Bài phát biểu của đồng chí Trần Quốc Vượng, Uỷ viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư tại Lễ kỷ niệm 70 năm Ngày truyền thống Ngành Kiểm tra Đảng 16-10 (1948-2018)
Kính thưa đồng chí Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng
Kính thưa các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Mặt trận Tổ quốc Việt Nam,
Kính thưa các đồng chí lão thành cách mạng,
Thưa các đồng chí,
Hôm nay, tôi và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các ban, bộ, ngành Trung ương rất vui mừng tới dự Lễ kỷ niệm 70 năm ngày truyền thống Ngành Kiểm tra của Đảng (16/10/1948-16/10/2018). Thay mặt Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, tôi xin gửi tới các đồng chí đại biểu, các đồng chí lão thành cách mạng, các đồng chí lãnh đạo Uỷ ban Kiểm tra Trung ương các thời kỳ và các thế hệ cán bộ, công chức, người lao động Ngành Kiểm tra lời chúc mừng tốt đẹp nhất.
Thưa các đồng chí,
Cách đây 70 năm, ngày 16-10-1948, xuất phát từ yêu cầu nhiệm vụ của công tác xây dựng Đảng và giữ gìn kỷ cương, kỷ luật trong Đảng, Ban Thường vụ Trung ương Đảng đã quyết định thành lập Ban Kiểm tra Trung ương - Cơ quan kiểm tra chuyên trách đầu tiên của Đảng - Một sự kiện có ý nghĩa trọng đại đối với ngành kiểm tra của Đảng. Được sự quan tâm lãnh đạo của Ban Chấp hành Trung ương, trực tiếp là Chủ tịch Hồ Chí Minh và các cấp uỷ, sự nỗ lực không ngừng của chính mình, Ngành Kiểm tra của Đảng đã từng bước xây dựng và trưởng thành.
Ngành Kiểm tra của Đảng có quyền tự hào về những đóng góp quan trọng của mình cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc. Vượt lên mọi khó khăn, gian khổ, ác liệt trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ, uỷ ban kiểm tra các cấp ở cả hai miền Nam - Bắc đã bám sát nhiệm vụ cách mạng và công tác xây dựng Đảng, lập nhiều thành tích, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu, giữ vững kỷ cương, kỷ luật, đoàn kết, thống nhất trong Đảng, cùng toàn dân, toàn quân ta chiến đấu, hoàn thành sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước. Trong thành tích chung đó của Ngành Kiểm tra, chúng ta nhớ mãi những tấm gương sáng ngời của các đồng chí Trần Đăng Ninh, Hồ Tùng Mậu, Nguyễn Lương Bằng, Trần Kiên và biết bao đồng chí cán bộ ưu tú của Ngành luôn giữ vững bản lĩnh người cộng sản, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, tận trung với nước, tận hiếu với dân, cống hiến trọn đời cho sự nghiệp cách mạng của Đảng, dân tộc và sự nghiệp kiểm tra của Đảng.
Bước vào giai đoạn cách mạng mới, cả nước đi lên xây dựng chủ nghĩa xã hội, nhất là thời kỳ đổi mới, Đảng lãnh đạo đất nước trong hoàn cảnh, điều kiện chưa từng có. Thấm nhuần lời dạy của Bác “Một dân tộc, một đảng và mỗi con người, ngày hôm qua là vĩ đại, có sức hấp dẫn lớn, không nhất định hôm nay và ngày mai vẫn được mọi người yêu mến và ca ngợi, nếu lòng dạ không trong sáng nữa, nếu sa vào chủ nghĩa cá nhân”[1], Đảng đã quyết tâm, tập trung xây dựng, chỉnh đốn Đảng, để Đảng luôn trong sạch, vững mạnh, đủ sức lãnh đạo nhân dân ta tiến hành công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Ngành Kiểm tra bước vào giai đoạn mới, với những thuận lợi và cả những thách thức không nhỏ trước những tiêu cực, sai phạm của đảng viên và tổ chức Đảng.
Thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng và Nghị quyết Trung ương 4 khoá XI và khoá XII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, những năm qua, Uỷ ban Kiểm tra Trung ương và uỷ ban kiểm tra các cấp đã triển khai, thực hiện toàn diện các nội dung công tác, hoàn thành khối lượng công việc lớn; chất lượng, hiệu quả kiểm tra, giám sát từng bước được nâng cao, trong đó có nhiều vụ việc khó, phức tạp, nghiêm trọng. Trên cơ sở các quy định của Đảng và tình hình thực tế, Uỷ ban Kiểm tra Trung ương và uỷ ban kiểm tra các cấp đã đề xuất với Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và các cấp uỷ xử lý nghiêm nhiều tổ chức đảng, đảng viên vi phạm, trong đó có cả những đồng chí giữ cương vị cao của Đảng, Nhà nước, cả cán bộ đương chức, nghỉ hưu, bảo đảm công minh, chính xác, kịp thời, “thấu tình, đạt lý”; góp phần quan trọng vào việc xây dựng môi trường xã hội lành mạnh để phát triển kinh tế - xã hội; đấu tranh, ngăn chặn suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá” trong nội bộ; phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, lợi ích nhóm; từng bước củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân đối với Đảng, Nhà nước. Đồng thời, qua kiểm tra, giám sát, Ngành đã phát hiện những vấn đề còn bất cập, sơ hở, không phù hợp trong các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đề xuất sửa đổi, bổ sung kịp thời.
Thưa các đồng chí,
Công tác kiểm tra của Đảng trong thời gian qua đạt được những thành tích quan trọng nêu trên, nguyên nhân có nhiều, xin nhấn mạnh một số nội dung sau:
Một là, Đảng ta có quyết tâm chính trị cao trong công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng; xác định xây dựng Đảng là nhiệm vụ then chốt có ý nghĩa sống còn đối với Đảng và sự nghiệp cách mạng của dân tộc ta. Công tác kiểm tra là một bộ phận quan trọng trong công tác xây dựng Đảng; là một trong những chức năng lãnh đạo của Đảng, muốn lãnh đạo thì phải kiểm tra, không kiểm tra coi như không lãnh đạo. Phải luôn bảo đảm sự lãnh đạo tuyệt đối của Đảng đối với công tác kiểm tra. Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và các cấp uỷ thường xuyên quan tâm, sâu sát với hoạt động của uỷ ban kiểm tra các cấp, có ý kiến chỉ đạo kịp thời, tạo điều kiện mọi mặt để uỷ ban kiểm tra thực hiện tốt nhiệm vụ theo quy định của Đảng. Đồng thời, ngành Kiểm tra nhận được sự cổ vũ, động viên, ủng hộ của đông đảo cán bộ, đảng viên và nhân dân
Hai là, ủy ban kiểm tra đã tập trung nghiên cứu, tham mưu để Bộ Chính trị, Ban Bí thư cụ thể hoá Nghị quyết các Đại hội Đảng, Nghị quyết Ban Chấp hành Trung ương, kịp thời ban hành các văn bản của Đảng về công tác kiểm tra, giám sát, bảo đảm khoa học, sát thực tế, phù hợp với từng giai đoạn cách mạng, tạo thuận lợi cho các cấp uỷ và uỷ ban kiểm tra các cấp nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng. Đến nay, Đảng ta đã ban hành một hệ thống quy định về công tác kiểm tra khá hoàn chỉnh; vừa có tác dụng giáo dục, răn đe, ngăn chặn, vừa là căn cứ để phát hiện, xử lý các sai phạm, giúp mỗi cán bộ, đảng viên soi vào đó mà tu dưỡng, rèn luyện.
Ba là, xác định rõ chương trình hành động về công tác kiểm tra của cấp uỷ, uỷ ban kiểm tra các cấp trong toàn khoá, từng năm, xây dựng chỉ tiêu phấn đấu trên cả 3 hoạt động chính: giám sát, kiểm tra chấp hành, kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm. Công tác kiểm tra phải rõ trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào những địa bàn, lĩnh vực dễ nảy sinh sai phạm. Công tác kiểm tra phải chủ động, không chờ đợi kết quả của công tác điều tra, thanh tra; thậm chí là cơ sở, tạo điều kiện cho công tác thanh tra, điều tra. Đồng thời, thực hiện đúng nguyên tắc, nhiệm vụ của cơ quan kiểm tra Đảng, làm bài bản, chắc chắn, rõ đến đâu, kết luận, xử lý đến đó và triệt để khắc phục vi phạm. Kỷ luật đảng phải nghiêm khắc hơn kỷ luật nhà nước, kỷ luật đoàn thể.
