Nhân dân sinh sống ở KVBG chủ yếu là đồng bào các dân tộc thiểu số, đời sống còn nhiều khó khăn. KVBG biển có đường bờ biển dài 82 km, gồm 34 xã, phường thuộc 03 huyện và 02 thị xã, có 05 cảng, 06 cửa lạch với 3.426 phương tiện đánh bắt thủy sản/17.043 lao động.

Năm 2023, Đảng uỷ BĐBP tỉnh và các huyện uỷ, thị uỷ biên giới thực hiện Quy chế phối hợp trong điều kiện tình hình thế giới, khu vực diễn biến phức tạp, khó lường; xung đột quân sự Nga - Ukraina vẫn chưa có dấu hiệu chấm dứt. Tình hình trên cả nước nói chung, trên địa bàn tỉnh nói riêng cơ bản ổn định. Tuy nhiên, vẫn còn nổi lên một số vấn đề đáng chú ý sau: Hoạt động của các loại tội phạm, nhất là tội phạm ma túy, mua bán người, vận chuyển, tàng trữ chất nổ, pháo nổ, XNC trái pháp luật vẫn còn xảy ra; tình hình khí hậu, thời tiết, thiên tai, hoả hoạn diễn biến phức tạp...

Mặc dù vậy, Đảng ủy BĐBP tỉnh và các huyện uỷ, thị ủy biên giới đã phối hợp lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện có hiệu quả các nội dung theo Quy chế phối hợp. Tiếp tục thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị, kế hoạch của Đảng, Nhà nước, Quân đội, Đảng uỷ, Bộ Tư lệnh BĐBP, Tỉnh ủy, UBND tỉnh về nhiệm vụ xây dựng, quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia, xây dựng nền biên phòng toàn dân và lực lượng BĐBP vững mạnh. Tham mưu Tỉnh uỷ tổ chức sơ kết 05 năm thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW, ngày 28/9/2018 của Bộ Chính trị về Chiến lược bảo vệ biên giới quốc gia. Tham mưu Ban Thường vụ Tỉnh ủy sơ kết 2 năm thực hiện Thông báo số 80-TB/TU, ngày 18/12/2020 về triển khai chủ trương tăng thêm cấp ủy viên là cán bộ đồn biên phòng tham gia cấp ủy cấp huyện, cấp xã biên giới; ban hành Kết luận số 266-KL/TU, ngày 26/4/2023 về kết quả 2 năm thực hiện chủ trương tăng thêm cấp uỷ viên là cán bộ đồn biên phòng tham gia cấp uỷ cấp huyện, cấp xã biên giới (trong đó xác định chủ trương chỉ định thêm cấp uỷ viên là cán bộ đồn biên phòng tham gia cấp uỷ cấp huyện, thị biên giới biển); đồng thời, ban hành Quy định số 24-QĐ/TU, ngày 05/7/2023 về chức trách, nhiệm vụ, quyền hạn, mối quan hệ công tác của cán bộ đồn Biên phòng tham gia cấp uỷ cấp huyện, cấp uỷ cấp xã biên giới đất liền, biên giới biển thay thế Quy định số 02-QĐ/TU, ngày 18/12/2020 để triển khai thực hiện thống nhất trên địa bàn hai tuyến biên giới của tỉnh. Tham mưu UBND tỉnh ban hành Đề án “Nâng cao hiệu quả hợp tác giúp đỡ các đại đội Biên phòng Lào tiếp giáp biên giới tỉnh Nghệ An giai đoạn 2023 - 2028 và những năm tiếp theo”; Kế hoạch số 503/KH-UBND, ngày 06/7/2023 về tổ chức các hoạt động chào mừng kỷ niệm 35 năm Ngày biên phòng toàn dân; Kế hoạch số 687/KH-UBND, ngày 19/9/2023 về việc phối hợp với Bộ Tư lệnh BĐBP tổ chức Chương trình “Biên Cương - Đêm hội trăng rằm” tại xã Môn Sơn/huyện Con Cuông. Quá trình thực hiện, các huyện uỷ, thị ủy, HĐND, UBND huyện, thị xã đã ban hành nhiều văn bản lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia, xây dựng nền biên phòng toàn dân và lực lượng BĐBP vững mạnh. Thường xuyên duy trì nghiêm túc chế độ giao ban giữa Thường trực Huyện ủy và các ngành trong khối nội chính. Qua đó, kịp thời nắm bắt tình hình, đồng thời đảm bảo sự lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện, thống nhất, chặt chẽ, kịp thời đối với công tác quốc phòng, an ninh nói chung, công tác quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới, vùng biển nói riêng. Phối hợp lãnh đạo, chỉ đạo các đồn biên phòng, các ban, ngành, tổ chức chính trị - xã hội cấp huyện và các xã, phường biên giới xây dựng, triển khai và duy trì thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả quy chế phối hợp ở cấp mình; tổ chức đánh giá, báo cáo kết quả thực hiện định kỳ theo quy định.

