Tại điểm cầu Trung ương: Tổng Bí thư Tô Lâm tới dự, chỉ đạo Hội nghị; cùng dự có các đồng chí: Nguyên Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh; Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch nước Lương Cường; Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính; Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn; nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng; Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương Trần Cẩm Tú và các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư.

Tại điểm cầu tỉnh Nghệ An có các đồng chí: Nguyễn Đức Trung, Bí thư Tỉnh uỷ; Hoàng Nghĩa Hiếu, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh uỷ, Chủ tịch HĐND tỉnh; Lê Hồng Vinh, Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch UBND tỉnh; Các đồng chí Ủy viên BTV Tỉnh uỷ, BCH Đảng bộ tỉnh; lãnh đạo các Ban, Sở, ngành.

Hội nghị nhằm đánh giá tình hình thực hiện các Nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư về phát triển khoa học, công nghệ, quán triệt, triển khai Nghị quyết số 57 ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, tạo sự chuyển biến mang tính đột phá về nhận thức và tổ chức thực hiện, góp phần đưa đất nước phát triển giàu mạnh. Đồng thời, yêu cầu việc quán triệt, triển khai thực hiện các nhiệm vụ về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia được tiến hành bài bản, khoa học, lâu dài, thông suốt, hiệu quả, tạo sự thống nhất cao trong Đảng, sự đồng thuận trong Nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân và xã hội.

Nghị quyết cũng nêu 7 nhóm nhiệm vụ, giải pháp, trong đó nhấn mạnh nâng cao nhận thức, đột phá về đổi mới tư duy, xác định quyết tâm chính trị mạnh mẽ, quyết liệt lãnh đạo, chỉ đạo, tạo xung lực mới, khí thế mới trong toàn xã hội về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Khẩn trương, quyết liệt hoàn thiện thể chế; Xoá bỏ mọi tư tưởng, quan niệm, rào cản đang cản trở sự phát triển; Đưa thể chế thành một lợi thế cạnh tranh trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh tầm quan trọng của phát triển khoa học kỹ thuật trong sự nghiệp công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước. Khoa học và công nghệ là động lực then chốt cho tăng trưởng kinh tế thần kỳ của nhiều nước. Với mục tiêu trở thành nước công nghiệp hiện đại vào năm 2030, nước phát triển công nghiệp cao vào năm 2045, phải coi khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là động lực chủ chốt, là chìa khóa vàng, là yếu tố sống còn để vượt bẫy thu nhập trung bình và nguy cơ tụt hậu. Đồng thời cũng là hiện thực hóa khát vọng hùng cường, thịnh vương của dân tộc.

Tổng Bí thư đã chỉ ra những tồn tại, hạn chế trong việc thực hiện các Nghị quyết trước đây về phát triển khoa học và công nghệ. Theo đồng chí Tổng Bí thư, Nghị quyết số 57 không thay thế các nghị quyết trước đây nhưng được xem là nghị quyết giải phóng tư duy khoa học, nghị quyết thực hiện các nghị quyết và nghị quyết thực hiện hành động với những mục tiêu rất cụ thể, đổi mới cách nghĩ, cách làm nhằm hiện thực hóa các chủ trương, xóa bỏ các rào cản, giải phóng năng lực, thúc đẩy đột phá trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, tạo nền tảng cho phát triển mạnh mẽ đất nước ta trong thời kỳ mới.

Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu, khẩn trương sắp xếp lại bộ máy về khoa học công nghệ. Trong quý I/2025, hoàn thành việc sắp xếp lại các tổ chức khoa học, công nghệ; tập trung đầu tư trọng điểm để phát triển các tổ chức nghiên cứu mạnh. Có kế hoạch cụ thể để xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao, nhất là nhân tài khoa học, công nghệ. Nhà nước cần hoàn thiện thể chế tạo sự đột phá cho phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Xây dựng hệ thống hạ tầng phục vụ phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Tạo nguồn nhân lực phong phú, trí tuệ, đủ năng lực thực hiện các bước đột phá.

Phải luôn quán triệt, xem đầu tư cho khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là chiến lược lâu dài. Chuyển đổi số là công cụ sản xuất, kinh doanh; đổi mới lực lượng sản xuất. Đột phá phải tiến hành ở lĩnh vực khoa học tự nhiên và khoa học xã hội; nhưng trong điều kiện hiện nay nên tập trung các lĩnh vực vật lý, năng lượng, cơ học điện tử, công nghệ sinh học… Cần chuyển ứng dụng và cách làm chủ khoa học công nghệ sang xây dựng sáng tạo đột phá, tận dụng nền công nghiệp 4.0 đi tắt đón đầu, làm chủ tương lai. Triển khai nghị quyết phải hướng vào những vấn đề thực tiễn của đất nước đang đòi hỏi những chuyển đổi của nền kinh tế đa tầng, những sản phẩm nghiên cứu được thương mại hóa, đăng ký bản quyền.

Tính toán hình thành cơ chế Kiến trúc sư trưởng hoặc Tổng công trình sư cho việc thực hiện các đề án, dự án lớn về khoa học công nghệ và chuyển đổi số mang tính liên ngành; lập Viện Quốc gia về tiêu chuẩn và kiểm định về các nghiên cứu, thử nghiệm, đánh giá, kiểm định sản phẩm và dịch vụ. Nhà nước tạo thuận lợi thành lập các viện nghiên cứu tư nhân, hỗ trợ về thủ tục, khuyến khích bằng thuế và tín dụng, được mời các chuyên gia nước ngoài đến làm việc, được tạo mọi điều kiện để hoạt động thuận lợi.

Ưu tiên bố trí ngân sách cho khoa học công nghệ xứng tầm là quốc sách đột phá; lập các quỹ khoa học và công nghệ, khuyến khích hình thành các quỹ đầu tư mạo hiểm, quỹ thiên thần, quỹ khởi nghiệp, quỹ đổi mới sáng tạo… Tiến hành rà soát, điều chỉnh các đề án, dự án để đảm bảo phù hợp với Nghị quyết số 57, tránh lãng phí, tập trung đầu tư hiệu quả, có trọng tâm. Đồng thời, cải cách triệt để quy trình phân bổ, quản lý và thanh quyết toán kinh phí, loại bỏ cơ chế “xin - cho” và các thủ tục rườm rà để tối ưu hóa nguồn lực và khuyến khích sáng tạo.

Đồng thời ban hành cơ chế thu hút nhân tài nói chung, đặc biệt là nhân tài khoa học, công nghệ, nhân tài người Việt Nam ở nước ngoài và chuyên gia quốc tế, với các chính sách hấp dẫn về quốc tịch, thu nhập, nhà ở và môi trường làm việc…; tăng cường đầu tư cơ sở hạ tầng công nghệ, bao gồm công nghệ số. Đặc biệt, cần chuẩn bị hạ tầng năng lượng cho 5-10 năm tới, với trọng tâm là năng lượng sạch, đảm bảo đủ năng lượng cho phát triển bằng hành động cụ thể… Với nền tảng chính trị, pháp lý vững chắc và sự đồng thuận cao từ toàn Đảng, nhân dân và giới trí thức, Tổng Bí thư tin tưởng, Nghị quyết sẽ tạo ra bước đột phá, góp phần phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo quốc phòng, an ninh.

Thanh Mơ, Văn phòng Tỉnh ủy 

Ái Vân, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy