Nghệ An là tỉnh có diện tích lớn, địa hình khá phức tạp, dân số đông, có nhiều tuyến giao thông huyết mạch chạy qua địa bàn và tuyến biên giới giáp Lào dài, là điều kiện thuận lợi cho tội phạm lợi dụng hoạt động. Mặt khác, đời sống kinh tế của một bộ phận nhân dân còn khó khăn, tình trạng thất nghiệp, thiếu việc làm, số người nghiện ma túy còn nhiều, tình hình ANTT ở một số vùng đặc thù và khiếu kiện trong nội bộ nhân dân một số nơi còn tiềm ẩn phức tạp, sự tác động tiêu cực của mặt trái nền kinh tế thị trường và những sơ hở trong quản lý kinh tế - xã hội là những nguyên nhân, điều kiện của tình hình tội phạm. Đáng chú ý, tác động tiêu cực của tình hình dịch bệnh Covid-19 từ đầu năm 2020 đến nay dẫn tới hoạt động sản xuất, kinh doanh của nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn, có phần ảnh hưởng, tác động tới tình hình ANTT, hoạt động các loại tội phạm trên địa bàn.

Sau khi nhận được Chỉ thị 48- CT/TW của Bộ Chính trị, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Nghệ An đã ban hành Chương trình hành động số 02-CTr/TU ngày 12/01/2011 để lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện; tổ chức Hội nghị quán triệt cho đội ngũ lãnh đạo các sở, ban ngành cấp tỉnh, lãnh đạo chủ chốt cấp huyện; đồng thời, chỉ đạo UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 161/KH-UBND.NC ngày 6/5/2011 về triển khai thực hiện Chỉ thị. Sau khi Ban Bí thư Trung ương Đảng ban hành Kết luận số 05-KL/TW, ngày 15/7/2016 về tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị số 48-CT/TW của Bộ Chính trị, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Kế hoạch số 40-KH/TU ngày 10/11/2016, UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 170/KH-UBND-NC ngày 30/3/2017 để lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả.

Xác định tầm quan trọng Chỉ thị 48- CT/TW của Bộ Chính trị, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Nghệ An đã tích cực, chủ động, kịp thời lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn, đôn đốc ban cán sự đảng, đảng đoàn, đảng ủy trực thuộc, các sở, ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh, các huyện, thành, thị ủy, quán triệt và tổ chức thực hiện nghiêm túc đồng bộ, quyết liệt các giải pháp, nhiệm vụ công tác trọng tâm đã đề ra trong Chỉ thị số 48-CT/TW của Bộ Chính trị và Kết luận số 05-KL/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng. Đặc biệt, đã ban hành nhiều văn bản lãnh đạo, chỉ đạo triển khai quyết liệt, toàn diện các giải pháp PCTP, huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị tham gia công tác PCTP; trong đó, có nhiều văn bản chỉ đạo mang tính chiến lược, dài hạn, có nhiều sáng tạo, đột phá, nhiều cách làm hay, hiệu quả..., tạo chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức của các cấp ủy Đảng, chính quyền, cán bộ, đảng viên và nhân dân về công tác PCTP, góp phần giữ vững ổn định chính trị, đảm bảo TTATXH, phục vụ tốt nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh.

Lãnh đạo, chỉ đạo triển khai có hiệu quả các mặt công tác truyền thông, tuyên truyền, hướng dẫn về PCTP và các văn bản pháp luật có liên quan; đã xây dựng được nhiều mô hình, điển hình tiên tiến trong công tác PCTP, tạo chuyển biến tích cực trong toàn xã hội, nâng cao nhận thức, hiểu biết cho cán bộ và nhân dân.

Công tác phòng ngừa tội phạm được lãnh đạo, chỉ đạo triển khai bài bản, có hiệu quả tốt hơn, góp phần hạn chế nguyên nhân, điều kiện phát sinh tội phạm, kìm giữ và làm giảm thực chất tình hình tội phạm hàng năm (so với năm 2011, số vụ phạm tội xâm phạm TTXH năm 2019 giảm 11,2%).

Lãnh đạo, chỉ đạo Công an tỉnh triển khai đồng bộ, quyết liệt các biện pháp nghiệp vụ đấu tranh truy quét các tội phạm, trong đó có nhiều giải pháp mang tính đột phá, hiệu quả cao; công tác đấu tranh phòng, chống các loại tội phạm trên lĩnh vực hình sự, ma túy, kinh tế, môi trường đều đạt kết quả toàn diện, nhiều mặt đạt và vượt chỉ tiêu đề ra. Hàng năm, tỷ lệ điều tra, khám phá các vụ án đạt trên 80%; các vụ án rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng đạt trên 95%; tỷ lệ giải quyết tin báo, tố giác tội phạm và kiến nghị khởi tố đạt cao (trên 95%). Công tác bắt, giam giữ, điều tra, truy tố, xét xử bảo đảm đúng người, đúng tội, đúng pháp luật; thực hiện tốt nhiệm vụ chống oan sai, chống bỏ lọt tội phạm, người phạm tội; công tác thi hành án, hỗ trợ tư pháp, quản lý, giáo dục can phạm nhân thực hiện đúng chính sách, pháp luật…

Công tác quản lý nhà nước trên các lĩnh vực được tăng cường, chủ động phòng ngừa, phát hiện, bắt giữ nhiều vụ phạm tội và vi phạm pháp luật khác. Công tác chuyển hóa địa bàn trọng điểm, phức tạp về TTATXH được quan tâm chỉ đạo và đạt nhiều kết quả quan trọng.

Công tác cai nghiện và quản lý sau cai có bước chuyển biến mới, 100% số người đã cai nghiện có nguy cơ tái nghiện đều được quản lý sau cai. Triển khai thực hiện có hiệu quả chương trình điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone, Buprenorphine. Qua đó, đã tổ chức cai nghiện thành công cho hàng nghìn trường hợp và hỗ trợ tái hòa nhập cộng đồng sau cai nghiện thành công cho hàng trăm trường hợp trở thành công dân có ích cho xã hội, góp phần quan trọng trong việc kìm giữ sự gia tăng tình hình tội phạm.

Công tác hợp tác quốc tế trong công tác PCTP đạt được nhiều kết quả quan trọng, nhất là đối với các tỉnh biên giới của nước CHDCND dân Lào; đã phối hợp triệt phá nhiều đường dây mua bán, vận chuyển ma túy với số lượng lớn vào Nghệ An tiêu thụ; phối hợp bắt giữ nhiều đối tượng truy nã đặc biệt nguy hiểm lẩn trốn tại Lào.

Quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo công tác cải cách tư pháp, xây dựng và củng cố hoạt động của các ngành tư pháp đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ PCTP trong tình hình mới. Ưu tiên hỗ trợ kinh phí, phương tiện phục vụ công tác PCTP của các ngành chức năng và các địa phương.

Trong 10 năm qua, mặc dù tội phạm còn diễn biến phức tạp, song qua việc thực hiện Chỉ thị số 48-CT/TW đã nâng cao vai trò, trách nhiệm của các cấp uỷ Đảng, chính quyền, các sở, ban, ngành, đoàn thể các cấp, sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ của các ngành, địa phương; nâng tầm nhận thức và huy động được sức mạnh của cả hệ thống chính trị tham gia vào công tác PCTP; góp phần tích cực kìm giữ, làm giảm tình hình tội phạm, phục vụ tốt sự nghiệp phát triển kinh tế, xã hội của địa phương.

Trong thời gian tới, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Nghệ An tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo cấp ủy, tổ chức Đảng, chính quyền các cấp triển khai thực hiện có hiệu quả các chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước, các văn bản chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh về công tác PCTP. Trong đó, tổ chức quán triệt nghiêm túc cho toàn thể cán bộ, đảng viên ý thức sâu sắc vai trò lãnh đạo toàn diện, tuyệt đối của Đảng đối với công tác bảo đảm ANTT trên địa bàn; đồng thời phát huy, đề cao và gắn trách nhiệm của đồng chí Bí thư cấp ủy các cấp, Thủ trưởng các cơ quan, ban ngành, đoàn thể đối với công tác PCTP, bảo đảm ANTT ở địa bàn, lĩnh vực phụ trách. Chỉ đạo UBND các cấp, các ngành chức năng tập trung lực lượng, triển khai đồng bộ các giải pháp phòng ngừa, đấu tranh mạnh mẽ với các loại tội phạm, đảm bảo ANTT; chỉ đạo xây dựng, phát động mạnh mẽ, sâu rộng phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ; đổi mới hình thức, nội dung, biện pháp xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ phù hợp với từng vùng, từng loại đối tượng và ở từng thời điểm; có biện pháp, hình thức phù hợp, sát sao để tranh thủ tối đa sự đồng tình, ủng hộ của nhân dân trong công tác PCTP; kịp thời biểu dương, khen thưởng, nhân rộng các điển hình tiên tiến, gương “người tốt, việc tốt”; quan tâm xây dựng các mô hình, điển hình tiên tiến, các lực lượng nòng cốt trong đấu tranh PCTP tại cơ sở; quản lý, thu hồi vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ… nhằm hạn chế nguyên nhân, điều hiện phát sinh tội phạm; tăng cường công tác tuần tra kiểm soát giao thông, tuần tra vũ trang, tuần tra nhân dân trên các tuyến, địa bàn trọng điểm nhằm chủ động phòng ngừa, phát hiện, xử lý tội phạm; tranh thủ các nguồn lực phục vụ đắc lực cho công tác PCTP thường xuyên và đột xuất; đẩy mạnh công tác ứng dụng khoa học công nghệ, công tác kỹ thuật nghiệp vụ, kỹ thuật hình sự... phục vụ có hiệu quả công tác PCTP; chỉ đạo các ngành chức năng nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm, công tác thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp, đảm bảo đúng người, đúng tội, đúng chính sách pháp luật; không để xẩy ra oan sai, bỏ lọt tội phạm, can, phạm nhân trốn, tự sát… ;tiếp tục chỉ đạo đẩy mạnh các hoạt động hợp tác quốc tế trong đấu tranh PCTP với các đơn vị nghiệp vụ của nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào, nhất là các tỉnh Xiêng Khoảng, Hủa Phăn, Bôlykhămxay; quan tâm xây dựng lực lượng chuyên trách, bán chuyên trách PCTP từ tỉnh đến cơ sở, trong đó lực lượng Công an làm nòng cốt; ưu tiên đầu tư kinh phí, phương tiện, trang thiết bị cho các lực lượng chức năng phục vụ có hiệu quả công tác PCTP trong tình hình mới.