Theo đó, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Nghệ An đã kịp thời lãnh đạo, chỉ đạo công tác tổ chức học tập, quán triệt, triển khai thực hiện Quy định và Thông báo trong toàn tỉnh, bằng nhiều hình thức: Thông qua hội nghị báo cáo viên, hội nghị Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Ban Thường vụ cấp ủy và các hội nghị tuyên truyền của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội cấp tỉnh; đưa tin qua Cổng thông tin điện tử, Bản tin nội bộ của Đảng bộ tỉnh và của đảng bộ các huyện, thành phố, thị xã (cũ).

Ban Thường vụ Tỉnh ủy giao Ban Tổ chức Tỉnh ủy nghiên cứu, tham mưu cụ thể hóa các văn bản của Trung ương, theo đó ngày 01/11/2022 đã ban hành Quy định số 18-QĐ/TU về phân cấp quản lý cán bộ và bổ nhiệm giới thiệu cán bộ ứng cử; trong đó, có một chương riêng quy định về việc bố trí cán bộ thuộc diện Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý sau khi bị kỷ luật. Đồng thời, giao ban thường vụ các huyện ủy, thành ủy, thị ủy (cũ), đảng ủy trực thuộc Tỉnh ủy; các sở, ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc và tổ chức chính trị - xã hội cấp tỉnh, các đơn vị sự nghiệp thuộc tỉnh và các cơ quan liên quan căn cứ Quy định số 41-QĐ/TW để cụ thể hóa việc miễn nhiệm, từ chức đối với cán bộ theo phân cấp quản lý của ngành, địa phương và phù hợp với đặc điểm, điều kiện, thực tiễn của địa phương, cơ quan, đơn vị.

Qua gần 4 năm triển khai, thực hiện Quy định số 41-QĐ/TW, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã chỉ đạo thực hiện miễn nhiệm đối với 7 trường hợp, cụ thể:

- Có 4 cán bộ vi phạm pháp luật (trong đó, cán bộ diện Tỉnh ủy quản lý 3 trường hợp; cán bộ diện cấp ủy cấp huyện (cũ) quản lý 1 trường hợp).

- Có 1 cán bộ bị kỷ luật khiển trách hai lần trở lên trong cùng một nhiệm kỳ  (diện cấp ủy cấp huyện (cũ) quản lý).

- Có 2 cán bộ có trên 2/3 số phiếu tín nhiệm thấp tại kỳ lấy phiếu theo quy định (trong đó, cán bộ diện Tỉnh ủy quản lý 1 trường hợp, cán bộ diện cấp ủy cấp huyện (cũ) quản lý 1 trường hợp).

Cán bộ xin từ chức là 21 trường hợp, cụ thể:

- Có 20 cán bộ xin từ chức để chuyển giao vị trí lãnh đạo, quản lý (trong đó, cán bộ diện Tỉnh ủy quản lý 6 trường hợp; cán bộ diện cấp ủy cấp huyện (cũ) quản lý 14 trường hợp).

- Có 1 cán bộ xin từ chức vì lý do cá nhân khác (diện Tỉnh ủy quản lý).

Đối với việc triển khai thực hiện Thông báo số 20-TB/TW: Có 4 trường hợp bố trí công tác cán bộ khi từ chức, miễn nhiệm; trong đó, 4 cán bộ có nguyện vọng tiếp tục công tác và được bố trí công tác khác (diện cấp ủy cấp huyện (cũ) quản lý).

Số cán bộ bị xử lý hình sự sau khi bị miễn nhiệm: 3 trường hợp.

Việc triển khai thực hiện nghiêm túc, kip thời Quy định số 41-QĐ/TW và Thông báo số 20-TB/TW được các cấp ủy, chính quyền địa phương, cơ quan, đơn vị, đội ngũ cán bộ, đảng viên và Nhân dân trong toàn Đảng bộ quan tâm, đồng tình, ủng hộ. Qua đó tăng cường vai trò, trách nhiệm của cấp ủy và người đứng đầu trong lãnh đạo, chỉ đạo và rà soát, kiểm tra, giám sát việc triển khai thực hiện; khắc phục tình trạng né tránh, ngại va chạm trong đánh giá và xử lý cán bộ.

Kết quả thực hiện Quy định số 41-QĐ/TW và Thông báo số 20-TB/TW trong thời gian qua đã tác động trực tiếp, làm chuyển biến tích cực về nhận thức của các tập thể và cá nhân; Ban Thường vụ Tỉnh ủy và cấp ủy các cấp luôn xác định đây là nhiệm vụ quan trọng trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng; đội ngũ cán bộ, đảng viên, cấp ủy viên các cấp ngày càng nhận thức sâu sắc về trách nhiệm trong công tác đánh giá, giám sát, sàng lọc cán bộ; từng bước hình thành văn hóa từ chức, văn hóa chịu trách nhiệm, góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ có phẩm chất, năng lực, uy tín trong toàn Đảng bộ.

