1. Sự cần thiết phải đầu tư Dự án

- Nghệ An là tỉnh có diện tích rộng nhất cả nước, với dân số hơn 3,4 triệu người. Hiện nay, cơ sở hạ tầng đang được đầu tư trên tất cả các lĩnh vực, tuy nhiên công tác quy hoạch nghĩa trang tại Nghệ An chưa được quan tâm đúng mức, hầu hết là tự phát, chưa có quy hoạch bài bản và chưa đáp ứng được nhu cầu rất lớn của người dân.

- Dự án nhằm đảm bảo sự phát triển ổn định, bền vững của quá trình đô thị hóa, sử dụng có hiệu quả quỹ đất hiện có, tạo nên mô hình dự án kiểu mẫu trong lĩnh vực mai táng và dịch vụ mai táng; áp dụng công nghệ mai táng văn minh, tiết kiệm, tổ chức quản lý sử dụng đất hiệu quả, bảo vệ môi trường; phù hợp với văn hoá tín ngưỡng của người Việt; đáp ứng nhu cầu cấp bách trong lĩnh vực mai táng của nhân dân trên địa bàn toàn tỉnh.

- Hiện nay hầu hết các tỉnh, thành phố trong cả nước đã có cơ sở hỏa táng, trong đó 2 tỉnh lân cận là Thanh Hóa và Hà Tĩnh đã được đầu tư xây dựng cơ sở hỏa táng và nghĩa trang sinh thái hoạt động hiệu quả. Trong khi tỉnh Nghệ An vẫn chưa có Dự án nào về lĩnh vực này. Do đó, việc triển khai xây dựng dự án nghĩa trang theo mô hình công viên sinh thái vĩnh hằng, với hình thức mai táng gồm: Hỏa táng, cát táng, di chuyển và quy tập… là hết sức cần thiết và cấp bách.

- Việc quy hoạch xây dựng các dự án nghĩa trang sinh thái trên địa bàn tỉnh Nghệ An (gồm 3 địa điểm tại các huyện: Diễn Châu, Hưng Nguyên và Nghĩa Đàn) thể hiện tầm nhìn chiến lược và chủ trương đúng đắn của Chính phủ, của tỉnh Nghệ An, phù hợp với xu thế văn minh về xây dựng công viên nghĩa trang sinh thái vĩnh hằng của cả nước và thế giới đã thực hiện. Dự án được xây dựng sẽ góp phần vào việc thực hiện tốt quy hoạch hoàn chỉnh lâu dài của tỉnh phục vụ tốt hơn cho nhân dân.

2. Thông tin cơ bản về Dự án tại xã Diễn Lợi, huyện Diễn Châu

2.1. Căn cứ theo Quy hoạch của Chính phủ và UBND tỉnh

- Dự án phù hợp với Quy hoạch tỉnh Nghệ An thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1059/QĐ-TTg, ngày 14/9/2023. Cụ thể: Trong Quyết định, quy hoạch nghĩa trang, cơ sở hỏa táng và nhà tang lễ trên địa bàn tỉnh định hướng như sau: “Định hướng quy hoạch xây dựng nghĩa trang, cơ sở hỏa táng tập trung ở đô thị theo quy hoạch đô thị, nghĩa trang tập trung xã theo định hướng quy hoạch nông thôn; bố trí nhà tang lễ tại các đô thị bảo đảm tiêu chuẩn về phân loại đô thị; di dời đối với các nghĩa trang trong khu vực phát triển đô thị hoặc không bảo đảm về môi trường”. Tại Phụ lục XX, có danh mục “Đất làm nghĩa trang, nhà tang lễ, nhà hỏa táng hiện trạng năm 2020 (6.373 ha)/quy hoạch đến năm 2030 (6.620 ha), tăng 247 ha”.

