Sau 5 năm triển khai Nghị quyết số 06-NQ/TW ngày 05/11/2016 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về “Thực hiện có hiệu quả tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế, giữ vững ổn định chính trị - xã hội trong bối cảnh nước ta tham gia các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới”, Nghệ An đã đạt được những kết quả tích cực:

Tỉnh Nghệ An đã xây dựng, ban hành các cơ chế, chính sách, đề án, chương trình, kế hoạch để cụ thể hóa các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước trên địa bàn, nhất là Nghị quyết sổ 06-NQ/TW và các Hiệp định thương mại. Đẩy mạnh tuyên truyền và quán triệt thực hiện Nghị quyết đến các ngành, các cấp và quần chúng nhân dân; tập trung chỉ đạo kịp thời chủ trương của Đảng, coi công tác hội nhập quốc tế là một nhiệm vụ chính trị quan trọng; xây dựng nhiệm vụ và giải pháp thực hiện cụ thể tới các sở, ban, ngành, huyện, thành phố, thị xã trên địa bàn tỉnh.

Một góc của Khu Kinh tế Đông Nam

Nâng cao nhận thức về hội nhập kinh tế quốc tế

Nâng cao nhận thức và năng lực thực thi pháp luật cho cán bộ chủ chốt các sở, ban, ngành, cơ quan quản lý nhà nước. Đào tạo và duy trì nguồn nhân lực cho hội nhập kinh tế quốc tế: Hằng năm tổ chức các Chương trình bồi dưỡng kiến thức, các lớp đào tạo về hội nhập kinh tế quốc tế, đối ngoại, ngoại ngữ,... nhằm nâng cao năng lực hội nhập quốc tế cho đội ngũ cán bộ làm công tác hội nhập quốc tế. Năng lực làm việc trong môi trường quốc tế của cán bộ chủ chốt, cán bộ làm công tác hội nhập, thương mại quốc tế và đối ngoại... ngày càng được nâng lên, đáp ứng trình độ ngoại ngữ, kỹ năng trong công tác hội nhập và thương mại quốc tế.

Công tác truyên truyền về hội nhập kinh tế quốc tế, thương mại biên giới được triển khai đến các địa bàn các huyện miền núi: Kỳ Sơn, Tương Dương, Con Cuông, Anh Sơn,... thu hút đông đảo cán bộ các huyện, xã, lãnh đạo các hợp tác xã tham gia. Qua đó, cụ thể hóa Nghị quyết số 06- NQ/TW và các chính sách về hội nhập kinh tế quốc tế vào Nghị quyết phát triển kinh tế, xã hội từng địa phương trên địa bàn tỉnh.

Tư vấn, hướng dẫn cho các tầng lớp nhân dân, các hợp tác xã và doanh nghiệp khu vực nông thôn tổ chức lại sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm, quy cách mẫu mã... từng bước đáp ứng yêu cầu của thị trường khu vực và quốc tế đối với các mặt hàng cụ thể như: Thổ cẩm, nông lâm sản...

Nâng cao năng lực cạnh tranh, hiệu quả Hội nhập kinh tế quốc tế

Cải thiện môi trường kinh doanh, thu hút đầu tư, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của bộ máy nhà nước và cải cách thủ tục hành chính. Thực hiện Đề án cải thiện, nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI), chỉ số PCI của tỉnh có những cải thiện đáng kể qua các năm. Công tác cải cách hành chính được các cấp, các ngành dành nhiều sự quan tâm và tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo với nhiều giải pháp thiết thực. Cơ chế một cửa, một cửa liên thông và việc rà soát, công bố thủ tục hành chính, kiểm soát thủ tục hành chính được tăng cường ở các cấp. Tập trung chỉ đạo quyết liệt, nỗ lực cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh theo hướng thông thoáng, tạo thuận lợi nhất cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư. Thu hút đầu tư trong và ngoài nước đạt được kết quả tích cực.

Tăng cường giải quyết vướng mắc khó khăn cho các doanh nghiệp. Định kỳ (03 tháng/lần), UBND tỉnh tổ chức hội nghị giao ban hiệp hội, hội doanh nghiệp, doanh nhân để lắng nghe ý kiến của doanh nghiệp, nhằm chia sẻ, tháo gỡ khó khăn, góp phần tạo được sự đồng thuận cao của doanh nghiệp. Hằng quý, UBND tỉnh tổ chức họp với các sở, ngành và địa phương để nghe báo cáo tình hình triển khai và giải quyết khó khăn, vướng mắc cho các dự án đầu tư trọng điểm, các dự án có ảnh hưởng lớn đến phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh, đặc biệt là các vướng mắc liên quan đến công tác giải phóng mặt bằng. Thành lập các tổ chỉ đạo tăng trưởng qua đó thường xuyên nắm bắt khó khăn, vướng mắc tại các doanh nghiệp để giải đáp, hướng dẫn và chỉ đạo các ngành có liên quan kịp thời tháo gỡ cho các doanh nghiệp đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu.

Hoạt động xuất nhập khẩu, thu hút đầu tư nước ngoài

Về hoạt động xuất nhập khẩu: Thực hiện Chương trình hành động thực hiện Chiến lược phát triển xuất khẩu hàng hóa thời kỳ 2011 - 2020, định hướng đến 2030, Đề án “Phát triển xuất khẩu trên địa bàn tỉnh Nghệ An giai đoạn 2016 - 2020”, cùng với tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế, giai đoạn 2015 - 2020, hoạt động xuất nhập khẩu tỉnh Nghệ An đạt nhiều kết quả khả quan. Kim ngạch xuất khẩu giai đoạn 2015 - 2020 tăng từ 705,2 triệu USD năm 2015 lên 1.123 triệu USD năm 2020 (tăng 59,3% so với năm 2015). Tốc độ tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu bình quân giai đoạn 2015 - 2020 đạt hơn 10%.

Về thu hút đầu tư nước ngoài: Giai đoạn 2016 - 2020, tỉnh Nghệ An thu hút được 47 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài FDI với tổng vốn đăng ký 698 triệu USD, trong đó: Đầu tư ngoài Khu kinh tế và Khu công nghiệp: 18 Dự án/94,89 triệu USD; đầu tư trong Khu kinh tế và các Khu công nghiệp: 29 Dự án/603,12 triệu USD. Đây là giai đoạn thu hút được nhiều dự án FDI nhất của tỉnh Nghệ An từ trước đến nay. Riêng năm 2020, Nghệ An có một số chuyển biến tích cực trong thu hút đầu tư nước ngoài với các dự án có quy mô lớn, có tính động lực phát triển và chuỗi giá trị gia tăng cao đến từ các tập đoàn lớn trên thế giới, được cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư trong Khu kinh tế Đông Nam Nghệ An, như: Luxshare (dự án Luxshare ITC 140 triệu USD), Goertek (Nhà máy chế tạo các sản phẩm điện tử, phương tiện thiết bị mạng và các sản phẩm âm thanh đa phương tiện 100 triệu USD), Công ty TNHH Công nghệ Everwin Precision (200 triệu USD). Hiện tại, có một số dự án của Juteng, Foxconn..v.v. đang trong quá trình khảo sát, chuẩn bị đầu tư. Các dự án gia tăng nhanh xu hướng mở rộng quy mô, công suất, tăng tổng vốn đầu tư, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh và hiệu quả sử dụng đất. Dự án hạ tầng Khu công nghiệp, đô thị và dịch vụ VSIP Nghệ An và Dự án Khu công nghiệp WHA Industrial Zone -1 Nghệ An đã đầu tư xây dựng cơ bản hệ thống hạ tầng kỹ thuật, đáp ứng yêu cầu và thu hút được nhiều dự án đầu tư nước ngoài thứ cấp.

Định hướng hội nhập kinh tế quốc tế trong thời gian tới

Tiếp tục chỉ đạo thực hiện hiệu quả Nghị quyết sổ 06-NQ/TW; Đề án “Hội nhập kinh tế quốc tế tỉnh Nghệ An đến năm 2025”... Triển khai có hiệu quả các FTA mà Việt Nam đã tham gia và đặc biệt là Kế hoạch của tỉnh thực thi các FTA thế hệ mới như CPTPP, EVFTA ...

Triển khai có hiệu quả Quy hoạch tỉnh Nghệ An giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đên 2050 ngay sau khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, nhất là công bố Quy hoạch, kêu gọi xúc tiến đầu tư, xây dựng các đề án, chương trình, chính sách phát triển kinh tế - xã hội cho từng giai đoạn 2021 - 2025, giai đoạn 2025 - 2030 phù hợp với xu thế hội nhập kinh tế quốc tế trong bối cảnh tham gia các hiệp định FTA.

Xây dựng và triển khai hiệu quả Đề án phát triển xuất khẩu tỉnh Nghệ An giai đoạn 2021 - 2025; Kế hoạch phát triển logistics trên địa bàn tỉnh Nghệ An giai đoạn 2021 -2025.

Tiếp tục thực hiện tốt công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về vai trò của hội nhập kinh tế quốc tế, đặc biệt là các FTA thế hệ mới đối với phát triển kinh tế, xã hội của địa phương trong thời kỳ mới.

Đẩy mạnh cải cách hành chính, nhất là thủ tục hành chính liên quan đến doanh nghiệp; đẩy nhanh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành.

Ưu tiên bố trí nguồn lực thực hiện chính sách đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu gắn với phát triển dịch vụ logistics. Nâng cao chất lượng hoạt động xúc tiến đầu tư trong đó chú trọng thu hút đầu tư các dự án phát triển hạ tầng giao thông, công nghiệp hỗ trợ, nông nghiệp và công nghiệp công nghệ cao,...

Hỗ trợ các hoạt động xúc tiến thương mại, tìm kiếm thị trường, tận dụng tối đa ưu đãi từ các Hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam tham gia. Triển khai hiệu quả các chính sách phát triển sản xuất, nâng cao năng suất, chất lượng sức cạnh tranh của hàng hóa và khả năng đáp ứng yêu cầu của các thị trường lớn đặc biệt là các nước thành viên trong Hiệp định thương mại tự do EVFTA, CPTPP.

Tiếp tục xây dựng chương trình, kế hoạch nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ làm công tác hội nhập kinh tế quốc tế, đối ngoại của tỉnh, đảm bảo việc tham mưu và triển khai các nội dung, hoạt động từ Trung ương đến tỉnh và với các đối tác nước ngoài luôn được nhanh chóng, kịp thời, hiệu quả.

Hồ Đức Ái