Trong những năm qua, hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội trong tỉnh được các cấp ủy đảng, chính quyền hết sức quan tâm và luôn đặt ở vị trí quan trọng trong quá trình thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh. Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội luôn chú trọng đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, tăng cường đóng góp ý kiến, giám sát, phản biện xã hội, sâu sát cơ sở để đáp ứng yêu cầu của tình hình mới; công tác phối hợp với các cơ quan nhà nước và chính quyền các cấp ngày càng hiệu quả, góp phần bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, hội viên và nhân dân; khơi dậy được động lực trong nhân dân, phát huy quyền làm chủ, tạo đồng thuận xã hội, là cầu nối góp phần quan trọng củng cố niềm tin của Nhân dân với Đảng, chính quyền, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Tuy nhiên, hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội vẫn còn một số hạn chế: Nội dung, phương thức hoạt động vẫn chưa đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới, có lúc, có nơi thiếu linh hoạt, chưa bám sát thực tế cơ sở, địa bàn dân cư; việc tổ chức thực hiện một số cuộc vận động, phong trào thi đua ở một số nơi còn chồng chéo, hiệu quả chưa cao; chất lượng góp ý, giám sát, phản biện xã hội còn có mặt hạn chế; công tác xây dựng, phát triển tổ chức, tỷ lệ tập hợp đoàn viên, hội viên và quần chúng nhân dân, nhất là vùng đặc thù, trong các khu công nghiệp còn thấp.

Những tồn tại hạn chế trên có nhiều nguyên nhân, nhưng chủ yếu do nguyên nhân chủ quan, đó là: Nhận thức của một số cấp ủy đảng, chính quyền, người đứng đầu địa phương, đơn vị về vị trí, vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội chưa đầy đủ; công tác lãnh đạo, chỉ đạo, đôn đốc, kiểm tra, giám sát chưa thường xuyên; việc thực hiện kết luận sau sơ kết, tổng kết các chủ trương, nghị quyết của Trung ương, của tỉnh về công tác của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội chưa được quan tâm đúng mức. Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội một số nơi chưa thật sự chủ động trong công tác tham mưu cho cấp ủy; chậm đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, còn thụ động trong thực hiện nhiệm vụ.

QUAN ĐIỂM, MỤC TIÊU, CHỈ TIÊU, NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP

1. Quan điểm

Đổi mới tổ chức, bộ máy, nội dung và phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội theo phương châm hướng mạnh về cơ sở, địa bàn dân cư, thực hiện tốt vai trò giám sát, phản biện xã hội, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, hội viên và nhân dân, làm cầu nối quan trọng giữa Đảng và Nhân dân. Củng cố lòng tin, sự gắn bó của Nhân dân với Đảng, Nhà nước, chế độ xã hội chủ nghĩa.

Đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, dưới sự lãnh đạo toàn diện của cấp ủy đảng, đồng thời phát huy tính chủ động, sáng tạo và trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội.

2. Mục tiêu

Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng, tạo sự chuyển biến tích cực về chất lượng tổ chức, hiệu quả hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội. Cụ thể hóa rõ hơn chức năng, nhiệm vụ; giải quyết đúng đắn mối quan hệ giữa Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội làm nòng cốt để Nhân dân làm chủ; tạo điều kiện để Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội thực hiện tốt chức năng giám sát, phản biện xã hội, tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền và các tổ chức trong hệ thống chính trị; phát huy việc giám sát đối với cán bộ, đảng viên, tạo sự đồng thuận xã hội và khối đại đoàn kết toàn dân.

3. Một số chỉ tiêu cơ bản

3.1. Hằng năm, 100% cấp ủy cùng cấp làm việc và ban hành các văn bản định hướng hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội. 100% chính quyền các cấp có quy chế phối hợp với Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội cùng cấp, tổ chức đánh giá kết quả thực hiện.

3.2. Hằng năm, Mặt trận Tổ quốc các cấp chủ trì, phối hợp với các tổ chức chính trị - xã hội cùng cấp tổ chức ít nhất 02 nội dung giám sát, 02 nội dung phản biện xã hội và thực hiện tốt việc giám sát thường xuyên theo các quy định của Đảng.

3.3. Đến năm 2025, tỷ lệ tập hợp đoàn viên, hội viên: Hội Nông dân đạt 86%; Hội Cựu Chiến binh đạt 98%; Hội Phụ nữ đạt 75%; Liên đoàn lao động đạt 95%; Đoàn thanh niên đạt 72,5%. 100% khối, xóm, bản có chi đoàn thanh niên; 100% doanh nghiệp có 25 công nhân, lao động trở lên có tổ chức công đoàn; phấn đấu 80% trở lên các doanh nghiệp, đơn vị có tổ chức công đoàn ký kết được thoả ước lao động tập thể.

3.4. Trong nhiệm kỳ, mỗi cơ quan Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội cấp tỉnh xây dựng, triển khai từ 01 - 03 đề án, đề tài nghiên cứu khoa học cùng cấp áp dụng vào thực tiễn.

3.5. Đến năm 2025, cơ bản hoàn thành chuyển đổi số trong các cơ quan Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội.

3.6. Hằng năm, Mặt trận Tổ quốc tỉnh và các tổ chức chính trị - xã hội cấp tỉnh được Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội Trung ương xếp loại hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên, trong đó ít nhất 3/6 tổ chức được xếp loại hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.

4. Nhiệm vụ và giải pháp       

4.1. Nâng cao nhận thức của hệ thống chính trị và xã hội về vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội

Tiếp tục quán triệt tư tưởng Hồ Chí Minh và các quan điểm, nhiệm vụ, giải pháp công tác của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội được Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX và nghị quyết Đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2020 - 2025 đề ra; phát huy tốt chức năng, nhiệm vụ, giải quyết hiệu quả mối quan hệ Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Nhân dân làm chủ. Thực hiện tốt phương châm: "Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng".

Các cấp uỷ đảng, chính quyền, cán bộ, đảng viên tiếp tục quán triệt, nhận thức sâu sắc về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của công tác Mặt trận trong tình hình mới; đề cao trách nhiệm của cả hệ thống chính trị đối với hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội trong cơ chế "Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Nhân dân làm chủ". Nâng cao ý thức trách nhiệm của cán bộ, công chức, viên chức nhà nước về thực hành phong cách dân vận theo tấm gương, đạo đức của Chủ tịch Hồ Chí Minh: "Trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân và có trách nhiệm với dân"; "Nghe dân nói, nói dân hiểu, làm dân tin", thực sự vì Nhân dân, phục vụ lợi ích của Nhân dân.

4.2. Đổi mới phương thức lãnh đạo của cấp ủy đảng đối với Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội

Các cấp ủy đảng cụ thể hóa các chủ trương, nghị quyết, quy chế… nhằm bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện đối với Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội. Tạo điều kiện thuận lợi để Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền; thực hiện hiệu quả nhiệm vụ giám sát, phản biện xã hội, đặc biệt những chủ trương, chính sách quan trọng của Đảng, Nhà nước liên quan trực tiếp đến sự phát triển chung của tỉnh và các địa phương, liên quan đến quyền lợi của đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân. Chú trọng chỉ đạo, đôn đốc, kiểm tra, giám sát; sơ kết, tổng kết việc tổ chức thực hiện các chủ trương, chỉ thị, nghị quyết, kết luận của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội.

Định kỳ vào quý 3 hàng năm, thường trực cấp ủy nghe báo cáo và định hướng nhiệm vụ trọng tâm của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội trong năm tiếp theo; đồng thời chỉ đạo chính quyền có kế hoạch phối hợp, tạo điều kiện để thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ trọng tâm theo định hướng của cấp ủy.

4.3. Chỉ đạo chính quyền các cấp trong việc xây dựng và tổ chức thực hiện quy chế phối hợp giữa chính quyền với Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội

Hằng năm, căn cứ định hướng của cấp ủy, chính quyền, cơ quan nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội cùng cấp xác định nội dung cụ thể, sát với nhiệm vụ chính trị trọng tâm để phối hợp thực hiện; đồng thời, chính quyền các cấp thực hiện có hiệu quả quy chế dân chủ ở cơ sở; các quy chế, chương trình phối hợp, ký kết liên tịch giữa Ủy ban nhân dân với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội các cấp; phối hợp cung cấp kịp thời thông tin, dự thảo cơ chế, chính sách... để Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội phản biện theo quy định; chỉ đạo các cơ quan, đơn vị có trách nhiệm tiếp thu và sớm xem xét giải quyết kiến nghị, đề xuất sau giám sát của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội về những vấn đề liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân.

Chính quyền các cấp bảo đảm kinh phí để Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội hoạt động đáp ứng yêu cầu thực tiễn công tác vận động quần chúng, nhất là ở cơ sở. Ủy ban nhân dân tỉnh nghiên cứu, rà soát, đề xuất bổ sung, ban hành mới cơ chế chính sách, bố trí kinh phí phù hợp đối với cán bộ và hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội, nhất là cấp cơ sở và ở khối, xóm, bản.

4.4. Đổi mới tổ chức và nội dung, phương thức, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội, hướng mạnh về cơ sở, tập trung cơ sở và địa bàn dân cư

Chủ động cụ thể hóa các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước thành chương trình hành động cụ thể, thiết thực; nghiên cứu, đề xuất các chủ trương, kiến nghị hoàn thiện chính sách, các quy chế, quy định của Đảng từ Trung ương đến cơ sở đảm bảo hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội.

Tăng cường vai trò nòng cốt của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội trong công tác tuyên truyền, vận động, tập hợp đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân; củng cố, nâng cao niềm tin của Nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa, tăng cường đồng thuận xã hội nhằm phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân, thực hiện thắng lợi các mục tiêu, chỉ tiêu nghị quyết đại hội đảng các cấp.

Đa dạng hoá các hình thức tập hợp nhân dân; hướng mạnh các hoạt động về cơ sở, tập trung cơ sở và địa bàn dân cư; phát huy tính năng động, sáng tạo của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội các cấp trong công tác vận động quần chúng, phù hợp với đặc điểm từng địa phương, cơ sở.

Tiếp tục đổi mới phương thức hoạt động, khắc phục tình trạng hành chính hoá, bệnh hình thức, bệnh thành tích; đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin, nâng cao hiệu quả hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và tổ chức chính trị - xã hội.

4.5. Tăng cường công tác phối hợp giữa Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội để thực hiện các cuộc vận động, phòng trào thi đua yêu nước, các việc khó, khâu yếu

Mặt trận Tổ quốc các cấp chủ trì, hiệp thương với các tổ chức chính trị - xã hội cùng cấp lựa chọn nội dung, xây dựng chương trình phối hợp cả nhiệm kỳ, cụ thể hóa bằng kế hoạch hằng năm phù hợp với từng đơn vị; làm rõ cơ chế, chế độ, trách nhiệm của từng cơ quan, tổ chức trong thực hiện các nội dung phối hợp, nhất là tránh chồng chéo, hình thức trong tổ chức thực hiện các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động, xây dựng mô hình điển hình "Dân vận khéo".

Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội các cấp phối hợp chặt chẽ trong việc triển khai thực hiện tốt Quyết định số 217-QĐ/TW, Quyết định số 218-QĐ/TW, ngày 12/12/2013 của Bộ Chính trị về Quy chế giám sát và phản biện xã hội, tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền và Quy định số 124-QĐ/TW, ngày 02/02/2018 của Ban Bí thư về giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên.

Thực hiện tốt công tác phối hợp nắm bắt tình hình, thu thập ý kiến, nguyện vọng của đoàn viên, hội viên và dư luận xã hội để phản ánh kịp thời với cấp ủy đảng, chính quyền; theo dõi, giám sát việc chính quyền các cấp giải quyết các kiến nghị của cử tri và khiếu nại, tố cáo của công dân; phối hợp tham gia giải quyết tốt các vấn đề, vụ việc phát sinh từ cơ sở, góp phần giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.

Tập trung củng cố, xây dựng chi đoàn, chi hội vùng đặc thù; phát triển tổ chức công đoàn, đoàn thanh niên trong các doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Phối hợp xây dựng và nhân rộng các tổ tự quản cộng đồng; nâng cao chất lượng sinh hoạt của chi đoàn, chi hội ở khối, xóm, bản; nhân rộng mô hình, điển hình tiên tiến trên các lĩnh vực của đời sống xã hội. Đề xuất chính quyền các cấp quan tâm đầu tư xây dựng cơ sở vật chất phục vụ nhu cầu hoạt động học tập, vui chơi, giải trí cho thanh, thiếu nhi, đoàn viên, hội viên và công nhân lao động.

4.6. Xây dựng đội ngũ cán bộ, cơ chế, chính sách để Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội thực hiện chức năng, nhiệm vụ, đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới

Các cấp ủy đảng chú trọng việc phát hiện, tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng, quy hoạch, điều động, luân chuyển đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ chủ chốt của các cơ quan Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội (trừ Hội Cựu chiến binh) đến các cơ quan Đảng, Nhà nước hoặc đi cơ sở để đào tạo, bồi dưỡng theo quy hoạch đã được phê duyệt; thực hiện nghiêm việc bố trí cán bộ chủ chốt Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội các cấp, phải bảo đảm theo các quy định của Đảng và pháp luật, phù hợp với luật, điều lệ của các tổ chức.

Tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy, cán bộ Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội theo Nghị quyết số 18-NQ/TW, ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương (khóa XII). Đánh giá mô hình cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc chung khối Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội cấp huyện; củng cố và coi trọng việc kết hợp, phát huy có hiệu quả chất lượng hoạt động của đội ngũ cán bộ chuyên trách, bán chuyên trách, lực lượng tư vấn, chuyên gia và cộng tác viên, tình nguyện viên. 

Xây dựng tiêu chuẩn, chức danh, cơ chế, chính sách phù hợp đối với cán bộ; chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng cán bộ nữ, cán bộ trẻ có triển vọng, cán bộ vùng đặc thù; quan tâm tuyển dụng, tiếp nhận cán bộ người dân tộc thiểu số, tôn giáo vào cơ quan Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội.

Nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ dân vận, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội. Tăng cường phối hợp giữa Trường Chính trị tỉnh với Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội trong quá trình đào tạo, bồi dưỡng cán bộ.

TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Các đảng đoàn, ban cán sự đảng, các ban Tỉnh ủy, các huyện, thành, thị ủy, đảng ủy trực thuộc Tỉnh ủy quán triệt, xây dựng chương trình, kế hoạch và tổ chức thực hiện Nghị quyết.

2. Đảng đoàn Hội đồng nhân dân tỉnh lãnh đạo việc tổ chức triển khai các quy chế phối hợp với Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội; rà soát, sửa đổi, bổ sung, ban hành mới các chính sách có liên quan, tạo cơ sở pháp lý cho việc thực hiện Nghị quyết và giám sát việc thực hiện.

3. Ban cán sự đảng Ủy ban nhân dân tỉnh lãnh đạo việc sửa đổi, bổ sung, ban hành mới các văn bản quy phạm pháp luật; tổ chức tốt việc thi hành pháp luật; bảo đảm kinh phí và cơ sở vật chất phục vụ hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội theo quy định, nhất là bố trí nguồn kinh phí để triển khai chuyển đổi số và xây dựng, thực hiện các đề án, đề tài nghiên cứu khoa học áp dụng vào thực tiễn.

4. Đảng đoàn Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội cấp tỉnh, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn tổ chức học tập, tuyên truyền phổ biến Nghị quyết đến đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân; cụ thể hóa các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp của Nghị quyết thành các chương trình, kế hoạch, đề án cụ thể và triển khai thực hiện ở các cấp.

5. Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tuyên truyền, quán triệt, triển khai Nghị quyết; chỉ đạo đưa nội dung Nghị quyết vào chương trình tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ các cấp hằng năm.

6. Ban Tổ chức Tỉnh ủy, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy, Ban Nội chính Tỉnh ủy, Văn phòng Tỉnh ủy theo chức năng, nhiệm vụ phối hợp với Ban Dân vận Tỉnh ủy tham mưu Ban Thường vụ Tỉnh ủy tổ chức thực hiện Nghị quyết.

7.  Ban Dân vận Tỉnh ủy chủ trì tham mưu Ban Thường vụ Tỉnh ủy xây dựng kế hoạch, chỉ đạo quán triệt, triển khai thực hiện Nghị quyết ở các cấp; phối hợp các cơ quan liên quan theo dõi, giám sát, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện; tham mưu sơ kết vào năm 2023 và tổng kết vào năm 2025.

Nghị quyết được quán triệt, phổ biến đến chi bộ, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội ở cơ sở.