Đề án đã xác định công tác dân vận nói chung và công tác dân vận chính quyền nói riêng là nhiệm vụ có ý nghĩa chiến lược đối với sự nghiệp cách mạng nước ta; là điều kiện quan trọng bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng và củng cố tăng cường mối quan hệ máu thịt giữa Đảng, Nhà nước với Nhân dân.

Đề án đã đánh giá, trong những năm qua, việc triển khai thực hiện công tác dân vận trong các cơ quan hành chính nhà nước, chính quyền các cấp ở Nghệ An đã được Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân (HĐND), Ủy ban nhân dân tỉnh (UBND) quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện. Công tác dân vận chính quyền đã có nhiều chuyển biến tích cực; vai trò trách nhiệm của các tổ chức trong hệ thống chính trị được nâng lên. Các cơ quan nhà nước, chính quyền các cấp đã đổi mới, hướng mạnh các hoạt động về cơ sở, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, đời sống của Nhân dân; tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, các phong trào thi đua yêu nước, tạo không khí dân chủ, cởi mở, củng cố niềm tin của Nhân dân với Đảng, với chính quyền, giữ vững sự đoàn kết trong nội bộ, góp phần quan trọng phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng tổ chức đảng, chính quyền vững mạnh.

Tuy nhiên, công tác dân vận của cơ quan hành chính nhà nước, chính quyền các cấp vẫn còn bộc lộ một số hạn chế, đó là: Một số cơ quan, địa phương, đơn vị chưa quán triệt đầy đủ và quan tâm đúng mức đến việc thực hiện công tác dân vận, còn thiếu kế hoạch cụ thể, chưa đề ra biện pháp triển khai công tác dân vận một cách thiết thực và sát với tình hình thực tế, chưa gắn với nhiệm vụ cụ thể của từng địa phương, đơn vị. Sự phối hợp thực hiện công tác dân vận giữa chính quyền, cơ quan nhà nước các cấp với Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội chưa thường xuyên, chưa chủ động. Công tác kiểm tra, sơ kết, tổng kết các chỉ thị, nghị quyết của Đảng về công tác dân vận chính quyền có lúc chưa kịp thời. Một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức chưa nhận thức đầy đủ và sâu sắc, tầm quan trọng của công tác dân vận, thiếu kỹ năng về công tác dân vận, chưa thật sự “trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân và có trách nhiệm với dân”.

Trong thời gian tới, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã đưa vào Đề án số 04 các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp để tăng cường công tác dân vận chính quyền, góp phần thực hiện thắng lợi nghị quyết đại hội đảng các cấp nhiệm kỳ 2020 – 2025 đã đề ra.

Các mục tiêu cụ thể được xác định trong Đề án 04: 100% cấp ủy cơ sở, các cơ quan nhà nước, chính quyền các cấp hằng năm quán triệt các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, Nhà nước về công tác dân vận và bài báo “Dân vận” của Bác Hồ cho cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức. Hằng năm, 100% cơ quan, đơn vị xây dựng chương trình (kế hoạch) công tác dân vận chính quyền; chương trình (kế hoạch) thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở và triển khai thực hiện nghiêm túc. Ít nhất 98% cơ quan hành chính nhà nước giải quyết “nhanh - đúng - hiệu quả” các TTHC liên quan đến người dân, tổ chức, doanh nghiệp; mức độ hài lòng của người dân, doanh nghiệp về giải quyết TTHC đạt trên 90%; 100% TTHC nội bộ giữa cơ quan hành chính nhà nước được công bố, công khai và cập nhật kịp thời. Phấn đấu đến năm 2025, chỉ số cải cách hành chính (PAR index), chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công (PAPI), chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) nằm trong tốp 15 tỉnh, thành phố đứng đầu cả nước. Phấn đấu chỉ số hài lòng về sự phục vụ hành chính (SIPAS) tăng 1-2 bậc/năm. Hằng năm xử lý, chuyển đến cơ quan có thẩm quyền kịp thời, đúng quy định đạt 100% đơn, thư khiếu nại, tố cáo của công dân; giải quyết trên 95% các vụ việc thuộc thẩm quyền của các cơ quan quản lý hành chính nhà nước các cấp. Hằng năm, 100% cơ quan, đơn vị xây dựng ít nhất 01 mô hình “Dân vận khéo”, 01 điểm sáng về dân vận chính quyền, 01 điểm sáng về thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở (có kế hoạch thực hiện, sơ kết, tổng kết, đánh giá hiệu quả, nhân rộng). Sau khi ban hành Đề án, 100% chính quyền các cấp xây dựng, ký kết quy chế (chương trình) phối hợp công tác giữa Ủy ban nhân dân với Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội cùng cấp; hằng năm tổ chức hội nghị đánh giá quy chế phối hợp. Hằng năm 100% người đứng đầu chính quyền cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã thực hiện việc đối thoại trực tiếp với người dân, doanh nghiệp. 100% chính quyền, cơ quan nhà nước các cấp phối hợp với Mặt trận Tổ quốc các cấp thực hiện tiếp thu và giải quyết các ý kiến, kiến nghị của cử tri, nhân dân đảm bảo đúng địa chỉ và sự hài lòng của người dân. 100% huyện, thành phố, thị xã tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ về công tác dân vận chính quyền và thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở hằng năm; cấp tỉnh ít nhất mở 2 lớp/năm. Hằng năm 100% cơ quan nhà nước, chính quyền các cấp tổ chức sơ, tổng kết công tác dân vận chính quyền; biểu dương khen thưởng các tập thể, cá nhân thực hiện tốt công tác dân vận chính quyền^.

