Ngay từ đầu năm, cấp ủy và chính quyền các xã, phường trên địa bàn tỉnh đã quán triệt sâu sắc Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở và các văn bản chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh, coi đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm nhằm phát huy vai trò làm chủ của Nhân dân, củng cố sự đồng thuận trong xã hội. Các nội dung “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng” được cụ thể hóa phù hợp với điều kiện từng cơ sở. Những thông tin liên quan trực tiếp đến đời sống Nhân dân như quy hoạch, dự án, bồi thường, hỗ trợ, thu hồi đất, thủ tục hành chính, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội… đều được công khai bằng nhiều hình thức như: Niêm yết tại trụ sở UBND xã, phường; thông báo qua hệ thống loa truyền thanh; họp dân tại các khối, xóm, bản; qua cổng thông tin điện tử và các nền tảng chuyển đổi số địa phương.

Một điểm nhấn lớn trong năm 2025 là việc thực hiện dân chủ trong quá trình sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã. Từ 412 đơn vị giảm xuống còn 130, toàn tỉnh đã tổ chức lấy ý kiến Nhân dân về tên gọi mới, phương án bố trí bộ máy, quy hoạch quỹ đất công, sử dụng trụ sở cũ… Tất cả được thực hiện dân chủ, công khai, qua đó tạo sự đồng thuận cao, góp phần giúp bộ máy mới nhanh chóng đi vào hoạt động ổn định. Sau hơn 4 tháng triển khai mô hình 2 cấp, nhiều địa phương đã tích cực đẩy mạnh cải cách hành chính, áp dụng mạnh mẽ hệ thống một cửa điện tử và các phần mềm số hóa trong giải quyết thủ tục. Một số địa phương chủ động mở rộng thời gian phục vụ Nhân dân qua mô hình “Ngày thứ Bảy vì dân”, “Ngày Chủ nhật vì dân”, thể hiện tinh thần trách nhiệm và thái độ phục vụ tận tâm.

Công tác tiếp dân, đối thoại của người đứng đầu được duy trì nền nếp. Tại các cuộc tiếp xúc, nhiều kiến nghị, vướng mắc của Nhân dân được lắng nghe và giải quyết kịp thời. Các Ban Thanh tra nhân dân, Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng, các tổ hòa giải được kiện toàn và hoạt động hiệu quả, góp phần phòng ngừa tiêu cực, giữ vững ổn định cơ sở.

Cùng với đó, Chương trình xây dựng nông thôn mới tiếp tục đạt nhiều kết quả, có 275/362 xã đạt chuẩn NTM trước sáp nhập; 102 xã đạt NTM nâng cao; 684 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên. Những kết quả này có đóng góp quan trọng từ việc phát huy dân chủ, huy động sức dân và tạo sự đồng thuận xã hội.

Trong các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp, công tác thực hiện dân chủ năm 2025 có nhiều chuyển biến tích cực. Các cơ quan, đơn vị tổ chức nghiêm túc hội nghị cán bộ, công chức, viên chức; xây dựng và thực hiện các quy chế nội bộ; công khai đầy đủ các nội dung theo quy định. Qua đó, phát huy tinh thần trách nhiệm, ý thức tham gia quản lý của cán bộ, công chức, viên chức.

Năm 2025 cũng là năm tỉnh tiếp tục sắp xếp, tinh gọn bộ máy và tinh giản biên chế, giảm 2.737 người, góp phần xây dựng nền hành chính chuyên nghiệp, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Công tác cải cách hành chính và chuyển đổi số được đẩy mạnh ở tất cả các cấp; thủ tục hành chính được rà soát, đơn giản hóa; thời gian xử lý hồ sơ được rút ngắn; thái độ phục vụ Nhân dân được cải thiện rõ rệt.

Hoạt động thanh tra, kiểm tra kỷ luật, kỷ cương hành chính được tăng cường. Đoàn kiểm tra liên ngành đã kiểm tra 28 cơ quan, đơn vị chỉ trong 5 tháng cuối năm, góp phần chấn chỉnh kịp thời những tồn tại, nâng cao ý thức trách nhiệm của cán bộ, công chức.

Công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo cũng được quan tâm. Các vụ việc phát sinh được tập trung giải quyết ngay từ cơ sở, hạn chế tình trạng đơn thư vượt cấp, kéo dài. Nhiều địa phương đã chủ động đối thoại để tháo gỡ khó khăn, góp phần ổn định tình hình an ninh trật tự và củng cố niềm tin của Nhân dân.

Tại các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhà nước, việc tổ chức Hội nghị người lao động, Hội nghị đối thoại tại nơi làm việc được triển khai đồng bộ, thực chất. Những nội dung liên quan trực tiếp đến quyền lợi người lao động như hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể, điều kiện làm việc, chế độ bảo hiểm… được công khai, minh bạch.

Ban Giám đốc doanh nghiệp và Công đoàn cơ sở phối hợp chặt chẽ trong hướng dẫn, tư vấn ký kết hợp đồng, thương lượng thỏa ước lao động tập thể, từ đó hạn chế phát sinh mâu thuẫn và tạo môi trường lao động ổn định. Nhiều doanh nghiệp tích cực phối hợp trong công tác tuyên truyền, giám sát việc thực hiện các chế độ, chính sách cho người lao động; một số doanh nghiệp đã tạo việc làm ổn định, thu nhập bảo đảm mức sống cho người lao động địa phương.

Đặc biệt, công tác phát triển đảng viên trong doanh nghiệp có nhiều kết quả đáng ghi nhận, với 28 đảng viên mới được kết nạp trong năm - tín hiệu tích cực cho việc xây dựng tổ chức Đảng và đoàn thể trong khu vực ngoài Nhà nước.

Tuy nhiên, việc thực hiện dân chủ ở một số doanh nghiệp ngoài Nhà nước vẫn còn hạn chế, nhận thức chưa đầy đủ, hội nghị người lao động chưa được tổ chức thường xuyên; lực lượng lao động biến động gây khó khăn cho công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật.

Bên cạnh những kết quả đạt được, việc thực hiện dân chủ ở cơ sở vẫn còn một số hạn chế như: Sự vào cuộc chưa đồng đều giữa các địa phương; công khai thông tin ở một số nơi chưa đầy đủ; kỹ năng dân vận, đối thoại của một bộ phận cán bộ còn hạn chế; cơ sở vật chất phục vụ hành chính và chuyển đổi số còn thiếu thốn sau sắp xếp đơn vị hành chính; sự phối hợp giữa chính quyền và MTTQ có lúc chưa chặt chẽ. Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ nhận thức của một số cán bộ, đảng viên về tầm quan trọng của dân chủ ở cơ sở chưa sâu sắc; công tác hướng dẫn, tập huấn chưa theo kịp yêu cầu thực tiễn; nguồn lực hạn chế; một số doanh nghiệp ngoài Nhà nước còn xem nhẹ việc tổ chức thực hiện dân chủ.

Năm 2026 là năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với cả nước nói chung và Nghệ An nói riêng. Đây là năm diễn ra Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 -2031. Những sự kiện chính trị trọng đại này đặt ra yêu cầu cao về việc củng cố niềm tin của Nhân dân, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc và phát huy dân chủ rộng rãi, thực chất trong đời sống xã hội. Để tiếp tục nâng cao chất lượng thực hiện dân chủ ở cơ sở, năm 2026, Nghệ An xác định 7 nhóm nhiệm vụ trọng tâm: (1) Tiếp tục quán triệt và triển khai đầy đủ các văn bản của Đảng, Nhà nước về thực hiện dân chủ ở cơ sở; rà soát, sửa đổi các văn bản không còn phù hợp với mô hình chính quyền 2 cấp. (2) Đẩy mạnh cải cách hành chính, chuyển đổi số, xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên nghiệp; lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm. (3) Tăng cường tiếp xúc, đối thoại giữa người đứng đầu với Nhân dân; thực hiện nghiêm túc tiếp công dân, giải quyết kịu thời khiếu nại, tố cáo. (4) Phát huy vai trò của MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội trong giám sát, phản biện, vận động Nhân dân tham gia thực hiện dân chủ. (5) Đẩy mạnh thực hiện dân chủ tại doanh nghiệp; phát triển tổ chức Đảng, đoàn thể trong khu vực ngoài Nhà nước. (6) Nâng cao chất lượng hoạt động của Ban Chỉ đạo thực hiện dân chủ ở cơ sở các cấp; tăng cường kiểm tra, giám sát theo địa bàn phụ trách. (7) Tiếp tục xây dựng mô hình “điểm sáng” về dân chủ ở cơ sở; tổ chức tập huấn nghiệp vụ; tổng kết, đánh giá toàn diện công tác dân chủ năm 2026.

Từ thực hiện dân chủ ở cơ sở năm 2025 cho thấy sự quyết tâm của hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở trong việc xây dựng chính quyền phục vụ Nhân dân. Dân chủ được mở rộng, công khai, minh bạch được tăng cường, kỷ luật - kỷ cương được siết chặt, đối thoại với Nhân dân trở thành hoạt động thường xuyên. Những kết quả này là tiền đề quan trọng để Nghệ An tiếp tục phát triển nhanh và bền vững, hướng tới mục tiêu xây dựng nền hành chính chuyên nghiệp, hiện đại, hiệu lực, hiệu quả và một xã hội dân chủ, đoàn kết, đồng thuận.

Quang Minh, Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy