chất thải nguy hại. Đồng thời, tăng cường triển khai các hoạt động giám sát, kiểm soát thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải nhựa; tổ chức các hoạt động tuyên truyền nâng cao nhận thức trách nhiệm của người dân trong việc hạn chế sử dụng và thải bỏ chất thải nhựa và nilon. Bên cạnh những biện pháp về tăng thuế, điều quan trọng nhất là nâng cao ý thức người tiêu dùng trong việc hạn chế sử dụng túi nilon, khuyến khích, ưu tiên sử dụng các túi tự hủy, túi thân thiện môi trường với những ưu thế như chất lượng tốt, đảm bảo vệ sinh…

Hội nghị là cơ sở để các cán bộ làm công tác khoa giáo có thêm kiến thức và kinh nghiệm, góp phần hoàn thành tốt các nhiệm vụ khoa giáo tại cơ sở và địa phương.

Quang Minh