Tỉnh Nghệ An có diện tích lớn nhất cả nước (16.490 km2), dân số trên 3,5 triệu người, đông thứ 4 so với các tỉnh, thành phố trong cả nước. Có 21 đơn vị hành chính cấp huyện (gồm 17 huyện, 01 thành phố, 03 thị xã), với 460 xã, phường, thị trấn (có 27 xã biên giới đất liền, 76 xã đặc biệt khó khăn); 2/3 diện tích là trung du và miền núi (với 11 huyện, thị miền núi, 05 huyện rẻo cao). Đường biên giới trên bộ dài 468,28 km, tiếp giáp với 03 tỉnh của nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào (chiếm 1/4 chiều dài biên giới Việt - Lào); có 01 cửa khẩu quốc tế, 01 cửa khẩu quốc gia, 04 cửa khẩu phụ; tuyến biển dài 82 km, có 02 cảng biển; 01 sân bay; 05 quốc lộ chính đi qua, nhiều tỉnh lộ và 03 sông lớn.
Trong năm 2023, tình hình kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh tiếp tục duy trì được đà tăng trưởng, tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn ước đạt 7,3%; thu hút đầu tư tăng mạnh (cấp mới 104 dự án với tổng số vốn đăng ký đầu tư 39.634,2 tỷ động; đứng vị trí thứ 6/63 tỉnh thành thu hút đầu tư FDI, với tổng số vốn gần 1,3 tỷ USD). Trong đó, nhiều ngành có mức tăng trưởng mạnh như công nghiệp chế biến, chế tạo, xây dựng, thương mại, dịch vụ; tốc độ công nghiệp hóa, đô thị hóa tăng nhanh dẫn đến nguy cơ gia tăng xảy ra cháy, nổ, sự cố, tai nạn trên địa bàn tỉnh. Trong năm, ành thị xảy ra 28 vụ; nông thôn xảy ra 35 vụ (chiếm trên 50%); chiếm 33% (chiếm 19%)
Nhằm bảo đảm tốt công tác phòng cháy, chữa cháy (PCCC) cũng như thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 47-CT/TW, ngày 25/6/2015 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác PCCC (Chỉ thị số 47-CT/TW) và Kết luận số 02-KL/TW, ngày 18/5/2021 của Ban Bí thư về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 47-CT/TW (Kết luận số 02-KL/TW), Ban Thường vụ Tỉnh ủy Nghệ An đã tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện và đạt được nhiều kết quả trong năm 2023:
1. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo tuyên truyền, phổ biến kiến thức, giáo dục pháp luật về PCCC và cứu hộ, cứu nạn (CNCH); xây dựng phong trào toàn dân PCCC và CNCH đã được Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng, huyện, thành, thị ủy đổi mới nội dung, tăng cường đẩy mạnh, tạo được chuyển biến tích cực trong nhận thức, hành động của cán bộ, đảng viên và nhân dân, cụ thể:
Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Kế hoạch số 51-KH/TU, ngày 27/7/2021 về thực hiện Kết luận số 02-KL/TW và Chỉ thị số 47-CT/TW; UBND tỉnh ban hành 19 văn bản chỉ đạo các sở, ban, ngành, UBND huyện, thành, thị triển khai thực hiện toàn diện các mặt công tác PCCC và CNCH trên địa bàn; Công an tỉnh ban hành hơn 107 văn bản chỉ đạo, đôn đốc triển khai thực hiện các nhiệm vụ về PCCC và CNCH, ký kết 08 quy chế phối hợp với các sở, ngành trong đảm bảo an ninh, trật tự, an toàn PCCC và CNCH; 100% các sở, ban, ngành liên quan, 21/21 UBND cấp huyện, công an cấp huyện; 460/460 UBND cấp xã, công an cấp xã đã ban hành kế hoạch triển khai thực hiện bảo đảm thiết thực, hiệu quả.
Chỉ đạo Sở Thông tin - Truyền thông tỉnh, Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh, Trang truyền hình An ninh Nghệ An, Báo Nghệ An, Báo Công an Nghệ An… phối hợp với các cơ quan báo chí của Trung ương, địa phương và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan trên địa bàn xây dựng, biên tập, đăng tải, phát sóng hơn 1.700 lượt tin, bài, phóng sự, chuyên đề, chương trình giao lưu, toạ đàm, trao đổi liên quan đến công tác phòng, chống cháy, nổ; tổ chức, duy trì định kỳ hàng tháng chương trình “Dân hỏi, cơ quan chức năng trả lời” phát sóng vào “khung giờ vàng” trên kênh truyền hình NTV. Chỉ đạo Công an tỉnh phối hợp các ngành, cấp ủy, chính quyền cơ sở, các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp trên địa bàn xây dựng chuyên mục phòng, chống cháy, nổ phát sóng trên kênh truyền hình cấp huyện, trên hệ thống loa truyền thanh tại các xã, phường, thị trấn với 40.287 lượt; 147 băng rôn, khẩu hiệu; phát hành 36.458 tờ rơi; tuyên truyền trên Cổng thông tin điện tử, Zalo, Facebook 1.893 lượt; tuyên truyền lồng ghép qua sinh hoạt chi bộ, tổ dân phố được 1.755 lượt. Tổ chức diễu hành, tuyên truyền lưu động về PCCC với 146 lượt. Tuyên truyền về ứng dụng Báo cháy 114 và theo dõi Zalo Cục Cảnh sát PCCC và CNCH với 202.668 người. Chỉ đạo tổ chức các hoạt động hưởng ứng nhân dịp kỷ niệm 22 năm Ngày toàn dân PCCC (04/10/2023),
Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội cấp tỉnh đã làm tốt công tác tuyên truyền PCCC và CNCH tại cơ sở; trong đó, đã vận động phát huy vai trò xung kích, gương mẫu tham gia công tác PCCC và CNCH của cán bộ, đảng viên, công nhân, viên chức, người lao động, hội viên, người uy tín trong các tôn giáo và các lực lượng.
Huyện, thành phố, thị xã đều chỉ đạo thành lập và duy trì tốt hoạt động của Ban chỉ đạo PCCC và CNCH cấp huyện, nhất là phát động mạnh mẽ phong trào “Nhà tôi có bình chữa cháy”, đến nay đã có 260.850 hộ gia đình, nhà để ở kết hợp sản xuất, kinh doanh có bình chữa cháy; vận động 427/427 nhà ở kết hợp sản xuất, kinh doanh từ 02 tầng trở lên mở lối thoát nạn thứ 2 theo quy định; xây dựng phong trào toàn dân tham gia PCCC, gắn với phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” và các cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”, “Toàn dân chung tay xây dựng nông thôn mới”. Vận động hơn 3.000 quần chúng nhân dân tình nguyện tham gia công tác PCCC và CNCH trên địa bàn...
Chỉ đạo xây dựng, nhân rộng nhiều mô hình an toàn PCCC, gồm: 386 mô hình khu dân cư, 16 mô hình trường học, 06 mô hình khu di tích, 06 mô hình rừng, 05 mô hình chợ, 02 mô hình bệnh viện, 01 mô hình cơ sở sản xuất, 01 mô hình chung cư, 01 mô hình khu công nghiệp và 01 mô hình “Tiếng kẻng phát thanh phòng gian, phòng cháy”. Ngoài ra, đã tổ chức xây dựng và nhân rộng 971 mô hình tổ liên gia an toàn PCCC; 2.074 điểm chữa cháy công cộng tại các ngõ, hẻm trong khu dân cư...
Chỉ đạo Đảng ủy Công an tỉnh phối hợp các đơn vị liên quan tiến hành thành lập, kiện toàn đội PCCC cơ sở, đội PCCC chuyên ngành theo quy định đối với 100% cơ sở thuộc diện quản lý, đặc biệt tại các khu công nghiệp, khu kinh tế, khu chế xuất... Đến nay, đã hướng dẫn xây dựng và kiện toàn 6.513 đội PCCC cơ sở với hơn 47.000 đội viên; 92 đội PCCC chuyên ngành với hơn 907 đội viên; hướng dẫn 100% xã, phường, thị trấn thành lập 3.783 đội PCCC dân phòng với hơn 44.000 đội viên và trang bị phương tiện, kinh phí hỗ trợ cho đội trưởng, đội phó theo quy định nghị quyết của HĐND tỉnh.
2. Tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về PCCC và CNCH, gắn với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh tại địa phương, nhất là quan tâm phát triển hệ thống hạ tầng PCCC và CNCH đối với những địa bàn, công trình trọng điểm, khu đô thị, khu dân cư, khu công nghiệp, thương mại có nguy cơ cháy, nổ cao; nâng cao năng lực chiến đấu của lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH. Trong năm 2023, đã chỉ đạo tiến hành thẩm duyệt thiết kế về PCCC đối với 146 công trình; kiểm tra kết quả nghiệm thu về PCCC đối với 135 công trình. Chỉ đạo tăng cường xử lý nghiêm tình trạng công trình đưa vào sử dụng khi chưa được nghiệm thu về PCCC. Chỉ đạo thành lập các đoàn liên ngành, đoàn thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về PCCC và CNCH trên địa bàn tỉnh. Đã tổ chức 03 đợt kiểm tra liên ngành và 17 chuyên đề trọng điểm về công tác PCCC&CNCH tại 15.995 lượt cơ sở, phát hiện 479 lỗi vi phạm; lập 373 biên bản vi phạm hành chính; xử phạt, nộp ngân sách nhà nước 5.812.050.000 đồng. Ban hành 26 quyết định đình chỉ hoạt động đối với 26 cơ sở vi phạm đặc biệt nghiêm trọng quy định về PCCC. Thực hiện tốt công tác khám nghiệm hiện trường, điều tra làm rõ nguyên nhân các vụ cháy, nổ xảy ra trên địa bàn tỉnh theo đúng quy định của pháp luật, đảm bảo 100% các vụ cháy, CNCH trên địa bàn đều được chỉ đạo tổ chức rút kinh nghiệm theo quy định, làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân liên quan trong công tác quản lý nhà nước về PCCC và CNCH.
3. Lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao hiệu quả công tác chữa cháy, CHCN. Hướng dẫn các cơ sở lập mới và bổ sung 1.069 phương án chữa cháy, 3.125 cơ sở tự tổ chức thực tập phương án chữa cháy, tổ chức thực tập 1.165 phương án chữa cháy tại các cơ sở, 12 đợt diễn tập PCCC rừng, trong đó có 367 phương án huy động nhiều lực lượng, phương tiện tham gia. Duy trì nghiêm túc chế độ công tác thường trực tiếp nhận và xử lý thông tin báo cháy, nổ, thông tin yêu cầu CNCH. Các ngành chức năng đã tổ chức huy động hơn 300 lượt xe chữa cháy, 68 lượt xe CNCH cùng hơn 2.000 lượt CBCS, tổ chức chữa cháy và CNCH kịp thời các vụ cháy và sự cố, tai nạn xảy ra, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do cháy, nổ gây ra. Đã hướng dẫn thoát nạn cho hàng trăm người, trực tiếp cứu 09 người trong các vụ cháy và CNCH; bảo vệ tài sản của nhà nước và nhân dân ước tính hàng trăm tỷ đồng. Chỉ đạo xây dựng 07 phương án chữa cháy, CNCH thuộc thẩm quyền phê duyệt của Chủ tịch UBND tỉnh và Bộ trưởng Bộ Công an. Bảo đảm 100% cơ sở có nguy hiểm về cháy, nổ được lập phương án chữa cháy của cơ quan công an. Đặc biệt, UBND tỉnh đã huy động hơn 700 người, 44 phương tiện cơ giới các loại, tổ chức diễn tập thành công 02 phương án chữa cháy và CNCH cấp tỉnh năm 2023.
4. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH được quan tâm kịp thời, công tác huấn luyện, bồi dưỡng nâng cao trình độ nghiệp vụ cho lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH, cử cán bộ, chiến sĩ tham gia các lớp đào tạo, huấn luyện, bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, năng lực công tác do các cấp tổ chức. Ưu tiên bố trí quỹ đất, vị trí, địa điểm xây dựng trụ sở làm việc, doanh trại cho lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH. Năm 2023, đã đưa vào sử dụng Trụ sở Đội CC&CNCH số 7, Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH Công an tỉnh với tổng kinh phí đầu tư hơn 33 tỷ đồng; UBND tỉnh đã duyệt chi ngân sách hơn 68 tỷ đồng để đầu tư trang bị phương tiện, xây dựng, cải tạo trụ sở doanh trại và đầu tư cho các hoạt động PCCC, CNCH; phê duyệt “Đề án tăng cường trang bị phương tiện, thiết bị kỹ thuật bảo đảm yêu cầu công tác PCCC và CNCH cho lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH Công an tỉnh Nghệ An, giai đoạn 2022 - 2025” với tổng kinh phí 163,4 tỷ đồng. Chỉ đạo sắp xếp, kiện toàn tổ chức, bộ máy lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH của Công an tỉnh bảo đảm theo đúng yêu cầu và chỉ đạo của cấp trên. Hiện nay, lực lượng Cảnh sát PCCC&CNCH cấp tỉnh gồm 13 đội công tác; cấp huyện hiện có 01 đội và 20 tổ thuộc Đội Cảnh sát QLHC về TTXH công an cấp huyện. Lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH Công an tỉnh đang quản lý 82 phương tiện cơ giới các loại (28 xe chữa cháy, 03 xe thang chữa cháy và CNCH, 04 xe trạm bơm, 07 xe CNCH, 13 xuồng, canô chữa cháy, CNCH và hàng trăm các phương tiện, trang thiết bị khác phục vụ công tác huấn luyện và chiến đấu).
5. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo việc nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế và xã hội hoá công tác PCCC và CNCH. Chỉ đạo Công an tỉnh phối hợp Sở Ngoại vụ, Sở Khoa học và Công nghệ tham mưu tăng cường hợp tác quốc tế, trao đổi thông tin, kinh nghiệm với các nước trong khu vực và trên thế giới; tranh thủ công nghệ hiện đại, góp phần nâng cao trình độ, năng lực chuyên môn về PCCC và CNCH cho lực lượng PCCC. Hiện nay, Công an tỉnh đang đưa vào sử dụng 02 xe chữa cháy do Nhật Bản tài trợ, 03 xe chữa cháy do Hàn Quốc tài trợ hiện đang hoàn tất hồ sơ, thủ tục để đưa vào sử dụng. Đã nghiên cứu xây dựng và ứng dụng có hiệu quả 05 phần mềm theo dõi, quản lý hoạt động PCCC và CNCH tại Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH…
Có thể thấy rằng, trong thời gian qua Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã tích cực, chủ động, kịp thời lãnh đạo, chỉ đạo cấp ủy, tổ chức đảng, huyện, thành, thị ủy, quán triệt và tổ chức thực hiện nghiêm túc, đồng bộ, quyết liệt các giải pháp, nhiệm vụ công tác trọng tâm đã đề ra trong Chỉ thị số 47-CT/TW, Kết luận 02-KL/TW của Ban Bí thư; tạo chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức của các cấp ủy đảng, chính quyền, cán bộ, đảng viên và nhân dân về công tác PCCC và CNCH. Trong năm 2023, đã có: 01 tập thể, 03 cá nhân được tặng Bằng khen của Bộ Công an; 06 tập thể và 09 cá nhân được tặng Bằng khen của UBND tỉnh; hàng chục tập thể, cá nhân được lãnh đạo các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thành, thị tặng Giấy khen vì đã có thành tích xuất sắc trong công tác PCCC và CNCH.
Cao Nguyên Hùng
Phó phòng Tổng hợp, VPTU