Trong năm 2022, các hoạt động đối ngoại được chủ động triển khai đồng bộ, phù hợp với tình hình mới, hiệu quả, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng - an ninh của tỉnh.
Công tác quản lý nhà nước về các hoạt động đối ngoại được thực hiện nghiêm túc, đảm bảo đúng quy định của pháp luật như quản lý đoàn ra, đoàn vào, quản lý tổ chức hội nghị, hội thảo quốc tế, quản lý hoạt động của các tổ chức phi chính phủ nước ngoài; công tác quản lý biên giới tiếp tục được triển khai hiệu quả, đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội trên tuyến biên giới đất liền và biển.
Hoạt động hợp tác và hội nhập quốc tế được triển khai sôi nổi, phù hợp với tình hình mới, đạt nhiều kết quả tích cực. Tỉnh đã tổ chức thành công các hội nghị trực tuyến với Chính quyền tỉnh Gifu (Nhật Bản), Chính quyền bang Haryana (Ấn Độ); thiết lập quan hệ hữu nghị với thành phố Gwangju (Hàn Quốc); UBND tỉnh Nghệ An đã ký kết Biên bản ghi nhớ với Liên đoàn Sản xuất Singapore về hợp tác đầu tư và thương mại nhằm tăng cường hợp tác giữa hai bên trên cơ sở bình đẳng, cùng có lợi. Đặc biệt, tổ chức thành công Lễ kỷ niệm 60 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Lào và 45 năm Ngày ký Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác Việt Nam - Lào. Các sự kiện nhằm tăng cường hoạt động hợp tác trên nhiều lĩnh vực trong thời gian tới với các đối tác tiềm năng; đồng thời là cơ hội để tỉnh quảng bá về tiềm năng, lợi thế, chính sách đầu tư của tỉnh Nghệ An; tạo điều kiện để các nhà đầu tư, doanh nghiệp các nước tìm kiếm cơ hội hợp tác đầu tư, thương mại, du lịch,… tại tỉnh Nghệ An.
Công tác ngoại giao kinh tế: Các hoạt động thu hút đầu tư, thương mại, du lịch được tăng cường với nhiều hoạt động. Đẩy mạnh các hoạt động kết nối với các bộ, ngành Trung ương, các cơ quan đại diện Việt Nam tại nước ngoài và cơ quan đại diện nước ngoài tại Việt Nam để thúc đẩy hợp tác, thu hút đầu tư, thương mại; tổ chức Hội nghị xúc tiến Đầu tư và Thương mại Nghệ An tại các thành phố Gwangju, Seoul (Hàn Quốc), Hội nghị Xúc tiến Đầu tư Đài Loan; tham dự và giới thiệu tiềm năng, lợi thế của tỉnh về thu hút đầu tư, thương mại, du lịch tại các hội thảo quốc tế; tăng cường các hoạt động quảng bá du lịch bằng nhiều hình thức.
Công tác vận động, quản lý viện trợ của các tổ chức phi chính phủ nước ngoài được thực hiện chặt chẽ, hiệu quả; có 18 dự án và 07 phi dự án đang được triển khai trên địa bàn tỉnh với tổng số vốn cam kết viện trợ là 4,09 triệu USD. Nhìn chung, các chương trình, dự án và phi dự án có ý nghĩa nhân đạo cao, góp phần đảm bảo an sinh xã hội đối với người dân.
Công tác thông tin đối ngoại được triển khai có trọng tâm, trọng điểm, thông tin kịp thời công tác đối ngoại của tỉnh, quảng bá tiềm năng, lợi thế của tỉnh. Xuất bản 02 số Bản tin Đối ngoại; xây dựng phim giới thiệu Nghệ An bằng nhiều thứ tiếng phục vụ công tác đối ngoại của tỉnh ở trong và ngoài nước.
Công tác văn hóa đối ngoại được triển khai tích cực với các hoạt động đa dạng, nhằm quảng bá về mảnh đất, con người và văn hóa Nghệ An đến du khách trong và ngoài nước. Tích cực triển khai công tác phối hợp với tỉnh U-li-a-nốp, Đại sứ quán Việt Nam tại Liên bang Nga về phương thức tiếp nhận tượng V.I. Lê-nin sang lắp đặt tại thành phố Vinh; chuẩn bị triển khai các hoạt động vinh danh, kỷ niệm 250 năm ngày sinh, 200 năm ngày mất của nữ sỹ Hồ Xuân Hương.
Công tác quản lý biên giới được triển khai đồng bộ, giữ vững sự ổn định, đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội trên tuyến biên giới đất liền và biển đảo: Triển khai kịp thời, hiệu quả các văn bản thỏa thuận của cấp trên hai nước Việt Nam - Lào và các văn bản chỉ đạo của cấp trên về công tác biên giới, lãnh thổ. Phối hợp các tỉnh của Lào mở lại các cửa khẩu chính, cửa khẩu phụ sau thời gian dài đóng cửa do dịch bệnh nhằm phục vụ cho việc giao thương qua biên giới của người dân, doanh nghiệp. Xử lý kịp thời, đúng quy định các vụ việc phát sinh trên biên giới.
Công tác lãnh sự và bảo công dân tiếp tục được thực hiện kịp thời, hiệu quả: xử lý 18 trường hợp liên quan đến công tác lãnh sự, 40 trường hợp bảo hộ công dân; đề nghị Cục Xuất nhập cảnh - Bộ Công an xem xét cấp thẻ ABTC đối với với 27 doanh nhân/21 doanh nghiệp.
Công tác đối với người Nghệ An ở nước ngoài tiếp tục được quan tâm và thực hiện nhằm thông tin các chính sách, đường lối của Đảng, Nhà nước nói chung và địa phương nói riêng, kêu gọi cộng đồng bà con Kiều bào hướng về xây dựng quê hương, đất nước. Phối hợp Bộ Ngoại giao tổ chức thành công Lễ Khai mạc trại hè Việt Nam 2022, để lại ấn tượng tốt đẹp trong lòng các thanh thiếu niên Kiều bào.
Công tác quản lý đoàn ra, đoàn vào được thực hiện chặt chẽ, đảm bảo các quy định của Trung ương: ban hành quyết định cử/cho phép 38 đoàn/165 lượt cán bộ, công chức, viên chức của tỉnh đi công tác nước ngoài; tổ chức đón tiếp và làm việc với 27 đoàn/973 lượt người nước ngoài.
Công tác tổ chức, quản lý hội nghị, hội thảo quốc tế được thực hiện đúng quy định: Tỉnh tổ chức 02 hội nghị quốc tế trực tuyến, 02 hội nghị quốc tế trực tiếp; phối hợp tổ chức 02 hội thảo quốc tế và cấp phép 05 hội thảo quốc tế.
Để thực hiện tốt công tác đối ngoại, năm 2023 cần tập trung một số nhiệm vụ, giải pháp sau:
1. Tiếp tục quán triệt, triển khai các chủ trương, chính sách của Đảng và nhà nước về đối ngoại. Triển khai, thực hiện có hiệu quả các nghị quyết, chương trình, kế hoạch triển khai các văn bản trung ương của tỉnh về công tác đối ngoại.
2. Tổ chức, quản lý hiệu quả hoạt động của các đoàn ra, đoàn vào: Thực hiện quản lý công tác đoàn ra, đoàn vào chặt chẽ, chủ động, kịp thời theo đúng các quy định của Trung ương và Quy chế quản lý thống nhất các hoạt động đối ngoại trên địa bàn tỉnh. Xây dựng nội dung các đoàn ra sử dụng ngân sách nhà nước có trọng tâm, trọng điểm, có sự kết nối, phối hợp giữa các đơn vị để đảm bảo tính hiệu quả và tiết kiệm. Thẩm định cấp phép/tham mưu, xây dựng kế hoạch, đón tiếp các đoàn vào chặt chẽ, kịp thời, trọng thị, chu đáo đảm bảo an ninh chính trị và nhu cầu hợp tác với các đối tác.
3. Tiếp tục thực hiện hiệu quả và nghiêm túc công tác quản lý hội nghị, hội thảo quốc tế. Tổ chức các hội nghị, hội thảo quốc tế về thu hút đầu tư với các đối tác quan trọng như Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan, Hoa Kỳ, Ấn Độ… Thẩm định, quản lý việc tổ chức các hội nghị, hội thảo quốc tế đúng quy định.
4. Đẩy mạnh các hoạt động hội nhập và hợp tác quốc tế: Tiếp tục thúc đẩy quan hệ hữu nghị hợp tác cấp địa phương với các tỉnh của Lào, tỉnh Gifu (Nhật Bản), tỉnh Gyeonggi và thành phố Gwangju (Hàn Quốc), tỉnh Ulianốp (Liên bang Nga), Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây, tỉnh Hồ Nam (Trung Quốc), bang Nam Úc (Úc), các tỉnh trong Hiệp hội các tỉnh sử dụng Đường 8 và Đường 12 của 03 nước Việt Nam - Lào - Thái Lan trên tất cả các lĩnh vực, chú trọng hợp tác về đầu tư, thương mại, văn hóa du lịch, giáo dục... Chủ động kết nối, trao đổi thông tin, thực hiện hiệu quả các Biên bản ghi nhớ đã ký kết. Tổ chức các hoạt động thu hút đầu tư, thương mại, du lịch và giao lưu văn hóa nhân dịp kỷ niệm năm chẵn thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và các nước: Nhật Bản, Úc, Singapore, Malaysia, Hà Lan, Anh, Bỉ, Italia và Phần Lan... Tổ chức các chương trình làm việc giữa lãnh đạo tỉnh với các Đại sứ quán, các tổ chức quốc tế tại Việt Nam để mở rộng, tăng cường hợp tác.
5. Nâng cao hiệu quả công tác ngoại giao kinh tế: Thu hút đầu tư, xúc tiến thương mại, du lịch: Tham gia các Đoàn thu hút đầu tư, xúc tiến thương mại, du lịch tại nước ngoài do các bộ, ngành Trung ương tổ chức. Tổ chức Đoàn đi xúc tiến đầu tư, thương mại và du lịch tại các nước, các đối tác trọng tâm theo quốc gia, vùng lãnh thổ. Tiếp tục vận động các dự án ODA mới vào tỉnh Nghệ An. Tiếp tục phối hợp với các Bộ, ngành Trung ương và nhà tài trợ để vận động, đề xuất các chương trình, dự án ODA trên địa bàn tỉnh.
6. Tiếp tục vận động, thu hút viện trợ phi chính phủ nước ngoài (NGO). Triển khai thực hiện nghiêm túc Quy chế quản lý và sử dụng viện trợ không hoàn lại không thuộc hỗ trợ phát triển chính thức của các cơ quan, tổ chức, cá nhân nước ngoài dành cho Việt Nam trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Tích cực vận động nguồn viện trợ từ các Đại sứ quán: Nhật Bản, Hàn Quốc, Hoa Kỳ, Ấn Độ… để triển khai các dự án nhân đạo, sinh kế, môi trường… Tiếp tục phối hợp với các Bộ, ngành Trung ương và các tổ chức quốc tế, nhà tài trợ để vận động, đề xuất các chương trình, dự án viện trợ không hoàn lại không thuộc hỗ trợ phát triển chính thức trên địa bàn tỉnh.
7. Triển khai nghiêm túc, hiệu quả công tác thông tin đối ngoại và công tác quản lý phóng viên, báo chí nước ngoài: Tăng cường hợp tác quốc tế trong công tác thông tin đối ngoại. Tuyên truyền quảng bá ASEAN năm 2023 theo Kế hoạch số 240/UBND-KH ngày 15/4/2022 của UBND tỉnh tổ chức tuyên truyền, quảng bá ASEAN tỉnh Nghệ An giai đoạn 2022 - 2025. Xây dựng các chuyên đề, bài viết về quan hệ hữu nghị hợp tác giữa Việt Nam và các nước nói chung, Nghệ An với các đối tác nói riêng nhân dịp Lễ kỷ niệm năm chẵn quan hệ ngoại giao. Định kỳ xuất bản Bản tin đối ngoại Nghệ An; Bản tin đối ngoại nhân dân và các chuyên trang thông tin đối ngoại khác. Tổ chức chặt chẽ, đúng quy định và thực hiện nghiêm túc công tác quản lý báo chí nước ngoài.
8. Tích cực triển khai hiệu quả các hoạt động văn hóa đối ngoại: Triển khai hiệu quả Chiến lược Ngoại giao Văn hóa đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Đẩy mạnh công tác bảo tồn, phát huy và quảng bá các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể trên địa bàn tỉnh.
9. Tiếp tục đẩy mạnh công tác quản lý biên giới: Triển khai tốt công tác quản lý hệ thống mốc quốc giới. Đẩy mạnh công tác quản lý, bảo vệ biên giới đất liền, chủ quyền biển đảo. Xây dựng và triển khai thực hiện kịp thời, hiệu quả Kế hoạch công tác bảo vệ chủ quyền biên giới trên địa bàn.
10. Triển khai kịp thời, nhanh chóng và hiệu quả công tác lãnh sự và bảo hộ công dân. Phối hợp chặt chẽ với Cục Lãnh sự - Bộ Ngoại giao và các đơn vị liên quan trong việc giải quyết các trường hợp bảo hộ công dân Nghệ An ở nước ngoài và công dân nước ngoài tại Nghệ An để đảm bảo giải quyết các vụ việc một cách kịp thời, nhanh chóng.
11. Tiếp tục quan tâm, nâng cao hiệu quả công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài. Triển khai Kế hoạch số 682/KH-UBND ngày 06/10/2022 của UBND tỉnh về việc triển khai Nghị quyết số 169/NQ-CP ngày 31/12/2021 của Chính phủ ban hành Chương trình hành động tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 36-NQ/TW, Chỉ thị số 45-CT/TW và Kết luận số 12-KL/TW của Bộ Chính trị về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài giai đoạn 2022 - 2026 trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Xây dựng dữ liệu Kiều bào Nghệ An ở nước ngoài.
