Lúc sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói "Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành"[1].

Thực hiện tư tưởng Hồ Chí Minh và mong muốn của Người, từ những ngày đầu lập nước, Đảng và Nhà nước ta đã không ngừng nỗ lực để đem lại những giá trị tốt đẹp cho xã hội, chăm lo đời sống của Nhân dân ngày càng ấm no, hạnh phúc. Trong giai đoạn hiện nay, khi toàn Đảng, toàn dân đang tập trung tích cực bước vào Kỷ nguyên mới - Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, việc thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội; chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho Nhân dân đã được Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Nghệ An nỗ lực, phấn đấu khắc phục khó khăn; tập trung lãnh đạo, chỉ đạo phát triển kinh tế gắn với thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội để chăm lo, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho Nhân dân.

Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã đề ra nhiều mục tiêu, chỉ tiêu và giải pháp về phát triển chính trị, kinh tế, văn hóa - xã hội nhằm đảm bảo tiến bộ, công bằng xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân. Nghệ An đã thực hiện đồng bộ, hiệu quả các giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo và giáo dục nghề nghiệp; Xây dựng con người văn hóa, gia đình văn hóa Nghệ An đáp ứng yêu cầu hội nhập và phát triển; Quan tâm đầu tư phát triển văn hóa cơ sở; Phát triển các loại hình thông tin truyền thông theo hướng đồng bộ, hiện đại; Đẩy mạnh phong trào thể dục thể thao quần chúng và phát triển thể thao thành tích cao; Tiếp tục tăng cường năng lực y tế dự phòng; Ưu tiên đầu tư cho y tế cơ sở; Thực hiện có hiệu quả chương trình giảm nghèo, gắn phát triển kinh tế với giảm nghèo bền vững; Thực hiện tốt chế độ đối với người có công và chính sách trợ giúp đối tượng bảo trợ xã hội; Chăm lo công tác bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo đảm các chế độ cho người lao động; tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, công tác dân số - gia đình, người cao tuổi; thực hiện hiệu quả chính sách bình đẳng giới và vì sự tiến bộ phụ nữ; phòng, chống các tệ nạn xã hội…

Phát huy hiệu quả các nguồn lực, tập trung thực hiện đồng bộ các giải pháp, chính sách phát triển kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội, nâng cao thu nhập và đời sống Nhân dân, Nghệ An đã tập trung giải quyết việc làm, nâng cao năng suất lao động, chất lượng, hiệu quả sức cạnh tranh phù hợp với từng giai đoạn phát triển; qua đó, tạo được môi trường thuận lợi đảm bảo thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho Nhân dân: Đảm bảo các quyền tự do, dân chủ; tôn trọng quyền, lợi ích hợp pháp; tham gia những việc pháp luật không cấm, phát triển kinh tế - xã hội, bầu các cơ quan quyền lực của Nhà nước, phản biện, góp ý công tác lãnh đạo của Đảng, điều hành của Nhà nước thông qua các hình thức dân chủ trực tiếp, gián tiếp

Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội các cấp luôn đảm bảo để người dân được tham gia giám sát, phản biện và góp ý xây dựng Đảng và chính quyền; cấp ủy các cấp lắng nghe ý kiến của Nhân dân, đồng thời, giải quyết kịp thời các vấn đề gây bức xúc trong dư luận xã hội. Công tác tiếp dân, tiếp xúc, đối thoại và giải quyết đơn thư khiếu nại của nhân dân đạt hiệu quả cao; năm 2024, các cấp, các ngành của tỉnh đã tiếp 6.154 lượt công dân, tiếp nhận 9.857 đơn của công dân với 386 vụ việc khiếu nại, tố cáo…, trong đó, đã giải quyết được 348 vụ việc, đạt 90,2%[2].

Kinh tế Nghệ An duy trì tốc độ tăng trưởng khá và cao hơn so với bình quân chung của cả nước. Năm 2021, GRDP đạt 155.425 tỷ đồng; quy mô tốc độ tăng trưởng GRDP đạt 6,2% (thuộc nhóm 3 địa phương cao nhất vùng và thứ 22 cả nước). Năm 2023, tốc độ tăng GRDP đạt 7,14%, đứng thứ 26 toàn quốc và đứng thứ 3 khu vực Bắc Trung Bộ, quy mô nền kinh tế đứng thứ 10/63 tỉnh, thành. Năm 2024, tốc độ tăng GRDP đạt 9,01%, đứng thứ 3 vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ và thứ 13 cả nước; quy mô kinh tế (GRDP) đứng thứ 10 cả nước. Thu hút đầu tư tăng nhanh cả về số lượng và chất lượng. Đặc biệt, trong 3 năm (2022 - 2024), Nghệ An nằm trong nhóm 10 địa phương thu hút đầu tư FDI lớn nhất cả nước với tổng số vốn đăng ký trong 3 năm đạt gần 4,4 tỷ USD. Thu ngân sách Nhà nước năm 2024 đạt 25.096 tỷ đồng, đây là năm thứ 3 liên tiếp vượt mốc 20.000 tỷ đồng. Nhiều công trình dự án trọng điểm được tập trung chỉ đạo, hoàn thành và đưa vào sử dụng[3]. Phối hợp các chương trình, dự án trọng điểm của Trung ương đúng tiến độ như: đường bộ cao tốc Bắc Nam phía Đông (đoạn Diễn Châu - Quốc lộ 46B), dự án đường dây 500 kV mạch 3 đoạn qua tỉnh Nghệ An…  

