Trên cơ sở chương trình phối hợp hoạt động hàng năm, Ban Dân vận Tỉnh ủy và Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh đã thực hiện tốt công tác quán triệt, nâng cao nhận thức, phát huy sức mạnh tổng hợp mối quan hệ đoàn kết quân dân; xây dựng bản lĩnh chính trị, ý thức cảnh giác cách mạng trước âm mưu thủ đoạn "Diễn biến hòa bình", bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch. Xác định tầm quan trọng của công tác Dân vận, kịp thời nắm tâm tư, nguyện vọng của Nhân dân, chia sẻ những khó khăn, vất vả của Nhân dân, nhất là đồng bào các dân tộc ở vùng đặc thù, từ đó tham mưu những nội dung công tác phù hợp, sát thực với các nguyện vọng, đề xuất, kiến nghị chính đáng của Nhân dân. Bên cạnh đó, việc nắm tình hình còn được phối, kết hợp các tổ chức trong hệ thống chính trị, tạo nên một “màng lưới” bao quanh cơ sở, những điểm trọng yếu, địa bàn phức tạp, khó khăn, nhạy cảm để kịp thời tham mưu, đề xuất cách tháo gỡ khó khăn và giúp đỡ Nhân dân. Hệ thống chính trị cơ sở ngày càng được củng cố, đời sống Nhân dân ngày càng được nâng lên; khối đại đoàn kết toàn dân được tăng cường và mở rộng, tạo động lực quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng, an ninh của địa phương.
Chính vì vậy, năm 2024, Ban Dân vận Tỉnh ủy đã phối hợp với Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh triển khai thực hiện hiệu quả một số nội dung sau:
1. Chỉ đạo hệ thống Dân vận các cấp tăng cường công tác tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng. Tham mưu củng cố, kiện toàn hệ thống tổ chức chính trị, xây dựng đội ngũ cán bộ ở cơ sở và giới thiệu bồi dưỡng kết nạp đảng viên trong DQTV và người DTTS, người có đạo. Duy trì thực hiện nghiêm túc quy định của pháp luật về tiếp công dân, chủ động, tích cực trong công tác tiếp công dân và giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân, kịp thời giải quyết những yêu cầu, nguyện vọng chính đáng của công dân, nhất là những vấn đề liên quan đến các nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, chính sách người có công, chính sách hậu phương quân đội. Các lực lượng vũ trang (LLVT) trên địa bàn thường xuyên tham mưu cho cấp ủy, chính quyền và phối hợp với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội địa phương thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động, giáo dục cho đồng bào các dân tộc nâng cao cảnh giác, sẵn sàng đập tan âm mưu, hành động chống phá của các thế lực thù địch. Thực hiện tốt việc noi gương trong mỗi cán bộ, đảng viên và LLVT, qua đó xây dựng lòng tin của Nhân dân qua hình ảnh, gương người tốt việc tốt, mô hình, điểm sáng về dân vận, dân chủ ở cơ sở…. để tạo niềm tin, từ đó khích lệ, động viên Nhân dân tham gia tích cực các phong trào thi đua yêu nước, phong trào "Dân vận khéo", "Đơn vị dân vận tốt", phong trào giữ gìn an ninh trật tự.
2. Tuyên truyền nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên, chiến sỹ LLVT về vai trò, vị trí công tác dân vận trong tình hình mới. Tập trung tuyên truyền, vận động Nhân dân, cán bộ, chiến sỹ LLVT thực hiện nghiêm túc nghị quyết đại hội Đảng các cấp gắn với thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới; Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, Luật Dân quân tự vệ, Luật Biển, Luật Biên giới quốc gia, Luật Tín ngưỡng, tôn giáo, các chính sách về dân tộc, tôn giáo...
3. Xây dựng kế hoạch và tổ chức triển khai thực hiện Đề án 2036 đạt nhiều kết quả tốt. Bộ CHQS tỉnh đã tổ chức kết nghĩa với huyện Quế Phong, chỉ đạo Ban CHQS các huyện, thành phố, thị xã và e764 tổ chức kết nghĩa với 01 địa phương cấp xã ở vùng đặc thù; chỉ đạo, hướng dẫn Ban Dân vận trực thuộc phối hợp với các LLVT trên địa bàn tham mưu cho cấp ủy cơ sở triển khai thực hiện Đề án 2036; kịp thời nắm bắt, theo dõi, tổng hợp tình hình nhân dân, tình hình thực hiện các chính sách dân tộc, công tác dân vận, thực hiện dân chủ cơ sở ở vùng đặc thù, qua đó tham mưu cho cấp ủy, chính quyền giải quyết kịp thời những bức xúc nổi cộm trong dân; phối hợp thực hiện tốt các chương trình, mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh; phòng, chống khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh và tham gia giải quyết những vấn đề phức tạp ở cơ sở góp phần bảo đảm an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội ở vùng đặc thù.
4. Xây dựng và nhân rộng các mô hình, điển hình “Dân vận khéo” phát triển rộng khắp trên các lĩnh vực của đời sống xã hội, ngày càng nhiều mô hình ở những nơi có điều kiện kinh tế - xã hội còn khó khăn, làm phong phú thêm phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động ở địa phương, cơ quan, đơn vị. Năm 2024, Ban Dân vận Tỉnh ủy đã chỉ đạo xây dựng mới 4.494 mô hình (3.729 mô hình tập thể, 765 mô hình cá nhân với 1.212 mô hình kinh tế, 2.298 mô hình văn hóa - xã hội, 486 mô hình quốc phòng - an ninh, 507 mô hình xây dựng hệ thống chính trị). Phong trào thi đua “Dân vận khéo” góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, nâng cao hiệu quả công tác dân vận của hệ thống chính trị ở vùng đặc thù. Nổi bật như các mô hình "Dân vận khéo": “Vững quân - yên dân, thắm tình đoàn kết”, “Đoàn kết quân dân, ấm tình xứ đạo”, “Giúp dân no đủ, tự chủ bản làng”, “Tôi yêu Tổ quốc tôi”, “Gắn kết yêu thương giữa lương và giáo”,... Các mô hình tập trung vận động quần chúng nhân dân tham gia giữ gìn an ninh, trật tự, an toàn xã hội; xây dựng LLVT vững mạnh, xây dựng đơn vị an toàn, địa bàn an toàn, khu dân cư không có tội phạm và tệ nạn xã hội, góp phần đảm bảo an ninh, trật tự vùng đặc thù.
5. Tổ chức vận động Nhân dân tham gia phong trào thi đua yêu nước gắn với các hoạt động nhân đạo, từ thiện và xây dựng hậu phương quân đội vững chắc; vận động đồng bào các DTTS giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc; tuyên truyền phòng, chống các hoạt động lợi dụng các vấn đề “Dân tộc”, “Tôn giáo”, giữ gìn vào bảo vệ khối đại đoàn kết các dân tộc. Tổ chức hoạt động dã ngoại gắn với phong trào LLVT chung sức xây dựng nông thôn mới, hành quân dã ngoại đến các xã vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào DTTS, vùng tôn giáo giúp đỡ đồng bào sản xuất, phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo và xây dựng nông thôn mới. Đóng góp hàng chục ngàn ngày công, hỗ trợ vật chất đào đắp, sửa chữa đường giao thông nông thôn, kênh mương thủy lợi, tu sửa nâng cấp trạm y tế xã, trường học; giúp dân xây dựng, sửa chữa, tặng nhà ở; tặng quà, xe đạp, đỡ đầu cho học sinh nghèo vượt khó... góp phần xóa đói giảm nghèo và cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho Nhân dân.
6. Tổ chức bồi dưỡng, tập huấn cho cán bộ, chiến sỹ làm công tác dân vận; năm 2024, đã tổ chức 02 lớp tập huấn với 600 học viên. Qua đó, nâng cao nhận thức, trách nhiệm và hành động của đội ngũ làm công tác dân vận ở vùng đặc thù, tham mưu triển khai, thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ được phân công; đưa nội dung kiến thức công tác dân tộc, tôn giáo, công tác dân vận vùng đặc thù vào chương trình huấn luyện của lực lượng thường trực và lực lượng DQTV, DBĐV; tuyên truyền, vận động 3.250 con em lên đường nhập ngũ, đồng thời động viên, thăm hỏi thanh niên chuẩn bị lên đường thực hiện nghĩa vụ quân sự, tổ chức giao lưu, gặp gỡ truyền thống giữa thanh niên xuất ngũ và thanh niên nhập ngũ năm 2024.
7. Xây dựng chương trình thực hiện QCDC năm 2024 gắn với việc thực hiện các chỉ thị, nghị quyết của Trung ương, địa phương về công tác dân vận, các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước; các chủ trương của cấp ủy đảng, chính quyền địa phương, đơn vị; các vấn đề liên quan đến an sinh xã hội và đời sống Nhân dân. Triển khai thực hiện đầy đủ, cụ thể các nội dung thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở, nhất là đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở. Tuyên truyền, vận động Nhân dân tiếp tục đẩy mạnh các phong trào tham gia xóa đói, giảm nghèo, chương trình xây dựng nông thôn mới, xây đô thị văn minh, xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư; đẩy mạnh phong trào đền ơn đáp nghĩa; vận động quỹ vì người nghèo; nhất là thực hiện Chỉ thị số 21-CT/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác vận động, hỗ trợ xây dựng, sửa chữa nhà cho người nghèo, người có khó khăn về nhà ở..., tích cực vận động đồng bào tôn giáo thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
8. Tổ chức các hoạt động đối ngoại, giao lưu văn hóa, hợp tác, kết nghĩa các cụm dân cư hai bên biên giới, hỗ trợ nhau trong phòng, chống di dịch cư bất hợp pháp, giữ gìn an ninh biên giới. Thực hiện tốt công tác tìm kiếm, cất bốc, quy tập 87 hài cốt liệt sỹ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trên nước bạn Lào. Tổ chức giao lưu, làm việc về công tác đối ngoại nhân dân tại các huyện có chung đường biên giới với nước Cộng hòa DCND Lào, tiếp tục vận động Nhân dân tham gia xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị và hợp tác, góp phần thực hiện tốt Bản ghi nhớ về "Vận động Nhân dân xây dựng hòa bình hữu nghị, đường biên giới Việt Nam ‑ Lào". Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ diễn tập khu vực phòng thủ, phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn ở 07 đơn vị cấp huyện; giải quyết tốt các vấn đề nảy sinh trên địa bàn, không để bị động, bất ngờ.
Một số nhiệm vụ trọng tâm phối hợp thực hiện trong năm 2025
Thứ nhất là, tiếp tục quán triệt thực hiện có hiệu quả các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, của LLVT về công tác dân vận, trọng tâm là Nghị quyết số 25-NQ/TW (khóa XI) về tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới; Quyết định số 23-QĐ/TW của Bộ Chính trị và Quy chế số 07-QC/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về Quy chế công tác dân vận của hệ thống chính trị tỉnh Nghệ An; Chỉ thị số 49-CT/TW của Ban Bí thư về "Tăng cường và đổi mới công tác Dân vận của Đảng ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số"; Đề án số 02-ĐA/TU về "Tăng cường công tác dân vận vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Nghệ An giai đoạn 2016-2020 và những năm tiếp theo; Đề án số 2036 "Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác dân vận của lực lượng vũ trang Quân khu 4 ở vùng đặc thù trên địa bàn Quân khu giai đoạn 2023-2030 và những năm tiếp theo" và Chỉ thị số 24-CT/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận ở vùng đặc thù của Lực lượng vũ trang tỉnh giai đoạn 2023-2030 và những năm tiếp theo.
Thứ hai là, tuyên truyền, vận động đồng bào DTTS, đồng bào có đạo đấu tranh ngăn chặn các hoạt động lợi dụng các vấn đề dân tộc, tôn giáo để hoạt động trái pháp luật. Thường xuyên nắm chắc tình hình, bám địa bàn, phát huy sức mạnh của hệ thống chính trị, tham mưu giải quyết có hiệu quả những vấn đề nảy sinh ngay từ cơ sở.
Thứ ba là, xây dựng và nhân rộng các mô hình, điển hình “Dân vận khéo” vùng đặc thù. Nắm chắc tình hình nhân dân để phản ánh kịp thời cho cấp ủy, chính quyền các cấp. Tăng cường công tác tiếp xúc, đối thoại với Nhân dân để giải quyết kịp thời các bức xúc, nổi cộm trong đời sống xã hội, góp phần đảm bảo an ninh, trật tự an toàn xã hội vùng đặc thù.
Thứ tư là, tham mưu tổ chức thực hiện có hiệu quả 5 nội dung xây dựng cơ sở xã, phường VMTD, cụm an toàn làm chủ; củng cố, kiện toàn, nâng cao chất lượng của hệ thống chính trị ở cơ sở. Chủ động, tích cực tham gia xây dựng hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh, xây dựng thế trận lòng dân, xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân vững chắc trong khu vực phòng thủ, nhất là trên các địa bàn trọng điểm về quốc phòng, an ninh, đặc biệt là an ninh biên giới, vùng dân tộc thiểu số miền núi và vùng có đông đồng bào theo đạo.
Thứ năm là, vận động Nhân dân thực hiện tốt nhiệm vụ quân sự, quốc phòng; bồi dưỡng kiến thức quốc phòng cho lực lượng Dân quân tự vệ, dự bị động viên, tuyển gọi công dân khám tuyển nghĩa vụ quân sự; tuyên truyền, vận động và giáo dục nhận rõ đối tượng, đối tác, âm mưu thủ đoạn chiến lược "Diễn biến hòa bình", bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch.
Thứ sáu là, thực hiện tốt Luật thực hiện dân chủ ở cơ sở; chính sách xã hội, chính sách hậu phương quân đội; các hoạt động "Đền ơn đáp nghĩa", "Uống nước nhớ nguồn", "Ngày vì người nghèo", xây dựng nhà tình nghĩa, nhà đồng đội; bồi dưỡng nâng cao năng lực công tác vận động quần chúng cho đội ngũ cán bộ cơ sở, cán bộ, chiến sỹ LLVT. Phối hợp chặt chẽ với các đơn vị LLVT đóng quân trên địa bàn tổ chức hành quân dã ngoại làm công tác dân vận vùng DTTS và vùng đồng bào có đạo.
Thứ bảy là, thường xuyên kịp thời trao đổi thông tin, đề xuất chủ trương, giải pháp để tham mưu cho Ban Thường vụ Tỉnh ủy, UBND tỉnh trong giải quyết các vấn đề về dân tộc, tôn giáo; tổ chức kiểm tra, sơ kết, tổng kết công tác dân vận của LLVT, trao đổi kinh nghiệm, đề xuất biện pháp công tác dân vận đạt hiệu quả./.
Phan Thanh Đoài, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy