Vị trí, vai trò và thực trạng

Nghệ An có nhiều đặc điểm riêng biệt so với nhiều địa phương khác trong cả nước, là tỉnh có diện tích lớn với 16.490 km² (lớn nhất nước), diện tích miền núi chiếm 83%; địa bàn rộng, địa hình bị chia cắt nên giao thông, đi lại khó khăn. Dân số đông, với hơn 3,327 triệu người, trong đó, đồng bào dân tộc thiểu số trên 460.000 người (chiếm 15,2%), số đơn vị hành chính nhiều với 21 huyện, thành phố, thị xã, 460 xã, phường, thị trấn. Trong đó, vùng miền núi có 11 huyện, thị xã; có 5 huyện núi cao với 97 xã, thị trấn (có 21 xã biên giới). Đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có số lượng lớn, có sự khác biệt về vùng miền, điều kiện kinh tế xã hội nên việc quản lý đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có nhiều thuận lợi nhưng cũng có không ít khó khăn, thách thức. Tính đến đầu năm 2022, tổng số cán bộ, công chức, viên chức đang làm việc trong các cơ quan hành chính nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập của tỉnh Nghệ An là 55.524 người; trong đó cấp tỉnh 15.435 người, cấp huyện 40.089 người. Riêng cán bộ, công chức cấp xã là 9.677 người (cán bộ là 4774 người, công chức 4903 người).

Nhận thức được tầm quan trọng của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trong động lực tạo bứt phá mới, cũng như hiểu rõ những thuận lợi, những khó khăn thách thức đặc thù của địa bàn. Tỉnh Nghệ An đã đề ra nhiều chủ trương, chính sách để nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức. Công tác tuyển dụng được thực hiện đúng quy định, từng bước nâng cao các giải pháp rà soát, xử lý bất cập trong tuyển dụng, bố trí, sử dụng gắn với việc đào tạo, bồi dưỡng, tinh giản biên chế. Trong đó, đặc biệt quan tâm chính sách thu hút nguồn nhân lực trình độ cao về làm việc. Trên cơ sở Nghị quyết số 03-NQ/TW, ngày 18/6/1997 của Hội nghị Trung ương lần thứ ba, khóa VIII về Chiến lược cán bộ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; các văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX, X, XI, XII, XIII. Đặc biệt, Nghị quyết số 26-NQ/TW ngày 19/5/2018 của Hội nghị lần thứ bảy, Ban chấp hành Trung ương khóa XII về tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược, đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ; các Nghị định số 24/2010/NĐ-CP ngày 15/3/2010 của Chính phủ về tuyển dụng, sử dụng và quản lý công chức; Nghị định số 140/2017/NĐ-CP ngày 05/12/2017 của Chính phủ về chính sách thu hút, tạo nguồn cán bộ từ sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ tỉnh Nghệ An đã ban hành một số chính sách để nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trên địa bàn tỉnh như: Quyết định số 30/2007/QĐ-UBND ngày 09/4/2007 quy định một số chế độ, chính sách thu hút nhân lực chất lượng cao ở Nghệ An giai đoạn 2007 - 2010; Quyết định số 65/2010/QĐ-UBND ngày 26/8/2010 về ban hành Quy định một số chính sách đối với nhân lực chất lượng cao trong các cơ quan Đảng, Mặt trận Tổ quốc, hành chính Nhà nước, sự nghiệp công lập, tổ chức chính trị – xã hội các cấp ở tỉnh Nghệ An; Quyết định số 57/2013/QĐ-UBND về Quy định chính sách thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao và ưu tiên trong tuyển dụng công chức, viên chức trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Kết quả, từ năm 1999 đến đầu năm 2022 toàn tỉnh đã thu hút được 710 cán bộ công chức, viên chức theo diện thu hút nhân lực chất lượng cao tốt nghiệp loại khá giỏi trở lên, trong đó có 2 tiến sĩ và 53 thạc sĩ. Số công chức, viên chức được tiếp nhận theo các chính sách thu hút từ năm 1999 đến nay đã góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức của tỉnh; góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả của các cơ quan nhà nước, bước đầu đã khẳng định được năng lực trong công tác, trong đó nhiều người được đề bạt, bổ nhiệm giữ các chức vụ cấp trưởng, phó phòng các sở, ngành, UBND các huyện, thành, thị và được đưa vào quy hoạch các chức vụ cao hơn. Một số công chức, viên chức được thu hút đã phát huy tốt năng lực, sở trường, được đề bạt bổ nhiệm lãnh đạo chủ chốt của các sở, ngành, huyện, thành, thị.

Quá trình thực hiện tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức được triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả, bám sát Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 17/4/2015 của Bộ Chính trị về tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Đảm bảo nguyên tắc kết hợp giữa quản lý biên chế công chức với tiêu chuẩn chức danh, vị trí việc làm của công chức, từng bước loại bỏ tiêu chuẩn công chức và chế độ định biên cứng nhắc thay vào đó là việc kết hợp giữa hệ thống chức nghiệp với hệ thống vị trí việc làm. So với năm 2015, đến đầu năm 2022 số lượng công chức đã giảm được 634 người, tương đương 17,09%; số lượng viên chức giảm 9.649 người, tương đương 15,54%.

Công tác bổ nhiệm, quy hoạch, đề bạt, luân chuyển đội ngũ công chức được quan tâm, chú trọng. Quy trình bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo, quản lý đảm bảo chặt chẽ, đúng quy định của luật và hướng dẫn thi hành; tuân thủ nguyên tắc tập  trung dân chủ, tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách; gắn trách nhiệm cụ thể người đứng đầu cấp ủy, cơ quan, đơn vị trong công tác cán bộ. Công tác luân chuyển, điều động cán bộ đạt được những kết quả đáng ghi nhận, đã phát huy được năng lực, sở trường, tạo động lực phát triển cán bộ, đội ngũ công chức, viên chức. Kết quả thực hiệnNghị quyết số 02-NQ/TU, ngày 15/3/2016 về luân chuyển, điều động đảng viên, cán bộ lãnh đạo, quản lý giai đoạn 2016 – 2020 cho thấy: sau 5 năm thực hiện toàn tỉnh đã luân chuyển, điều động 1.387 lượt người, trong đó cán bộ diện Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý luân chuyển, điều động là 95 lượt, cán bộ diện huyện, thành phố, thị xã và sở, ban, ngành cấp tỉnh quản lý luân chuyển, điều động là 1.292 lượt. Đa số cán bộ luân chuyển, điều động giữ cương vị mới đều phát huy được vai trò, trách nhiệm, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, có bước trưởng thành về năng lực thực tiễn cũng như năng lực lãnh đạo.

 Công tác đánh giá cán bộ từng bước được đổi mới, đảm bảo công khai, minh bạch, khách quan, toàn diện, lấy chất lượng, hiệu quả hoàn thành nhiệm vụ theo vị trí việc làm của cán bộ công chức, viên chức làm thước đo chính để đánh giá năng lực, phẩm chất cán bộ. Định kỳ tổ chức thi sát hạch đánh giá đội ngũ công chức, viên chức. Năm 2020, toàn tỉnh tổ chức kiểm tra, sát hạch công chức cơ quan Đảng, nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị – xã hội tỉnh theo Kế hoạch số 212-KH/TU ngày 09/10/2019 của Tỉnh ủy Nghệ An. Kết quả 100% công chức được kiểm tra sát hạch đạt yêu cầu đề ra.

Công tác quản lý, tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức được thực hiện ngày càng chặt chẽ, gắn với vị trí việc làm của cơ quan, đơn vị[1]. đào tạo bồi dưỡng; tổ chức thi nâng ngạch thăng hạng thực hiện đúng quy định, hiệu quả theo chủ trương của Đảng, quy định của pháp luật. Trên cơ sở Kế hoạch số 225-KH/TU, ngày 30/01/2020 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức tỉnh Nghệ An năm 2020 và giai đoạn 2021 - 2025 các cấp, các ngành đã chú trọng đào tạo, bồi dưỡng theo vị trí việc làm, tiêu chuẩn, chức danh lãnh đạo, quản lý giúp nâng cao trình độ, năng lực của đội ngũ cán bộ công chức, viên chức, góp phần thực hiện tốt yêu cầu, nhiệm vụ được giao. Kết quả thực hiện Đề án “Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý tỉnh Nghệ An, giai đoạn 2012 – 2020” toàn tỉnh đã có 160 đồng chí được đào tạo tiến sĩ; 935 đồng chí được đào tạo thạc sỹ;  14.772 đồng chí được đào tạo trung cấp lý luận chính trị; 2.161 đồng chí được đào tạo cao cấp lý luận chính trị; 31.252 lượt cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp tham gia các lớp bồi dưỡng của Trung ương và tỉnh; 5.933 đồng chí được bồi dưỡng quản lý nhà nước ngạch chuyên viên; 699 đồng chí được bồi dưỡng ngạch chuyên viên chính; 74 đồng chí được bồi dưỡng ngạch chuyên viên cao cấp; 3.877 lượt cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp tham gia các lớp bồi dưỡng cập nhật kiến thức mới. Đến đầu năm 2022, trình độ đại học trên đại học công chức cấp huyện trở lên đạt 97,1 %, viên chức đạt 74,6 %, cán bộ, công chức cấp xã đạt 88,1%.

Nhìn chung, đến nay đội ngũ cán bộ, công chức viên chức tỉnh Nghệ An đã có bước phát triển mạnh mẽ về chất lượng cũng như đảm bảo về số lượng, cơ bản đã được chuẩn hóa về trình độ chuyên môn cũng như trình độ lý luận. Việc quản lý, sử dụng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức đã có nhiều chuyển biến phù hợp với tình hình mới, với yêu cầu nhiệm vụ mới. Đầu vào ngày càng được chú trọng chất lượng theo hướng thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao. Công tác bố trí, luân chuyển cán bộ tạo môi trường ngày càng được quan tâm tiến hành thường xuyên, đúng trọng tâm, đối tượng.

Tuy nhiên, công tác xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức, viên chức của tỉnh Nghệ An vẫn còn một số hạn chế. Văn kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã chỉ ra rằng: “Một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức trình độ chuyên môn còn yếu, tinh thần, thái độ trong giải quyết công việc thiếu chuẩn mực, còn có biểu hiện gây phiền hà, nhũng nhiễu[2]. Kết quả đạt được trong thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao của tỉnh trong thời gian qua vẫn còn thấp so với nhu cầu thu hút nguồn nhân lực của tỉnh, chưa tương xứng với tiềm năng nguồn nhân lực chất lượng cao của tỉnh nhà.

Để thực hiện tốt việc nâng cao chất lượng, sử dụng có hiệu quả đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức ở Nghệ An hiện nay, một số giải pháp được đưa ra là:

Thứ nhất, thực hiện có hiệu quả việc tuyển dụng thu hút nhân tài theo Nghị định số 140/2017/NĐ-CP ngày 05/12/2017 của Chính phủ, trong đó chú trọng ban hành quy định gắn việc tuyển dụng, tiếp nhận thường xuyên với việc tuyển dụng theo chính sách thu hút nhân tài. Sau thu hút cần thực hiện chính sách sử dụng, đãi ngộ nhân tài một cách hợp lý, tạo động lực cho nhân tài phát huy tối đa khả năng, trí tuệ và khả năng cống hiến.

 Thứ hai, xây dựng kế hoạch đào tạo bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức hàng năm đúng nhu cầu, sát thực tế của tỉnh. Ngoài việc đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ, công tác nghiên cứu khoa học, trình độ lý luận chính trị, cần quan tâm hơn nữa việc bổ sung hoàn thiện kiến thức, kỹ năng, thái độ, kiến thức về con người, về đối nhân xử thế. Đây là vấn đề hết sức cần thiết để nền hành chính Nghệ An giảm thiểu tình trạng gây phiền hà, nhũng nhiễu của một số cán bộ, công chức, viên chức hiện nay, tạo bước đột phá trong việc cải thiện môi trường, thu hút đầu tư, phát triển doanh nghiệp, phát triển kinh tế xã hội.

Thứ ba, bố trí, sử dụng cán bộ, công chức, viên chức hợp lý phù hợp với sở trường, năng lực, đúng người đúng việc. Quan tâm triển khai xây dựng các quy định về chức danh, tiêu chuẩn nghiệp vụ của cán bộ, công chức, viên chức, kể cả cán bộ lãnh đạo quản lý. Luân chuyển cán bộ đảm bảo dựa trên nguyên tắc luân chuyển từng bước, thận trọng, dân chủ, công khai; đảm bảo cân bằng trình độ, năng lực cán bộ giữa các cơ quan cấp tỉnh, các huyện đồng bằng và các huyện miền núi theo hướng ưu tiên các địa bàn khó khăn để tạo bứt phá phát triển.

Thứ tư, tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát về kỷ luật, kỷ cương hành chính trong cơ quan, đơn vị ở các cấp, nhất là tiếp tục thực hiện nghiêm Chỉ thị số 17-CT/TU ngày 3/12/2013 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính trong các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh gắn với việc thực hiện các chủ trương của Đảng, Nhà nước về kỷ luật, kỷ cương hành chính, đạo đức công vụ, trách nhiệm nêu gương. Nâng cao vai trò lãnh đạo, quản lý của cấp ủy, chính quyền, cơ quan, đơn vị, nhất là vai trò của người đứng đầu, cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp, tạo bước chuyển căn bản về nhận thức trong đội ngũ cán bộ, đảng viên về trách nhiệm của mình trong thực thi công vụ và nâng cao hiệu quả nền hành chính nhà nước. Đồng thời, tạo sự tham gia rộng rãi của người dân, các cơ quan thông tin đại chúng trong việc giám sát hoạt động công vụ của đội ngũ công chức, viên chức, các cơ quan hành chính nhà nước. Góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước, tạo động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh nhà theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX đã đề ra./.

                                                                                                                 Kim Lưu 

                                                                               Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy