Tháng 10/1999, nhân kỷ niệm 50 năm ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh viết tác phẩm “Dân vận”, theo đề nghị của Ban Dân vận Trung ương, Bộ Chính trị khóa VIII đã đồng ý lấy ngày 15/10/1930 là ngày truyền thống công tác Dân vận của Đảng và quyết định chọn ngày 15/10 hằng năm là “Ngày Dân vận của cả nước” để đẩy mạnh việc học tập và thực hiện những lời dạy của Bác Hồ về công tác dân vận.
Trải qua 91 năm xây dựng và trưởng thành, công tác dân vận luôn là một bộ phận quan trọng trong công tác xây dựng Đảng, có ý nghĩa chiến lược đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng.
Phát huy truyền thống 91 năm, công tác dân vận ở Nghệ An đã có những chuyển biến tích cực; phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân, tạo thành phong trào quần chúng rộng lớn, đóng góp quan trọng vào những thành tựu của công cuộc đổi mới quê hương, đất nước. Theo đó, công tác dân vận luôn chú trọng gắn lợi ích của người dân, phù hợp lòng dân, tạo động lực cho sự phát triển; tạo được bước chuyển biến mạnh mẽ về công tác dân vận từ tỉnh đến cơ sở. Từ thực tiễn xuất hiện nhiều mô hình, điển hình “Dân vận khéo” trên toàn tỉnh. Đến nay, toàn tỉnh đã xây dựng được trên 27.400 mô hình, trong đó hơn 4.600 mô hình, điển hình dân vận khéo được suy tôn trên tất cả các lĩnh vực; hơn 420 điểm sáng về thực hiện Quy chế dân chủ cơ sở, trên 300 điểm sáng về công tác dân vận chính quyền. Đặc biệt, phong trào dân vận khéo trong xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh đã tạo bước đột phá mạnh mẽ làm thay đổi nhanh chóng bộ mặt nông thôn, đô thị; nhân dân hiến cho Nhà nước 1.640.289 m2 đất và vật tư trị giá 360.994 triệu đồng để xây dựng nông thôn mới. Đến hết năm 2020, toàn tỉnh có 283/411 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 06 đơn vị cấp huyện hoàn thành nhiệm vụ xây dựng và đạt chuẩn nông thôn mới. Hệ thống dân vận từ tỉnh đến cơ sở, khối, xóm được củng cố, kiện toàn và hoạt động có hiệu quả.
Trong thời gian tới, công tác dân vận ở Nghệ An cần cụ thể hóa nghị quyết Đại hội XIII của Đảng để thực hiện đó là “Thực hiện đúng đắn, hiệu quả dân chủ trực tiếp, dân chủ đại diện, đặc biệt là dân chủ ở cơ sở; thực hiện tốt phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”; mọi hoạt động của hệ thống chính trị, của cán bộ, đảng viên, công chức phải phục vụ lợi ích của nhân dân”. Trong đó, tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ trọng tâm sau đây:
Một là, ra sức chăm lo xây dựng khối đoàn kết thống nhất giữa nhân dân với đảng, giữa Đảng với nhân dân. Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã ban hành Nghị quyết 8b-NQ/HNTW (khóa VI) về “Đổi mới công tác quần chúng của Đảng, tăng cường mối quan hệ giữa Đảng và nhân dân”; Nghị quyết số 25- NQ/TW (khóa XI) về “Tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới”. Các nghị quyết này đã nêu lên vị trí, vai trò, tầm quan trọng của công tác dân vận và sự cần thiết phải đổi mới công tác dân vận. Nghệ An cần tiếp tục thực hiện có hiệu quả các nghị quyết này, nhất là quan điểm “Đảng lấy dân làm gốc”, “cách mạng là sự nhiệp của quần chúng”; “Dân vận và công tác dân vận là nhiệm vụ có ý nghĩa chiến lược đối với toàn bộ sự nghiệp cách mạng nước ta; là điều kiện quan trọng bảo đảm cho sự lãnh đạo của Đảng và củng cố, tăng cường mối quan hệ máu thịt giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân”. Mối quan hệ máu thịt đó sẽ tạo được sự đồng thuận lớn trong nhân dân, là tiền đề để xây dựng tỉnh Nghệ An phát triển và củng cố, tăng cường mối quan hệ giữa Đảng với nhân dân.
Hai là, các cấp ủy Đảng chỉ đạo cả hệ thống chính trị làm công tác Dân vận theo Quy chế công tác dân vận của hệ thống chính trị. Quy định rõ trách nhiệm công tác Dân vận của tổ chức Đảng, dân vận của các cấp chính quyền, của MTTQ và các đoàn thể, dân vận của lực lượng vũ trang và của cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên. Đồng thời phải thường xuyên kiểm tra, đưa tiêu chí công tác Dân vận vào chấm điểm xếp loại tổ chức, cá nhân hằng năm. Tiếp tục thực hiện có hiệu quả Quy chế công tác dân vận của hệ thống chính trị tỉnh Nghệ An.