- Dự án phù hợp với Quy hoạch xây dựng vùng huyện Diễn Châu thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 2485/QĐ-UBND, ngày 11/8/2023. Trong Quyết định có nội dung: “Khuyến khích nhân dân bỏ dần hình thức hung táng, chuyển sang hình thức hỏa táng. Quy hoạch 02 nghĩa trang tập trung cấp vùng tại xã Diễn Lợi quy mô 60ha và cấp huyện tại xã Diễn Yên 15ha”.

- Quy hoạch chung xã Diễn Lợi đang triển khai lập (đang lấy ý kiến của cộng đồng dân cư, các cơ quan có liên quan trước khi trình các cấp có thẩm quyền thông qua và phê duyệt, công bố từ ngày 19/8/2024), trong đó đã cập nhật vị trí xây dựng nghĩa trang theo quy hoạch cấp trên với diện tích 60ha, tại xóm 6, xã Diễn Lợi, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An. Các phía tiếp giáp như sau:

+ Phía Đông giáp: Đất rừng sản xuất.

+ Phía Tây giáp: Đất rừng sản xuất.

+ Phía Nam giáp: Đường Quy hoạch (Đất rừng sản xuất).

+ Phía Bắc giáp: Mỏ khai thác đất và rừng sản xuất.

2.2. Về công tác quy hoạch

- Dự án đã phù hợp Quy hoạch xây dựng vùng huyện Diễn Châu thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

- Dự án đã được đưa vào đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung xã Diễn Lợi do UBND xã Diễn Lợi lập. Sở Xây dựng đã có ý kiến; đã tổ chức lấy ý kiến cộng đồng dân cư từ ngày 19/8/2024. Sau khi hoàn thành lấy ý kiến cộng đồng dân cư ngày 30/9/2024, UBND huyện Diễn Châu tổ chức thẩm định và phê duyệt theo quy định.

2.3. Về hiện trạng đất, diện tích đất dự kiến sử dụng

- Chủ yếu là đất rừng sản xuất đã giao cho người dân từ năm 1997 theo Quyết định số 327-CT, ngày 15/9/1992 của Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng; đã có Lâm bạ, một số hộ dân đã được cấp bìa theo chương trình Dự án trồng rừng Việt Đức.

- Trên khu đất không có tài sản công (kết cấu hạ tầng giao thông, thủy lợi...), chỉ có một số cây Thông nhựa được đầu tư từ nguồn ngân sách thông qua dự án trồng rừng trước đây; không có đất do cơ quan quản lý nhà nước quản lý.

* Diện tích sử dụng đất dự án: Đất quy hoạch xây dựng nghĩa trang cấp vùng là 60 ha.

2.4. Các hạng mục của dự án:

- Quy mô dự án: Cấp huyện

- Cơ quan đề xuất dự án: UBND huyện Diễn Châu.

- Cơ quan có thẩm quyền phê duyệt dự án: UBND tỉnh Nghệ An.

- Quy mô đất đai: Tổng diện tích khu đất quy hoạch xây dựng dự án 60 ha.

- Quy hoạch 1/500 sẽ dành phần đất hợp lý để làm nghĩa trang cho nhân dân trong xã và vùng lân cận của huyện Diễn Châu.

- Hình thức an táng tại nghĩa trang: Cát táng, hỏa táng, di chuyển và quy tập theo quy hoạch xây dựng chi tiết được phê duyệt. Dự án không bố trí hung táng và chôn một lần.

- Cơ cấu phân khu chức năng và tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan, gồm: Khu hành chính, tâm linh; Khu nghĩa trang phục vụ nhân dân xã Diễn Lợi; Khu nghĩa trang phục vụ nhân dân vùng lân cận; Khu hỏa táng; Khu xử lý kỹ thuật, thu gom xử lý nước thải và chất thải rắn; Khu cây xanh cách ly và cảnh quan; Hệ thống giao thông nội bộ (Chi tiết sau khi cơ quan có thẩm quyền phê duyệt Quy hoạch xây dựng chi tiết 1/500).