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện Quy định số 41-QĐ/TW và Thông báo số 20- TB/TW vẫn còn một số bất cập, đó là:

- Quy định số 41-QĐ/TW chưa xác định rõ các tiêu chí, mức độ vi phạm để làm căn cứ cụ thể cho việc đề nghị miễn nhiệm hay từ chức, nhất là với các hành vi vi phạm chưa đến mức xử lý kỷ luật.

- Thông báo số 20-TB/TW khuyến khích cán bộ bị kỷ luật cảnh cáo hoặc khiển trách mà năng lực hạn chế, uy tín giảm sút tự nguyện xin từ chức; tuy nhiên khái niệm "tự nguyện từ chức" hay "uy tín giảm sút" chưa được lượng hóa cụ thể, dẫn đến việc áp dụng còn lúng túng và không đồng đều giữa các địa phương và đơn vị.

- Về hệ thống văn bản của Đảng, Nhà nước: Một số nội dung trong Quy định số 41-QĐ/TW chưa thống nhất, đồng bộ với các quy định của Đảng và Nhà nước về xử lý cán bộ công chức, dẫn đến khó khăn khi triển khai thực hiện; cụ thể như: Quy định số 41-QĐ/TW cho phép miễn nhiệm, từ chức trong trường hợp “uy tín giảm sút theo kết quả lấy phiếu tín nhiệm” hoặc “có hạn chế trong năng lực, trách nhiệm để xẩy ra hậu quả” mà chưa đến mức kỷ luật, nhưng Luật Cán bộ, Công chức lại chủ yếu quy định trách nhiệm gắn với hành vi vi phạm và chế tài xử lý kỷ luật rõ ràng (khiển trách, cảnh cáo, giáng chức, cách chức...).

- Về căn cứ để xem xét miễn nhiệm, từ chức: Chưa có quy định rõ ràng, cụ thể về các hành vi, mức độ sai phạm cần phải xem xét miễn nhiệm hoặc từ chức, đặc biệt là các sai phạm về phẩm chất đạo đức, lối sống hoặc hiệu quả công tác thấp; chưa có các tiêu chí định lượng rõ ràng để đánh giá uy tín, năng lực cán bộ, dẫn đến việc xử lý phụ thuộc nhiều vào đánh giá cảm tính hoặc nhận xét nội bộ, dễ phát sinh thiếu khách quan.

Căn cứ “tín nhiệm thấp” chủ yếu dựa vào phiếu lấy tín nhiệm nhưng việc tổ chức lấy phiếu tín nhiệm đôi khi còn mang tính hình thức, ít tác động thực chất đến quyết định miễn nhiệm, từ chức.

- Về căn cứ xem xét việc miễn nhiệm, từ chức liên quan đến trách nhiệm người đứng đầu: Trách nhiệm người đứng đầu tuy được nêu trong Quy định số 41-QĐ/TW nhưng chưa có cơ chế đánh giá cụ thể mức độ liên đới khi đơn vị xẩy ra sai phạm.

- Về quy trình xem xét miễn nhiệm, từ chức: Chưa quy định cụ thể về quy trình các bước, thành phần tham gia các bước dẫn đến việc triển khai thực hiện còn lúng túng, không thống nhất giữa các địa phương, cơ quan, đơn vị và chồng chéo giữa quy trình Đảng và quy trình Chính quyền.

- Về thực hiện quy trình, hồ sơ: Chưa có văn bản mẫu hóa chung trong hồ sơ, quy trình thực hiện, nên chưa có sự thống nhất trong việc lập hồ sơ, dễ dẫn đến sai sót về hình thức, chậm tiến độ, khó khăn trong quản lý, tra cứu, thống kê.

- Về bố trí cán bộ sau miễn nhiệm, từ chức theo Thông báo số 20-TB/TW: Thông báo số 20-TB/TW chưa quy định cụ thể về chức vụ, chức danh công tác có thể bố trí đối với cán bộ bị kỷ luật, chưa quy định thống nhất về thời hạn, tiêu chuẩn được xem xét bố trí lại công việc, nên các địa phương, đơn vị lúng túng trong việc xác định vị trí phù hợp, dẫn đến bố trí cán bộ chưa hợp lý, nhất là đối với những trường hợp cán bộ từ chức nhưng vẫn còn năng lực, uy tín, mong muốn tiếp tục cống hiến.

Do vậy, Trung ương cần sớm điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung Quy định số 41-QĐ/TW và Thông báo số 20-TB/TW phù hợp với tình hình thực tiễn và các văn bản khác liên quan đến công tác cán bộ…, nhất là giai đoạn hiện nay khi đang triển khai thực hiện vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp trong cả nước kể từ ngày 01/7/2025.

Bạch Hiền, Ban Tổ chức Tỉnh ủy