Ba là, gắn thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng về công tác Dân vận với việc xây dựng và thực hiện các chương trình, Đề án thực hiện Nghị quyết Đại hội XIX của Đảng bộ tỉnh Nghệ An nhiệm kỳ 2020-2025. Để thực hiện chủ trương đó, Ban dân vận đã tham mưu cho Ban Thường vụ Tỉnh ủy triển khai xây dựng 02 Đề án, 01 Nghị quyết, 02 Chỉ thị, đó là: Đề án về “Một số giải pháp đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác dân vận ở cơ quan nhà nước, chính quyền các cấp trên địa bàn tỉnh Nghệ An giai đoạn 2021-2025 và những năm tiếp theo”; Đề án về “Đổi mới nâng cao hiệu quả xử lý, giải quyết các kết luận của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp sau tiếp xúc đối thoại với Nhân dân trên địa bàn tỉnh Nghệ An giai đoạn 2021-2025”; Nghị quyết về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội giai đoạn 2021 – 2025 và những năm tiếp theo”; Chỉ thị về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với phong trào thi đua Dân vận khéo”; Chị thị về giúp đỡ người khuyết tật. Đồng thời tiếp tục thực hiện có hiệu quả các chương trình, đề án đã ban hành trước đây, như Quyết định số 2954-QĐ/TU ngày 04/10/2012 về ban hành Đề án xây dựng cốt cán tôn giáo; Quyết định số 2924-QĐ/TU ngày 30/8/2012 về ban hành quy chế tiếp xúc đối thoại với nhân dân; các đề án 06,08,09 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về thực hiện chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 25- NQ/TW về tăng cường và đổi mới công tác dân vận trong tình hình mới; Đề án số 10 của Ban thường vụ Tỉnh ủy về thực hiện chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW của Bộ Chính trị về Nghệ An.
Bốn là, thực hiện có hiệu quả phương châm “công tác dân vận luôn đi trước một bước”, nhất là trong các vấn đề về ổn định chính trị vùng đặc thù, trong việc triển khai các dự án trọng điểm quốc gia trên địa bàn, trong việc giữ vững ổn định chính trị kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng trên địa bàn. Để thực hiện nhiệm vụ quan trọng đó Ban dân vận Tỉnh ủy tham mưu kiểm tra, giám sát việc thực hiện chỉ thị, nghị quyết về công tác vận động quần chúng; triển khai thực hiện có hiệu quả Quy chế dân chủ cơ sở trên cả 3 loại hình xã, phường, thị trấn; cơ quan doanh nghiệp. Thông qua thực hiện quy chế dân chủ cơ sở để làm chuyển biến phương thức lãnh đạo, phong cách lề lối làm việc của cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể. Cán bộ, đảng viên sâu sát cơ sở, gần dân dựa vào dân, tôn trọng và lắng nghe ý kiến của dân. Thực hiện tốt QCDCCS đã góp phần đấu tranh chống tham nhũng lãng phí, đẩy mạnh CCHC, giảm đơn thư khiếu nại, tố cáo của dân, không để dân kéo đông người lên khiếu kiện ở tỉnh, ở Trung ương, góp phần giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh.
Năm là, tiếp tục đẩy mạnh thực hiện phong trào thi đua “Dân vận khéo” có hiệu quả thiết thực, tạo khí thế thi đua sôi nổi trong việc xây dựng mô hình dân vận khéo ở các cấp chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể. Các mô hình dân vân khéo được triển khai trên tất cả các mặt của đời sống, đi vào chiều sâu. Hằng năm các địa phương bình chọn, suy tôn, biểu dương mô hình, điển hình dân vận khéo từ cơ sở đến huyện; làm tốt việc kiểm tra, thẩm định mô hình dân vận khéo để biểu dương.
Phấn đấu mỗi năm toàn tỉnh xây dựng từ 2.500 đến 3.000 mô hình, điển hình “Dân vận khéo” ở tất các cấp, các ngành; năm 2025 tổ chức hội nghị biểu dương điển hình “Dân vận khéo” cấp cơ sở, cấp huyện và cấp tỉnh để tuyên truyền nhân rộng. MTTQ và các đoàn thể, vận động quần chúng hăng hái tham gia phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa khu dân cư”; phong trào ủng hộ “Quỹ vì người nghèo”. “Quỹ phòng chống Covid”, “Xung kích tình nguyện vì Miền Tây”, “Chung sức xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”.
Sáu là, đẩy mạnh thực hiện công tác dân vận trong các cơ quan nhà nước, chính quyền các cấp. Giải quyết đơn thư khiếu nại tố cáo xử lý, giải quyết các vụ nổi cộm, bức xúc trên địa bàn. Nâng cao nhận thức và hành động, xây dựng đạo đức công vụ, nâng cao ý thức trách nhiệm, thái độ phục vụ nhân dân, doanh nghiệp của cán bộ chính quyền các cấp. Tỉnh Nghệ An đang thực hiện Quyết đinh 2355/ QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển kinh tế - xã hội Miền Tây tỉnh Nghệ An nên công tác dân vận cũng được coi trọng để đi trước vận động nhân dân trong thực hiện các chủ trương giải phóng mặt bằng triển khai các đề án về phát triển kinh tế - xã hội vùng Miền Tây; các chương trình xóa đói giảm nghèo, chống di dịch cư tự do, chống truyền đạo trái pháp luật, bảo vệ rừng, tài nguyên, khoáng sản, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa đặc sắc của dân tộc; vấn đề tranh chấp đất đai giữa nông lâm trường với người dân tại một số huyện miền núi v.v. Góp phần thực hiện thắng lợi các chỉ tiêu về kinh tế - xã hội của tỉnh.
Nguyễn Mạnh Khôi
Phó Trưởng ban thường trực Ban Dân vận Tỉnh ủy