Phối hợp lãnh đạo, chỉ đạo các đồn biên phòng và cấp ủy, chính quyền các xã, phường biên giới phối hợp với các lực lượng chức năng trên địa bàn thường xuyên thực hiện tốt công tác tuần tra, kiểm soát đường biên, mốc quốc giới được 172 đợt/1.629 lượt người tham gia; kiểm soát cửa sông, cửa lạch và trên biển được 494 đợt/1.706 lượt người tham gia. Lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt nhiệm vụ diễn tập KVPT tại các huyện Kỳ Sơn, Con Cuông, Diễn Châu, diễn tập PCTT-TKCH,CN huyện Nghi Lộc; diễn tập chiến thuật cấp đồn Biên phòng năm 2023. Phối hợp với các huyện uỷ, thị uỷ tuyến biên giới biển lãnh đạo, chỉ đạo các lực lượng chức năng thường xuyên làm tốt công tác rà soát, bổ sung, quản lý tốt lực lượng, phương tiện dân sự sẵn sàng tham gia bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền các vùng biển nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam theo Nghị định số 30/2010/NĐ-CP và Nghị định số 130/2015/NĐ-CP của Chính phủ. Chỉ đạo nắm chắc tình hình thời tiết, thiên tai, tai nạn xảy ra trên KVBG, vùng biển; rà soát, bổ sung và luyện tập thành thục các phương án, kế hoạch PCTT, TKCH, CN. Lãnh đạo, chỉ đạo các đồn biên phòng và cấp ủy, chính quyền các xã, phường biên giới và các lực lượng chức năng có liên quan thường xuyên thực hiện hiệu quả công tác tuyên truyền, giáo dục, phổ biến kiến thức, hướng dẫn phòng ngừa, ứng phó thiên tai và TKCH, CN cho cán bộ, chiến sỹ và Nhân dân KVBG, vùng biển; điều động lực lượng, phương tiện tham gia xử lý có hiệu quả các tình huống lụt, bão, cháy nổ, cháy rừng và cứu hộ, cứu nạn. Tổ chức tuyên truyền phòng chống thiên tai cho Nhân dân được 67 buổi/4.886 người; thông báo, kêu gọi được 6.086 lượt/11.078 thuyền viên vào bờ trú, tránh bão, ATNĐ bảo đảm an toàn; điều động 70 đợt phương tiện (02 đợt tàu, 30 ca nô, 38 đợt ô tô các loại)/1.578 lượt CBCS tham gia PCTT-TKCH, CN cùng với lực lượng, phương tiện của các địa phương; phối hợp đưa được 28 thuyền viên vào bờ an toàn, bàn giao 08 thi thể cho gia đình để tổ chức mai táng.