- Hệ thống giao thông của dự án: Chi tiết sau khi cơ quan có thẩm quyền phê duyệt Quy hoạch xây dựng chi tiết 1/500. Đường giao thông vào khu nghĩa trang nối từ đường N2 vào có chiều dài 4,5 km.

- Việc xử lý kỹ thuật, thu gom xử lý nước thải và chất thải rắn:

+ Đối với phân khu Hỏa táng không sử dụng nước trong việc hỏa táng, do đó không có nước thải từ việc hỏa táng. Tại khu này, chỉ có nước thải sinh hoạt và rác thải sinh hoạt thông thường, được phê duyệt chi tiết trong Quy hoạch xây dựng chi tiết tỉ lệ 1/500.

+ Nước thải từ các phân khu chức năng của nghĩa trang được thu gom về trung tâm xử lý. Sau khi xử lý đạt tiêu chuẩn được dẫn đưa về hồ điều hòa (hồ chứa) và sử dụng cho việc tưới cây, rửa xe, rửa đường... Trường hợp trời mưa, nước mặt dồn về hồ điều hòa vượt qua mức quy định sẽ thoát theo ống xả tràn ra hệ thống mương thoát.

+ Chất thải rắn không có, chỉ có rác thải sinh hoạt thông thường được thu gom, phân loại xử lý.

3. Công nghệ được sử dụng tại Dự án

- Dự án được quy hoạch lắp đặt lò hỏa táng có công nghệ đạt tiêu chuẩn bảo vệ môi trường của Việt Nam và Châu Âu.

- Việc bảo đảm về an toàn môi trường của lò hoả táng: Hệ thống lò hỏa táng được sử dụng nhiên liệu đốt bằng khí Gas, vận hành và xử lý khép kín, cam kết 5 không: Không khói, Không mùi, Không nước thải, Không bụi và Không có tiếng ồn. Đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn, quy chuẩn về môi trường theo quy định của pháp luật.

4. Căn cứ pháp lý và quy trình thủ tục đầu tư

- Việc quy hoạch xây dựng thực hiện dự án đã được Uỷ ban nhân dân tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 2485/QĐ-UBND ngày 11/8/2023 về việc phê duyệt quy hoạch vùng huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn 2050. Cụ thể tại mục 6.6.5. Thoát nước thải, chất thải rắn và nghĩa trang: “…Quy hoạch 02 nghĩa trang cấp vùng tại xã Diễn Lợi quy mô 60 ha”.

- Hiện nay, các cơ quan chức năng đang triển khai các thủ tục điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất của dự án để trình HĐND huyện thông qua, UBND tỉnh phê duyệt theo quy định pháp luật đất đai năm 2024.

- Quy trình thẩm định Quy hoạch xây dựng, đánh giá tác động môi trường: Quá trình triển khai dự án cơ quan chức năng sẽ giám sát chặt chẽ bảo đảm đúng quy định pháp luật về quy hoạch xây dựng, pháp luật về bảo vệ môi trường và các pháp luật liên quan khác.

5. Đánh giá tác động về môi trường, xã hội

- Các tác động đến môi trường của Dự án và các biện pháp giảm thiểu tương ứng của Dự án: cơ quan chức năng của tỉnh sẽ thực hiện tại bước thẩm định, phê duyệt thông tin Dự án theo quy định pháp luật về đầu tư, pháp luật về bảo vệ môi trường và các quy định pháp luật liên quan.

- Về khoảng cách cự ly của dự án đến dân sinh: Quá trình quy hoạch, thẩm định và cấp phép dự án sẽ phải bảo đảm Theo thông tư 01/2021/TT-BXD ngày 19 tháng 05 năm 2021 của Bộ Xây dựng ban hành QCVN 01:2021/BXD quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về quy hoạch xây dựng, khoảng cách tối thiểu đến khu dân cư là 500m. Thực tế, hàng rào khu đất dự kiến xây dựng dự án đến khu dân cư gần nhất có khoảng cách là 600m, khi quy hoạch chi tiết sẽ bố trí khu lò hỏa táng tại vị trí cách xa khu dân cư tối thiểu 750m (khoảng cách này đảm bảo 1,5 lần so với quy chuẩn).