Các nhiệm vụ, giải pháp được xác định trong Đề án 04:

- Nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy đảng, chính quyền các cấp, người đứng đầu các cơ quan, đơn vị và đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức về công tác dân vận trong các cơ quan nhà nước. Cấp ủy các cấp chỉ đạo chi bộ sinh hoạt chuyên đề tháng 10 hằng năm tổ chức cho cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức học tập tác phẩm “Dân vận” của Bác Hồ trong các cơ quan, đơn vị (15/10 là ngày truyền thống công tác Dân vận của Đảng và cũng là ngày Bác Hồ viết tác phẩm “Dân vận”). Qua đó, tạo chuyển biến về nhận thức về công tác dân vận. Đưa công tác dân vận trở thành nhiệm vụ thường xuyên, gắn với thực hiện chức năng, nhiệm vụ của từng cơ quan, đơn vị, của từng cán bộ, công chức, viên chức. Xem đây là tiêu chí đánh giá kết quả thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao của tập thể, cá nhân hằng năm. 

- Tăng cường công tác giáo dục phổ biến các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến với nhân dân. Tất cả các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước liên quan đến người dân thì các cơ quan chức năng phải tuyên truyền, phổ biến đến nhân dân; thông qua đó tạo đồng thuận của nhân dân trong quá trình triển khai thực hiện.

- Cụ thể hóa các quan điểm, chủ trương, nghị quyết của Đảng, Nhà nước về công tác dân vận của chính quyền để thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh. Ban hành các chính sách hợp lòng dân, mang lại lợi ích thiết thực cho nhân dân. Các cấp chính quyền, các cơ quan nhà nước cụ thể hóa quan điểm, chủ trương, nghị quyết của Đảng, Nhà nước về công tác dân vận của chính quyền bằng các chương trình, kế hoạch, dự án phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh trên địa bàn một cách kịp thời, hợp lòng dân, đem lại lợi ích thiết thực cho nhân dân; sát với tình hình thực tiễn. Trước khi ban hành cơ chế, chính sách, chương trình, dự án có liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích của Nhân dân cần tổ chức khảo sát thực tiễn, lấy ý kiến phản biện của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội, để ban hành chính sách hợp lòng dân, sát với thực tiễn.

- Thực hiện quy trình công tác dân vận chính quyền trong quy hoạch, xây dựng và thực hiện các dự án đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, công tác đền bù, giải phóng mặt bằng thu hồi đất, tái định cư. Cụ thể theo 3 bước: Bước 1, công tác dân vận trong giai đoạn chuẩn bị quy hoạch, xây dựng dự án, triển khai dự án đầu tư phát triển kinh tế - xã hội; bước 2, công tác dân vận trong giai đoạn thực hiện dự án; bước 3, tổ chức, lắng nghe tiếp thu ý kiến, đối thoại, giải quyết khiếu tố của nhân dân trong quá trình thực hiện dự án.

- Đẩy mạnh công tác cải CCHC, nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu trong CCHC; dân chủ, công khai, minh bạch trong hoạt động quản lý, điều hành của cơ quan nhà nước, chính quyền các cấp. Tiếp tục đẩy mạnh CCHC, nhất là những lĩnh vực liên quan trực tiếp đến người dân, tổ chức, doanh nghiệp; lấy sự hài lòng của người dân, tổ chức, doanh nghiệp làm thước đo chất lượng, hiệu quả hoạt động của các cơ quan nhà nước. Thực hiện đồng bộ ứng dụng công nghệ thông tin trong CCHC, sử dụng có hiệu quả hệ thống phần mềm quản lý điều hành, cổng dịch vụ công; xây dựng chính quyền điện tử, chính quyền số. Nâng cao chất lượng hoạt động của Trung tâm phục vụ hành chính công cấp tỉnh. Các địa phương, cơ quan, đơn vị cử cán bộ có kiến thức, uy tín, kỹ năng công tác dân vận làm việc tại bộ phận “một cửa”, “một cửa liên thông”. Đảm bảo giải quyết “nhanh - đúng - hiệu quả” các TTHC liên quan đến người dân, tổ chức, doanh nghiệp. Tiếp tục thực hiện có hiệu quả việc tiếp nhận phản ánh, kiến nghị để kịp thời tháo gỡ vướng mắc, khó khăn cho người dân, doanh nghiệp.

- Nâng cao tinh thần, trách nhiệm, ý thức phục vụ nhân dân cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Xây dựng, kiện toàn đội ngũ cán bộ, công chức thực sự là công bộc của Nhân dân, biết lắng nghe ý kiến của Nhân dân, vì Nhân dân mà phục vụ. Chấn chỉnh tác phong làm việc của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, thực hiện phong cách “trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân và có trách nhiệm với dân”, “nghe dân nói”, “nói dân hiểu”, “hướng dẫn dân làm”, “làm dân tin” và phương châm “chân thành, tích cực, thận trọng, kiên trì, tế nhị, hiệu quả”. Có chương trình đi cơ sở, bám sát thực tiễn để nắm bắt kịp thời tâm tư nguyện vọng, kiến nghị, đề xuất chính đáng của Nhân dân, từ đó tham mưu ban hành cơ chế, chính sách hiệu quả, hợp lòng dân hơn.

- Thực hiện có hiệu quả công tác tiếp dân, đối thoại, giải quyết đơn thư, khiếu nại, tố cáo của Nhân dân. Thực hiện nhất quán người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, thủ trưởng các cơ quan, đơn vị chủ trì tiếp công dân định kỳ. Những địa bàn, lĩnh vực nhân dân còn nhiều ý kiến chưa đồng thuận cần trực tiếp tổ chức đối thoại với nhân dân. Giải quyết kịp thời, đúng quy định kết luận của người chủ trì tại các kỳ tiếp công dân hàng tháng và đột xuất. Bố trí cán bộ có năng lực, trình độ, kinh nghiệm, phẩm chất đạo đức tốt làm ở bộ phận thường xuyên tiếp công dân.

- Chủ động phối hợp với Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội thực hiện công tác dân vận. Các cấp chính quyền, cơ quan nhà nước chủ động xây dựng quy chế phối hợp với Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội trong hoạt động giám sát, phản biện xã hội. Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội chủ động phối hợp tốt với chính quyền các cấp thực hiện hiệu quả công tác tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân phát huy quyền làm chủ, thực hiện tốt các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, các nhiệm vụ chính trị trên địa bàn góp phần phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội. Định kỳ có chương trình phối hợp, làm việc, hội nghị đánh giá chương trình phối hợp với Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội các cấp.

- Đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước, trong đó có phong trào thi đua “Dân vận khéo” trong các cơ quan hành chính nhà nước, chính quyền các cấp. Thường xuyên phát động các phong trào thi đua trong từng cơ quan, đơn vị, từng bộ phận để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị được giao. Đẩy mạnh phong trào thi đua “Dân vận khéo” gắn với học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Tập trung xây dựng điểm sáng về công tác dân vận của chính quyền và điểm sáng thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, hằng năm đánh giá, tổng kết để nhân rộng.

- Củng cố, kiện toàn, nâng cao chất lượng hoạt động của ban chỉ đạo, đội ngũ cán bộ phụ trách công tác dân vận trong các cơ quan hành chính nhà nước, chính quyền các cấp. UBND các cấp thành lập, kiện toàn ban chỉ đạo công tác dân vận của chính quyền; ở cấp tỉnh, cấp huyện do đồng chí chủ tịch hoặc phó chủ tịch UBND làm trưởng ban chỉ đạo; ở cấp xã do đồng chí chủ tịch UBND làm trưởng ban chỉ đạo. Các sở, ban, ngành, cơ quan, đơn vị phân công đồng chí thủ trưởng cơ quan và cán bộ, bộ phận (phòng) phụ trách công tác dân vận.

- Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện công tác dân vận trong các cơ quan nhà nước; công tác thi đua khen thưởng. Mỗi năm tối thiểu kiểm tra công tác dân vận chính quyền 01 lần tại các địa phương, cơ quan, đơn vị; qua kiểm tra để chỉ ra các hạn chế, khuyết điểm cần khắc phục, đồng thời kịp thời đề xuất biểu dương, khen thưởng những nhân tố điển hình tiên tiến về công tác dân vận chính quyền./.

Nguyễn Mạnh Khôi