Bốn là, kịp thời công khai kết quả kiểm tra, kết luận các phiên họp của uỷ ban kiểm tra. Qua đó, để tuyên truyền, tạo sức lan toả về công tác kiểm tra của Đảng trong xã hội, góp phần ngăn chặn, phòng ngừa, cảnh tỉnh sai phạm; đồng thời để đảng viên, nhân dân giám sát hoạt động kiểm tra Đảng; làm cho cán bộ kiểm tra, cơ quan kiểm tra phải luôn tự đổi mới và hoàn thiện, bảo đảm cẩn trọng khi kết luận kiểm tra, giám sát.
Năm là, thường xuyên chăm lo, kiện toàn tổ chức bộ máy của Ngành Kiểm tra; xây dựng được đội ngũ cán bộ kiểm tra luôn trung thành với Đảng, bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức trong sáng, lối sống lành mạnh, tận tuỵ trong công tác, tính chiến đấu cao; có năng lực, trình độ, phương pháp công tác khoa học.
70 năm qua, Uỷ ban Kiểm tra Trung ương, uỷ ban kiểm tra các cấp và các thế hệ cán bộ kiểm tra của Đảng đã vượt qua nhiều khó khăn, thử thách, không ngừng phấn đấu, hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao, góp phần quan trọng vào quá trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng; vai trò, vị thế, uy tín của uỷ ban kiểm tra từng bước được nâng cao; nhiều tập thể, cá nhân của Ngành Kiểm tra đã được Đảng, Nhà nước ghi nhận, trao tặng nhiều phần thưởng, danh hiệu cao quý. Thành tích, cùng sự hy sinh, nỗ lực không ngừng của lớp lớp thế hệ cán bộ kiểm tra đã làm nên truyền thống “Tuyệt đối trung thành, đoàn kết, trung thực, liêm khiết, kỷ cương và tận tuỵ” của ngành Kiểm tra Đảng.
Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư ghi nhận, đánh giá cao và nhiệt liệt biểu dương những thành tích mà Ngành Kiểm tra của Đảng đã giành được trong 70 năm qua.
Thưa các đồng chí!
Đất nước bước sang giai đoạn cách mạng mới; để đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, bảo vệ vững chắc Tổ quốc, giữ vững môi trường hoà bình, ổn định, phấn đấu sớm đưa nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại, đã đặt ra yêu cầu cao hơn về vai trò lãnh đạo của Đảng. Chính vì vậy, phải tiếp tục tiến hành xây dựng, chỉnh đốn Đảng với tinh thần kiên quyết hơn, mạnh mẽ hơn, nhằm tạo ra một bước chuyển biến mới trên các mặt; tập trung đấu tranh, ngăn chặn những yếu kém, tiêu cực trong Đảng, nhất là tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, sự xuống cấp về đạo đức, lối sống, tệ quan liêu, tham nhũng trong một bộ phận cán bộ, đảng viên, công chức. Trong bối cảnh đó, vai trò, trách nhiệm của cấp uỷ, uỷ ban kiểm tra các cấp đối với công tác kiểm tra đảng là hết sức quan trọng, nặng nề.
Kỷ niệm ngày truyền thống của ngành Kiểm tra, là dịp để chúng ta ôn lại truyền thống vẻ vang, những thành tựu mà Ngành Kiểm tra đã đạt được trong 70 năm qua để tiếp tục phát huy; đồng thời, khắc phục những hạn chế, khuyết điểm nhằm thực hiện có hiệu quả, hiệu lực công tác kiểm tra thời gian tới. Cùng với việc tiếp tục quán triệt, thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, Nghị quyết Trung ương 4 khoá XI và khoá XII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và các văn bản của Đảng về công tác kiểm tra, giám sát; quán triệt sâu sắc chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư đối với công tác kiểm tra đảng; bên cạnh phương hướng về công tác kiểm tra mà đồng chí Chủ nhiệm Uỷ ban Kiểm tra Trung ương vừa nêu trong bài Diễn văn kỷ niệm; tôi đề nghị cấp uỷ, tổ chức đảng và uỷ ban kiểm tra các cấp, thời gian tới cần thực hiện tốt một số nội dung cơ bản sau:
Thứ nhất, phải tiếp tục đẩy mạnh, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền để tạo thống nhất cao về nhận thức và hành động của các cấp uỷ, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên trong công tác kiểm tra; để thấy rõ quyết tâm chính trị của Đảng trong xây dựng, chỉnh đốn Đảng; công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng làm cho Đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh để lãnh đạo đất nước trong giai đoạn cách mạng mới; góp phần tạo môi trường minh bạch, lành mạnh để phát triển đất nước; củng cố niềm tin, sự ủng hộ của nhân dân đối với Đảng.
Thứ hai, công tác kiểm tra, giám sát phải được tiến hành thường xuyên, toàn diện, công khai, dân chủ, thận trọng và chặt chẽ, trong đó lấy phòng ngừa, xây là chính. Qua kiểm tra, giám sát để kịp thời nhắc nhở, cảnh tỉnh, chấn chỉnh, ngăn chặn những hành vi vi phạm chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, sự thiếu gương mẫu của tổ chức đảng, đảng viên; đồng thời, kiên quyết xử lý những tổ chức, cá nhân cố tình vi phạm.
Thứ ba, trong công tác kiểm tra cần chú ý khâu phát hiện sai phạm, thông qua hoạt động giám sát, qua báo chí, qua tố giác của nhân dân… Chú trọng kiểm tra, giám sát các địa bàn, lĩnh vực dễ nảy sinh sai phạm, tiêu cực. Khi đã phát hiện dấu hiệu vi phạm phải nhanh chóng kiểm tra, làm quyết liệt, triệt để, giải quyết dứt điểm. Kết luận kiểm tra phải rõ ràng, minh bạch; xử lý phải công tâm, khách quan; kỷ luật phải nghiêm minh, thuyết phục; tránh tình trạng "trông chờ, nghe ngóng", "nặng trên, nhẹ dưới"…
Thứ tư, các cấp uỷ, nhất là người đứng đầu, một mặt, tổ chức thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng theo chức năng, nhiệm vụ; mặt khác, tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn cấp uỷ, tổ chức đảng cấp dưới thực hiện công tác kiểm tra; phải khắc phục ngay tình trạng “trên nóng, dưới lạnh” trong công tác kiểm tra. Coi trọng việc nắm tình hình hoạt động của các tổ chức đảng, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý, người đứng đầu các cấp, các ngành, các địa phương, đơn vị để sớm phát hiện, ngăn ngừa, khắc phục thiếu sót, khuyết điểm, nhất là các dấu hiệu vi phạm khi còn manh nha, để vi phạm không trầm trọng hơn.
Thứ năm, phải tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm tra đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Cán bộ làm công tác kiểm tra phải luôn giữ vững bản lĩnh, có dũng khí đấu tranh, chính trực, phải chí công vô tư đấu tranh với sai phạm, tiêu cực trong Đảng; phải nắm vững và thực hiện đúng các nguyên tắc, cơ chế, chính sách, quy định của Đảng, Nhà nước, thực thi nhiệm vụ với động cơ trong sáng; luôn phấn đấu, rèn luyện tác phong công tác, không kiêu ngạo, say sưa với thành tích, giữ gìn phẩm chất, đạo đức, tâm huyết, kiên quyết và trách nhiệm cao trong nghề nghiệp; phải thực sự gương mẫu trong cuộc sống hằng ngày.
Thưa các đồng chí,
Trong Di chúc của Bác khi nói về công cuộc xây dựng đất nước, Người viết: “Đây là một cuộc chiến đấu chống lại những gì đã cũ kỹ, hư hỏng để tạo ra những cái mới mẻ, tốt tươi”. Trong tình hình hiện nay, công tác kiểm tra và Ngành Kiểm tra có vai trò vô cùng quan trọng nhằm loại bỏ những hư hỏng, sai phạm của cán bộ, đảng viên và tổ chức đảng, để xây dựng Đảng ta thực sự trong sạch, vững mạnh, xứng đáng “Đảng ta là đạo đức, là văn minh”.
Đảng, Nhà nước và nhân dân luôn đồng hành, ủng hộ ngành Kiểm tra; chia sẻ với những khó khăn mà các đồng chí gặp phải trong quá trình thực thi nhiệm vụ. Tin rằng, truyền thống vẻ vang 70 năm qua sẽ được trao truyền, là động lực cổ vũ mạnh mẽ Ngành Kiểm tra hôm nay tiến lên một tầm cao mới, hoàn thành tốt nhiệm vụ mà Đảng và nhân dân giao phó.
Xin kính chúc các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước; các đồng chí đại biểu và toàn thể các đồng chí lãnh đạo, cán bộ kiểm tra mạnh khoẻ, hạnh phúc và dành được nhiều thành công.
Xin trân trọng cảm ơn.