- Đối với nguồn nước: Trong khu vực dự án không có công trình lấy nước phục vụ sinh hoạt và khe, suối.

- Về hướng gió: Vị trí khu đất nằm trong thung lũng, bốn phía có núi che chắn.

6. Phương án đền bù, giải phóng mặt bằng thực hiện dự án

Theo báo cáo sơ bộ của huyện Diễn Châu, chi phí đền bù giải phóng mặt bằng thực hiện dự án cơ sở hỏa táng: 3,0 tỷ đồng. Chi phí đền bù cho cả khu đất quy hoạch xây dựng dự án 60 ha là 36 tỷ đồng.

7. Tiến độ triển khai xây dựng dự án

7.1. Công tác chuẩn bị (hoàn thiện, điều chỉnh, phê duyệt các Quy hoạch): dự kiến hoàn thành tháng 01/2025. Cụ thể:

- Điều chỉnh, bổ sung đất nghĩa trang, cơ sở hỏa táng tại xã Diễn Lợi vào Quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030 huyện Diễn Châu: Dự kiến hoàn thành phê duyệt ngày 11/11/2024.

- Phê duyệt đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung xã Diễn Lợi (đang tổ chức lấy ý kiến nhân dân kể từ ngày 19/8/2024): Dự kiến hoàn thành phê duyệt ngày 10/10/2024.

- Lập, thẩm định và phê duyệt Quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500: Dự kiến hoàn thành phê duyệt ngày 23/01/2025.

- Trình HĐND tỉnh thông qua danh mục dự án cần thu hồi đất: Dự kiến hoàn thành tháng 11/2024.

- Trình HĐND tỉnh quyết định danh mục khu đất đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư: Dự kiến hoàn thành tháng 11/2024.

7.2. Công tác lựa chọn nhà đầu tư:

- Công bố dự án đầu tư (gồm phê duyệt, đăng tải thông tin dự án): Dự kiến hoàn thành hoàn thành ngày 25/01/2025.

- Thủ tục Mời quan tâm: Dự kiến hoàn thành ngày 06/3/2025.

- Thực hiện thủ tục chấp nhận nhà đầu tư trong trường hợp chỉ có 01 nhà đầu tư đáp ứng yêu cầu: Dự kiến hoàn thành tháng 3/2025.

(Trường hợp Tổ chức đấu thầu rộng rãi khi có từ 02 nhà đầu tư trở lên đáp ứng yêu cầu: Dự kiến hoàn thành tháng 5/2025).

- Nhà đầu tư chuẩn bị các thủ tục: Lập, thẩm định và phê duyệt dự án; đánh giá tác động môi trường/kế hoạch bảo vệ môi trường; cấp phép khởi công công trình; thủ tục quyết định chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác; thủ tục nộp tiền trồng rừng thay thế; thủ tục quyết định chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác: Dự kiến hoàn thành tháng 5/2025.

- Thực hiện đền bù giải phóng mặt bằng:

+ Đối với công tác đền bù, giải phóng mặt bằng phục vụ cho dự án đầu tư xây dựng nghĩa trang: 60 ha đất rừng sản xuất. Dự kiến hoàn thành tháng 5/2025.

+ Đối với dự án xây dựng tuyến đường vào nghĩa trang và dải cây xanh phân cách: Dự kiến di dời khoảng 23 hộ dân.

- Dự kiến thời gian giao đất, cho thuê đất: Dự kiến tháng 5/2025.

- Thời gian hoàn thành xây dựng phân khu hỏa táng dự kiến sau 12 tháng kể từ ngày được bàn giao đất (mặt bằng xây dựng), tức dự kiến hoàn tháng 5/2026.

BBT