Ngoài tiềm năng, lợi thế của miền Tây Nghệ An cũng như các cơ chế chính sách miền núi, tỉnh đã tập trung rà soát, xây dựng, bổ sung các cơ chế, chính sách, nguồn lực tài chính và đẩy mạnh cải cách hành chính để tập trung nguồn lực, thu hút đầu tư phát triển 3 hành lang kinh tế… góp phần cải thiện thu nhập, nâng cao đời sống, nhận thức về quản lý, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, tài nguyên rừng; đảm bảo quốc phòng, an ninh tạo sự ổn định phát triển kinh tế - xã hội; trong đó, chú trọng “phát triển rừng cùng với thị trường tín chỉ carbon và phát triển sản xuất lâm sản ngoài gỗ, nhất là các loại cây dược liệu” giúp đồng bào thay đổi nếp nghĩ, cách làm, phát huy tiềm năng, thế mạnh phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo[4].

Phong trào xây dựng nông thôn mới tiếp tục được phát triển mạnh mẽ khắp toàn tỉnh. Đến cuối năm 2024, toàn tỉnh đã có 327 xã đạt chuẩn NTM, chiếm gần 80% tổng số xã, với 127 xã đạt chuẩn Nông thôn mới nâng cao và 25 xã đạt chuẩn Nông thôn mới kiểu mẫu; có 240 thôn, bản vùng miền núi trên địa bàn tỉnh đạt chuẩn Nông thôn mới và 11 huyện, thị xã, thành phố hoàn thành nhiệm vụ xây dựng Nông thôn mới.

Tổ chức thành công nhiều sự kiện chính trị- văn hóa dưới nhiều hình thức đa dạng, sôi nổi, thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia vào các dịp kỷ niệm ngày sinh nhật Bác (19/5), lễ hội Làng Sen, Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân ở khu dân cư được đông đảo các tầng lớp Nhân dân đồng tỉnh, hưởng ứng. Phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa và xây dựng thiết chế văn hóa, thể thao ở cơ sở gắn với phong trào nông thôn mới, đô thị văn minh tiếp tục được đẩy mạnh; Phong trào thể dục thể thao quần chúng, thành tích cao được quan tâm và đạt nhiều kết quả tích cực ở các cấp[5]; hoạt động thể thao thành tích cao với 442 huy chương các loại (123 HCV, 106 HCB, 213 HCĐ)…

Chất lượng giáo dục mũi nhọn được khẳng định, đứng tốp dẫn đầu cả nước về số học sinh giỏi quốc gia, khu vực và quốc tế[6]; các kỳ thi cấp tỉnh, cấp quốc gia đảm bảo nghiêm túc, hiệu quả; chất lượng giáo dục toàn diện có tiến bộ vượt bậc Kết quả thi tốt nghiệp THPT năm 2024, Nghệ An xếp thứ 12 toàn quốc, tăng 10 bậc so với năm 2023. Nghệ An là tỉnh đầu tiên trong cả nước triển khai chủ trương hỗ trợ đào tạo lưu học sinh Lào (diện hỗ trợ, hợp tác của tỉnh) sang học Chương trình giáo dục THPT 2018. Toàn tỉnh có 1.166 trường đạt chuẩn quốc gia, đạt tỷ lệ 80,3%; chất lượng phổ cập giáo dục tiếp tục được nâng lên.

 Công tác y tế, chăm sóc sức khỏe Nhân dân được thực hiện đồng bộ; chất lượng khám, chữa bệnh từng bước được nâng lên; chất lượng bệnh viện được tập trung thực hiện theo tiêu chí của Bộ Y tế. Công tác phát triển kỹ thuật mới, kỹ thuật cao được các bệnh viện tuyến tỉnh và một số bệnh viện tuyến huyện triển khai thực hiện; nhiều kỹ thuật mới chuyên sâu được triển khai và áp dụng. Ước đến cuối năm 2024, tỷ lệ xã đạt bộ tiêu chí quốc gia về y tế đạt 77,6%; tỷ lệ trạm y tế có bác sĩ đạt trên 90%; 12,9 bác sỹ/10.000 dân; 41,3 giường bệnh/10.000 dân; tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng giảm còn 13,8%...

Công tác chính sách an sinh xã hội, chính sách ưu đãi đối với người có công, thân nhân người có công được đảm bảo, kịp thời, đúng đối tượng theo quy định của pháp luật. Ngoài cơ chế chính sách của Trung ương, Nghệ An đã ban hành nghị quyết quy định chính sách hỗ trợ đối với người có công, thân nhân người có công với cách mạng thuộc gia đình hộ nghèo trên địa bàn tỉnh Nghệ An giai đoạn 2021-2025 và quy định mức chuẩn trợ giúp xã hội và chính sách hỗ trợ đối với một số đối tượng bảo trợ xã hội; đặc biệt là, chính sách hỗ trợ đối với người khuyết tật bẩm sinh có cha đẻ hoặc mẹ đẻ đã hoặc đang hưởng chế độ trợ cấp ưu đãi người có công với cách mạng, đối với con đẻ của người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hoá học (thế hệ thứ 3). Thực hiện tháng hành động vì trẻ em, Nghệ An đã hỗ trợ 3.075 người với gần 19 tỷ đồng; hỗ trợ chăm sóc trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn với 36,4 tỷ đồng giúp 71.145 trẻ[7].

Nghệ An đứng đầu cả nước về kết quả thực hiện xóa nhà dột, nhà tạm với 12.718 nhà, trong đó, xây mới 10.268 căn, sửa chữa 2.450 căn; phấn đấu đến 31/8/2025 hoàn thành 9.052 nhà còn lại theo kế hoạch đề ra; đồng thời, thực hiện Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021- 2030”. Chương trình mục tiêu Quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi được quan tâm, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số có sự chuyển biến rõ nét; bình quân tỷ lệ hộ nghèo vùng miền Tây giảm 3-4%/năm (riêng các huyện 30a những năm gần đây giảm bình quân 6%/năm; tỷ lệ học sinh dân tộc thiểu số đi học đúng độ tuổi được duy trì ở mức cao; công tác phòng bệnh, chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe nhân dân được chú trọng; cấp thẻ BHYT cho người nghèo, cận nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số được thực hiện tương đối đầy đủ… góp phần nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần của đồng bào được nâng lên rõ rệt.

Nhiều hoạt động kết nối cung - cầu lao động tiếp tục được tăng cường[8]; năm 2024, toàn tỉnh giải quyết việc làm cho 48.500 người, đạt 103,19% kế hoạch đồng thời, tiếp nhận hồ sơ giải quyết chế độ chính sách trợ cấp thất nghiệp, hỗ trợ người lao động tìm kiếm việc làm mới với 17.687 người; tuyển sinh đào tạo cho khoảng 65.000 lượt người, đạt 100% so với cùng kỳ[9] đạt tỷ lệ lao động qua đào tạo 70,1%.

Toàn tỉnh đã và đang chi trả trợ cấp thường xuyên cho 65.300 đối tượng với số tiền chi trả trên 153 tỷ đồng/tháng. Tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh dự ước đến cuối năm 2024 là 4,12%, giảm 1,07% so với đầu năm. Thực hiện tốt chế độ, chính sách lao động, người có công và an sinh xã hội; Chương trình Tết vì người nghèo đã  đem lại nhiều kết quả tích cực. Năm 2025, với tên gọi mới “Nghĩa tình dòng Lam” đã nhận được sự tham gia của 157 cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, nhà hảo tâm với số đăng ký ủng hộ hơn 132 tỷ đồng.

Tư tưởng Hồ Chí Minh về thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội có giá trị khoa học và nhân bản sâu sắc, là sự kế thừa, phát triển những tư tưởng tiến bộ về công bằng xã hội của chủ nghĩa Mác - Lênin cùng những giá trị cốt lõi của truyền thống văn hóa và đạo lý dân tộc; có ý nghĩa lý luận và thực tiễn sâu sắc, là cơ sở, kim chỉ nam cho hoạt động cách mạng của toàn Đảng, toàn dân ta trong công cuộc xây dựng xã hội mới, công bằng, dân chủ, văn minh. Nghệ An đã vận dụng và phát huy hiệu quả các nguồn lực, tập trung thực hiện đồng bộ các giải pháp, chính sách phát triển kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội, nâng cao thu nhập và đời sống Nhân dân thông qua giải quyết việc làm, nâng cao năng suất lao động, chất lượng, hiệu quả sức cạnh tranh phù hợp với từng giai đoạn phát triển, qua đó, đã tạo được môi trường thuận lợi đảm bảo thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho Nhân dân trên đại bàn toàn tỉnh.

Phương Thảo, Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy