Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (viết tắt là Chương trình) là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước. Sau 10 năm triển khai thực hiện, Chương trình luôn được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, kịp thời của cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền các cấp, sự vào cuộc tích cực của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội, sự đồng tình hưởng ứng tham gia nhiệt tình của Nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp nên đạt được nhiều kết quả tích cực và toàn diện. Nhận thức của cán bộ, đảng viên và người dân về xây dựng nông thôn mới ngày càng được nâng lên; vai trò chủ thể của người dân trong xây dựng nông thôn mới được phát huy hiệu quả; đời sống vật chất, tinh thần của người dân ngày càng được cải thiện; diện mạo nông thôn có nhiều đổi mới rõ nét. Thu nhập bình quân đầu người/năm khu vực nông thôn tăng 2,87 lần so với năm 2010; tỷ lệ hộ nghèo nông thôn từ 18,89% năm 2010 xuống còn 3,42% năm 2020. Đến hết năm 2020, toàn tỉnh có 280/411 xã đạt chuẩn nông thôn mới (trong đó có 06 xã thuộc huyện nghèo 30a và 02 xã biên giới), chiếm 68,13%, vượt 18,13% so với mục tiêu Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII và chỉ tiêu Trung ương giao, cao hơn bình quân cả nước (64,1%); có 02 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 05 đơn vị cấp huyện hoàn thành nhiệm vụ, đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó có huyện Nam Đàn được Trung ương chỉ đạo xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu; 898 thôn, bản thuộc các xã miền núi được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới; bình quân toàn tỉnh đạt 16,52 tiêu chí/xã và không còn xã dưới 7 tiêu chí.

Tuy nhiên, chất lượng xây dựng nông thôn mới ở một số địa phương chưa cao, thiếu bền vững, nhất là khu vực miền núi; còn có sự chênh lệch về kết quả xây dựng nông thôn mới giữa các vùng miền; đời sống vật chất, tinh thần người dân một số nơi còn khó khăn, thu nhập còn thấp; môi trường một số vùng ở khu vực nông thôn chuyển biến chưa rõ nét, gây bức xúc trong nhân dân; tình hình an ninh, trật tự khu vực nông thôn có lúc, có nơi còn tiềm ẩn phức tạp. Bên cạnh đó, nhận thức của một số cấp ủy đảng, chính quyền, cán bộ, đảng viên và người dân về xây dựng nông thôn mới chưa đầy đủ; công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tuyên truyền, vận động ở một số địa phương chưa sâu sát, quyết liệt; công tác phối hợp giữa các ngành, các cấp có lúc, có nơi thiếu chặt chẽ và đồng bộ; nguồn lực đầu tư cho xây dựng nông thôn mới còn hạn chế, chính sách thu hút nguồn lực của xã hội chưa đủ mạnh; việc huy động nguồn lực ngoài ngân sách còn thấp, hiệu quả chưa cao.

Để tiếp tục đẩy nhanh tiến độ, nâng cao chất lượng, hiệu quả Chương trình theo hướng bền vững, đi vào chiều sâu; thực hiện mục tiêu đến năm 2025 toàn tỉnh có ít nhất 337 xã đạt chuẩn nông thôn mới, tương đương 82% số xã toàn tỉnh (trong đó có khoảng 40% số xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 10% số xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu); 50% đơn vị cấp huyện đạt chuẩn, hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới (trong đó: 01 - 02 huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao và huyện Nam Đàn đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu); bình quân cả tỉnh đạt 17,31 tiêu chí/xã; thu nhập bình quân người dân khu vực nông thôn tăng 1,7 lần so với năm 2020, Ban Thường vụ Tỉnh ủy yêu cầu các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và đoàn thể nhân dân thực hiện tốt một số nội dung sau:

1. Tiếp tục quán triệt đầy đủ, nghiêm túc, hiệu quả các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới; xác định việc xây dựng nông thôn mới chỉ có điểm khởi đầu, không có điểm kết thúc, trên nguyên tắc “Nông thôn mới là nền tảng, cơ cấu lại ngành nông nghiệp là căn bản, Nhân dân là chủ thể”. Đồng thời, xem đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng, thường xuyên, lâu dài nhằm huy động và phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và nhân dân cùng tham gia.

2. Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền trong việc chỉ đạo, quán triệt, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và người dân về vai trò, trách nhiệm, tầm quan trọng của việc xây dựng nông thôn mới; đáp ứng thực hiện Chương trình trong tình hình mới, xây dựng nông thôn mới đi vào chiều sâu, xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu.

3. Tiếp tục tuyên truyền, vận động nhân dân, bao gồm cả con em xứ Nghệ đang sinh sống, làm việc, học tập ở nước ngoài và các tỉnh, thành trong cả nước tích cực ủng hộ, tham gia xây dựng nông thôn mới. Đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước, thực hiện có hiệu quả phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025”. Chú trọng xây dựng mô hình phát triển kinh tế - xã hội nhằm hoàn thiện, nâng cao các tiêu chí nông thôn mới tại địa phương. Đẩy mạnh phát triển nông nghiệp, kinh tế nông thôn theo hướng nông nghiệp sinh thái, du lịch cộng đồng và kinh tế tuần hoàn, thích ứng với biến đổi khí hậu và phát triển bền vững.

4. Xây dựng nông thôn mới bảo đảm thực chất, hiệu quả, bền vững; tuyệt đối không chạy theo thành tích để hạ thấp chỉ tiêu, tiêu chí khi thẩm tra, thẩm định, không làm phát sinh nợ đọng và được sự đồng thuận thông qua việc lấy ý kiến hài lòng của người dân.

Tập trung nâng cao các tiêu chí về đời sống người dân, giảm nghèo, thu nhập, môi trường và an toàn thực phẩm; bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa dân tộc của các vùng, miền và bảo đảm an ninh, an toàn xã hội. Xây dựng nông thôn mới phải gắn kết chặt chẽ với Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững, Chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số - miền núi và các chương trình, dự án hỗ trợ khác trên địa bàn tỉnh.

5. Xây dựng nông thôn mới gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp, tăng cường ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, công nghệ vào sản xuất, thúc đẩy chuyển đổi số trong nông nghiệp. Đẩy mạnh thu hút các doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, tổ hợp tác, các hộ gia đình, cá nhân tham gia liên danh, liên kết trong sản xuất theo chuỗi giá trị bền vững, với quy mô lớn theo hướng hàng hóa, tạo nhiều sản phẩm có thế mạnh của từng địa phương; thực hiện tốt xây dựng vườn chuẩn nông thôn mới.

6. Tiếp tục duy trì, củng cố, nâng cao chất lượng các tiêu chí của các đơn vị cấp huyện, xã, thôn, xóm, bản đạt chuẩn nông thôn mới giai đoạn 2011 - 2020. Các địa phương đã đạt chuẩn phấn đấu xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu. Tập trung xây dựng nông thôn mới cấp thôn (bản) theo bộ tiêu chí của tỉnh đối với các địa phương miền núi khó khăn.

7. Ban cán sự đảng UBND tỉnh lãnh đạo UBND tỉnh:

- Xây dựng chương trình, kế hoạch thực hiện Chỉ thị; thường xuyên theo dõi, kiểm tra, đôn đốc, sơ kết, tổng kết, định kỳ báo cáo Ban Thường vụ Tỉnh ủy kết quả thực hiện.

- Kiện toàn Ban Chỉ đạo Chương trình từ cấp tỉnh đến huyện, xã; rà soát, củng cố, nâng cao năng lực bộ máy giúp việc của ban chỉ đạo theo hướng chuyên nghiệp, hiệu quả. Phân công lãnh đạo sở, ban, ngành, thành viên Ban Chỉ đạo của tỉnh trực tiếp giúp đỡ các địa phương thực hiện tốt Chương trình.

- Rà soát, bổ sung, ban hành các cơ chế, chính sách để thực hiện Chương trình bảo đảm hiệu quả, phù hợp với điều kiện của tỉnh.

- Tập trung nguồn lực, thực hiện quyết liệt việc xây dựng kết cấu hạ tầng thiết yếu, nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, xử lý môi trường, tạo cảnh quan sáng - xanh - sạch - đẹp, giao thông nông thôn, hạ tầng thương mại, cung cấp nước sạch, văn hóa - thể thao... Tăng cường quản lý, sử dụng hiệu quả các nguồn lực đầu tư xây dựng nông thôn mới, bảo đảm đúng quy định, có trọng tâm, trọng điểm, tránh dàn trải, lãng phí. Ưu tiên đầu tư cho các địa phương đăng ký hoàn thành xây dựng nông thôn mới trong năm kế hoạch.

- Triển khai thực hiện kế hoạch 5 năm, hàng năm về xây dựng nông thôn mới bảo đảm rõ mục tiêu, nhiệm vụ và phù hợp với điều kiện thực tiễn; phân công rõ trách nhiệm cho từng cấp, từng ngành, từng đơn vị và cá nhân; tăng cường kiểm tra, đôn đốc các địa phương.

8. Đảng đoàn Hội đồng nhân dân tỉnh lãnh đạo Hội đồng nhân dân tỉnh tổ chức giám sát, kịp thời phản ánh những khó khăn, vướng mắc, đề xuất điều chỉnh, bổ sung các cơ chế, chính sách của Trung ương và của tỉnh trong quá trình thực hiện Chương trình tại địa phương.

9. Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội cấp tỉnh đẩy mạnh tuyên truyền, vận động đoàn viên, hội viên và nhân dân tích cực tham gia thực hiện có hiệu quả các nội dung Chương trình; tham gia giám sát, phản biện xã hội việc thực hiện Chương trình trên địa bàn.

10. Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy chỉ đạo, quán triệt, định hướng các cơ quan truyền thông tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về Chương trình giai đoạn 2021 - 2025 để người dân biết và tự giác tham gia.

11. Ban Dân vận Tỉnh ủy chỉ đạo đẩy mạnh công tác vận động các tầng lớp nhân dân phát huy vai trò chủ thể trong thực hiện Chương trình; thực hiện tốt phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”.

12. Ban cán sự đảng, đảng đoàn, huyện, thành, thị uỷ, đảng uỷ trực thuộc, các sở, ban, ngành liên quan tổ chức phổ biến, quán triệt và xây dựng chương trình, kế hoạch thực hiện Chỉ thị. Định kỳ hằng năm báo cáo kết quả thực hiện cho Ban Thường vụ Tỉnh ủy (qua Ban cán sự đảng UBND tỉnh).

Chỉ thị được phổ biến, quán triệt đến chi bộ đảng.