Phối hợp lãnh đạo, chỉ đạo các lực lượng Công an, Quân sự huyện, thị xã, các đồn Biên phòng và cấp ủy, chính quyền các xã, phường biên giới thường xuyên duy trì nghiêm chế độ sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ), bảo đảm tuyệt đối an toàn cơ quan, đơn vị, địa bàn, nhất là trong các dịp, lễ, Tết, sự kiện trọng đại của đất nước, địa phương; xử lý, giải quyết kịp thời các vụ việc xảy ra, không để phức tạp, kéo dài, hình thành "điểm nóng", giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội (ANCT, TTATXH) ở địa bàn KVBG. Phối hợp với các huyện uỷ, thị uỷ tuyến biên giới biển lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt công tác bảo đảm an ninh trật tự, làm sạch thao trường biển phục vụ thử nghiệm một số sản phẩm thuộc Đề án A1 của Tập đoàn Công nghiệp Viễn thông Quân đội. Lãnh đạo, chỉ đạo các lực lượng Công an, Quân sự huyện, thị xã và các đồn Biên phòng phối hợp thực hiện tốt Nghị định số 03/2019/NĐ-CP, ngày 05/9/2019 của Chính phủ về "Phối hợp giữa Bộ Công an và Bộ Quốc phòng trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng, chống tội phạm và nhiệm vụ quốc phòng". Các cơ quan, đơn vị đã phối hợp chặt chẽ trong trao đổi, phối kiểm thông tin; thường xuyên nắm chắc tình hình hoạt động của địch và các loại đối tượng; chủ động xác lập chuyên án, kế hoạch nghiệp vụ; đấu tranh phòng, chống có hiệu quả với các loại tội phạm, đặc biệt là tội phạm ma túy, pháo nổ, giữ vững ANCT, TTATXH trên địa bàn KVBG của tỉnh. Phát hiện, bắt giữ, xử lý 222 vụ/295 đối tượng; nộp ngân sách Nhà nước 855.900.000 đồng và một số tang vật liên quan khác.

Phối hợp lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt công tác đối ngoại biên phòng, đối ngoại nhân dân; triển khai thực hiện nghiêm túc Đề án của UBND tỉnh về “Nâng cao hiệu quả hợp tác giúp đỡ các đại đội Biên phòng Lào tiếp giáp biên giới tỉnh Nghệ An giai đoạn 2023 - 2028 và những năm tiếp theo”. Phối hợp với cấp uỷ, chính quyền địa phương và các lực lượng chức năng của nước Bạn (Lào) thường xuyên duy trì nghiêm chế độ giao ban, trao đổi thông tin, tình hình; giải quyết kịp thời các vụ việc xảy ra có liên quan hai bên biên giới; thực hiện tốt công tác tuần tra song phương, đấu tranh phòng, chống các loại tội phạm. Tổ chức các đoàn sang thăm, làm việc, chúc Tết và đón tiếp các đoàn Bạn (Lào) sang thăm, làm việc, chúc Tết bảo đảm tuyệt đối an toàn, đúng quy định về công tác đối ngoại; tổng số quà tặng Bạn trị giá 1.476.000.000 đồng.

Phối hợp lãnh đạo, chỉ đạo các đồn biên phòng và các xã biên giới duy trì thực hiện có hiệu quả phong trào kết nghĩa giữa các cụm dân cư (bản - bản) hai bên biên giới, giữa các đồn biên phòng với các đơn vị bảo vệ biên giới 3 tỉnh của nước Bạn (Lào); tiếp tục đỡ đầu 16 em học sinh nước Bạn (Lào) trong Chương trình “Nâng bước em tới trường”; thường xuyên quan tâm hỗ trợ, giúp đỡ lực lượng bảo vệ biên giới và nhân dân nước Bạn (Lào). Thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân KVBG chấp hành nghiêm chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và các điều ước quốc tế có liên quan đến biên giới quốc gia, nhất là Luật Biên phòng Việt Nam. Trong đó, tập trung đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm cho Nhân dân trong công tác bảo vệ chủ quyền, lãnh thổ; phòng, chống khai thác IUU; thực hiện có hiệu quả Phong trào “Toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong tình hình mới” theo Chỉ thị số 01/CT-TTg, ngày 09/01/2015 của Thủ tướng Chính phủ. Thường xuyên phát huy tốt vai trò của các già làng, trưởng bản, người có uy tín trong tuyên truyền, vận động Nhân dân; xây dựng phong trào quần chúng tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia. Chỉ đạo các đồn Biên phòng tuyến biên giới đất liền duy trì nghiêm chế độ quy định về gặp gỡ, trao đổi, tặng quà người có uy tín trên địa bàn (mỗi năm 2 lần). Qua đó, góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho quần chúng nhân dân trong công tác quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia. Tổ chức tuyên truyền tập trung được 923 buổi/84685 lượt người; qua loa phóng thanh 499 giờ; qua loa kéo 265 giờ; treo 67 pano, áp phích; phát 4000 tờ rơi các loại. Phối hợp với các nhà trường tuyên truyền PBGDPL cho học sinh lớp 9 được 97 buổi/20.176 lượt học sinh; tổ chức xóa mù chữ và phổ cập giáo dục được 03 lớp/75 học viên. Tổ chức tuyên truyền và ký cam kết với 2800 ngư dân, thuyền viên, trưởng tàu về phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo, không theo quy định (IUU); phát 4.500 tờ rơi tuyên truyền IUU và trao tặng 2.400 cờ Tổ quốc cho ngư dân vươn khơi bám biển. Duy trì hoạt động có hiệu quả 89 tập thể, 585 hộ gia đình, 628 cá nhân tự quản 468,281 km đường biên giới; 105 mốc quốc giới; 997 tổ/17.300 cá nhân tự quản ANTT xóm, bản; 97 tổ/843 tàu, thuyền/5.392 thành viên tổ tàu thuyền an toàn; 20 bến bãi/267 thành viên bến bãi an toàn.

Phối hợp lãnh đạo, chỉ đạo tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả Thông báo số 80-TB/TU, ngày 18/12/2020 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về triển khai chủ trương tăng thêm cấp ủy viên là cán bộ đồn biên phòng tham gia cấp ủy cấp huyện, cấp xã biên giới; Thông báo số 1002-TB/TU, ngày 16/3/2005 của Thường trực Tỉnh uỷ về việc chuyển cán bộ BĐBP về sinh hoạt đảng tạm thời ở các địa bàn xung yếu tuyến biên giới phía Tây; Thông báo số 394-TB/TU, ngày 23/8/2007 của Thường trực Tỉnh uỷ về việc chuyển cán bộ, đảng viên BĐBP về tham gia sinh hoạt đảng tại địa bàn đồng bào có đạo ở các xã ven biển; Thông báo số 557-TB/TU, ngày 24/5/2022 của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ Nghệ An về triển khai thực hiện Đề án Bộ đội Biên phòng tham gia xây dựng cơ sở chính trị các xã, khối, xóm, bản khu vực biên giới tỉnh Nghệ An giai đoạn 2022-2026 và những năm tiếp theo. Thường xuyên củng cố, kiện toàn, phát huy tốt vai trò của đội ngũ cán bộ BĐBP tham gia cấp uỷ, HĐND, Uỷ ban MTTQ cấp huyện, xã; đảng viên chuyển sinh hoạt tạm thời, đảng viên phụ trách các hộ gia đình ở KVBG trong tham gia xây dựng, củng cố hệ thống chính trị cơ sở và giúp dân phát triển kinh tế, xoá đói, giảm nghèo (duy trì 06 đồng chí cán bộ đồn Biên phòng tham gia cấp ủy các huyện biên giới đất liền; 25 đồng chí cán bộ đồn Biên phòng tham gia HĐND cấp huyện, xã; 37 đồng chí Ủy viên Ủy ban MTTQ cấp huyện, xã; 27 cán bộ tăng cường xã; 84 đảng viên BĐBP chuyển sinh hoạt đảng tạm thời về các chi bộ thôn, bản yếu kém, địa bàn phức tạp, xung yếu, vùng giáo; 522 đảng viên phụ trách 2.387 hộ gia đình ở khu vực biên giới). Kết quả, đã tham mưu cho địa phương củng cố, kiện toàn 135 chi bộ, 148 tổ chức chính trị - xã hội, kết nạp được 89 đảng viên mới.

Phối hợp lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả các chỉ thị, nghị quyết, chương trình, đề án, dự án, kế hoạch của các cấp về phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội, xoá đói, giảm nghèo, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân gắn với tăng cường củng cố quốc phòng, an ninh, đối ngoại ở KVBG, điển hình như: Chương trình "Bộ đội Biên phòng chung sức xây dựng nông thôn mới", "Đồng hành cùng phụ nữ biên cương", "Nâng bước em tới trường - Con nuôi đồn biên phòng", Dự án “Cán bộ, chiến sĩ Quân đội nâng bước em tới trường”, “Tết vì người nghèo - Xuân Quý Mão 2023”, "Xuân Biên phòng ấm lòng dân bản", "Ngôi nhà thiện nguyện", “Gian hàng không đồng”, "Tủ thuốc biên cương"... Tham mưu cho Bộ Tư lệnh BĐBP và UBND tỉnh phối hợp tổ chức thành công Chương trình “Biên Cương - Đêm hội trăng rằm” cho các em học sinh trong Chương trình "Nâng bước em tới trường - Con nuôi đồn biên phòng" và Dự án “Cán bộ, chiến sĩ Quân đội nâng bước em tới trường” tại xã Môn Sơn/huyện Con Cuông được các cấp, các ngành ghi nhận, đánh giá cao. Lãnh đạo, chỉ đạo các đồn Biên phòng phối hợp với các xã, phường biên giới tích cực giúp đỡ Nhân dân xây dựng, phát triển các mô hình sinh kế, xoá đói giảm nghèo; kêu gọi, vận động các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp, nhà hảo tâm ủng hộ kinh phí, vật chất để xây dựng nhà đại đoàn kết, các công trình dân sinh, mô hình phát triển kinh tế ở KVBG. Phối hợp huy động hàng ngàn ngày công xây dựng nhà cho người nghèo ở khu vực biên giới theo Đề án của Bộ Công an. Tổ chức tốt các hoạt động kỷ niệm "Ngày hội Biên phòng toàn dân" gắn với sơ kết thực hiện Chỉ thị số 01/CT-TTg, ngày 09/01/2015 của Thủ tướng Chính phủ về việc tổ chức Phong trào toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong tình hình mới”.

Phối hợp lãnh đạo, chỉ đạo các đồn Biên phòng quán triệt, thực hiện nghiêm túc các chỉ thị, nghị quyết, kế hoạch của Quân uỷ Trung ương, Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh BĐBP, Tỉnh ủy, UBND tỉnh về xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Các huyện uỷ, thị ủy đã thường xuyên quan tâm hỗ trợ, giúp đỡ vật chất, trang thiết bị cho các đơn vị BĐBP đóng quân trên địa bàn trong thực hiện nhiệm vụ và xây dựng đơn vị; quan tâm bảo đảm chế độ chính sách cho cấp ủy viên là cán bộ biên phòng tham gia cấp ủy cấp huyện, cấp xã biên giới; tạo điều kiện thuận lợi về trang thiết bị, nơi làm việc và nơi nghỉ cho cán bộ đồn biên phòng tăng cường giữ chức danh phó bí thư đảng ủy xã biên giới. Kịp thời thăm hỏi, động viên, tạo mọi điều kiện thuận lợi để cán bộ, chiến sĩ các đơn vị BĐBP trên địa bàn huyện, thị xã an tâm phấn khởi, gắn bó với biên giới, hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị được giao. Thực hiện tốt công tác trao đổi, đánh giá, nhận xét cán bộ chỉ huy các đồn biên phòng, cán bộ BĐBP tham gia cấp ủy cấp huyện, tăng cường các xã biên giới, đảng viên chuyển sinh hoạt đảng tạm thời về các chi bộ thôn (bản), vùng giáo trên địa bàn. Qua đó, góp phần giúp Đảng ủy BĐBP tỉnh thực hiện tốt công tác đánh giá, nhận xét, bố trí, sử dụng cán bộ, góp phần quan trọng xây dựng lực lượng BĐBP tỉnh ngày càng vững mạnh.

Có thể khẳng định, năm 2023, Đảng ủy BĐBP tỉnh và các huyện uỷ, thị ủy biên giới đã phối hợp lãnh đạo, chỉ đạo quán triệt, cụ thể hoá, triển khai thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị, chương trình, đề án, kế hoạch của các cấp về nhiệm vụ công tác biên phòng. Thường xuyên trao đổi nắm chắc tình hình, tham mưu cho Đảng ủy, Bộ Tư lệnh BĐBP và Tỉnh ủy, UBND tỉnh đề ra nhiều chủ trương, đối sách trong công tác quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia, xây dựng nền biên phòng toàn dân và lực lượng BĐBP vững mạnh. Phối hợp lãnh đạo, chỉ đạo tuần tra, kiểm soát chặt chẽ biên giới, vùng biển; xử lý, giải quyết kịp thời các vụ việc xảy ra ở địa bàn KVBG; đấu tranh phòng, chống có hiệu quả các loại tội phạm. Thực hiện tốt các mặt công tác phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn; đối ngoại biên phòng, đối ngoại nhân dân; xây dựng cơ sở chính trị, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, xóa đói giảm nghèo. Thường xuyên quan tâm xây dựng các đơn vị BĐBP vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Qua đó, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, an ninh KVBG, vùng biển của tỉnh./.

                                       Phan Thanh Đoài 

 Phó Trưởng ban Dân vận Tỉnh uỷ