Chính vì vậy, ngày 18/9/2014, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Nghệ An đã quyết định ban hành Nghị quyết số 11-NQ/TU về xây dựng, phát triển thị xã Hoàng Mai đến năm 2020 và những năm tiếp theo (Nghị quyết số 11-NQ/TU). Đây là tiền đề và là điều kiện thuận lợi để một thị xã đang còn non trẻ phát triển toàn diện trên tất cả các lĩnh vực, sớm bắt nhịp với các đơn vị cấp huyện trong toàn tỉnh.

Qua 7 năm thực hiện Nghị quyết số 11-NQ/TU, với sự nổ lực, quyết tâm cao của đảng bộ, chính quyền và nhân dân thị xã Hoàng Mai; sự phối hợp chặt chẽ của các sở, ban, ngành cấp tỉnh; sự hỗ trợ của các doanh nghiệp… Hoàng Mai đã gặt hái được nhiều kết quả tích cực, toàn diện, nổi bật trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội.

Tổng giá trị sản xuất (theo giá so sánh) đến năm 2020 đạt 15.712 tỷ đồng, tăng 2,52 lần so với năm 2014, bình quân giai đoạn 2015 - 2020 tăng 17,4%. Tăng trưởng kinh tế hàng năm đạt mức cao và hoàn thành mục tiêu đề ra, bình quân giai đoạn 2015 - 2020 đạt 13,05% (mục tiêu đề ra là 13-15%), đứng thứ 2 toàn tỉnh.

Cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng, tăng tỷ trọng ngành công nghiệp - xây dựng và dịch vụ, giảm tỷ trọng ngành nông nghiệp, đến hết năm 2020 tỷ trọng công nghiệp - xây dựng và thương mại - dịch vụ chiếm 71,4%, tăng 4,97% so với năm 2014. Đặc biệt, công nghiệp trở thành ngành mũi nhọn, tạo sự đột phá trong phát triển. Từ năm 2014 đến nay, có 48 dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư trên địa bàn với tổng số vốn đăng ký trên 19 nghìn tỷ đồng. Điển hình như: Nhà máy Tôn Hoa Sen, Nhà máy may Vinatex, Nhà máy bánh kẹo Hải Châu 2, Nhà máy may in thêu Đông A, Nhà máy sản xuất cấu kiện điện tử của tập đoàn Chu Thống, Dịch vụ khách sạn Mường Thanh… Các loại hình dịch vụ nhà hàng, lưu trú, nghỉ dưỡng, dịch vụ vận tải, kinh tế biển phát triển tương đối nhanh, tạo động lực và tác động đến chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Công tác quản lý đất đai, tài nguyên, môi trường được tăng cường.

Giá trị tăng thêm bình quân đầu người tăng nhanh, từ 31,75 triệu đồng/năm (năm 2014) tăng lên 55,24 triệu đồng/năm (năm 2020), bình quân hàng năm tăng 3,92 triệu đồng/người. Thu ngân sách năm 2020 đạt 329,7 tỷ đồng, tăng hơn 4,34 lần so với năm 2014. Có 5/5 xã hoàn thành tiêu chí xây dựng nông thôn mới và thị xã đang thực hiện các quy trình, thủ tục để công nhận thị xã Hoàng Mai hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới năm 2020.

Văn hóa, xã hội đạt nhiều kết quả quan trọng. Giáo dục và Đào tạo có nhiều chuyển biến tích cực về chất lượng đại trà và chất lượng mũi nhọn. Y tế, công tác tư vấn, chăm sóc sức khỏe ban đầu, khám, chữa bệnh cho nhân dân có nhiều tiến bộ. Công tác giải quyết việc làm, xóa đói, giảm nghèo, nhất là Chương trình xóa 126 nhà dột nát, tam bợ cho hộ nghèo, kế hoạch tạo sinh kế cho người nghèo bước đầu đạt được nhiều kết quả. Đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân được nâng lên.

Quốc phòng, an ninh luôn được giữ vững, trật tự, an toàn xã hội được bảo đảm, thông tin đối ngoại được quan tâm. Công tác xây dựng Đảng, hệ thống chính trị được chú trọng và củng cố. Hoạt động của chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị, xã hội có nhiều đổi mới. Công tác cải cách hành chính được cấp ủy, chính quyền các cấp được quan tâm đẩy mạnh, nhất là ứng dụng công nghệ thông tin, công nghệ số trong cải cách thủ tục hành chính.

Nhìn chung, qua 7 năm thực hiện Nghị quyết số 11-NQ/TU, bộ mặt đô thị bước đầu đã được định hình, nhất là diện mạo của các cơ quan hành chính nhà nước, các trục giao thông… An ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm; đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân được nâng lên. Tính đoàn kết, thống nhất, hợp tác, trách nhiệm, cộng sự trong cấp ủy, tổ chức đảng, hệ thống chính quyền các cấp được phát huy, tạo được niềm tin và sự đồng thuận của nhân dân, doanh nghiệp, góp phần quan trọng phát triển nhanh kinh tế - xã hội của thị xã Hoàng Mai.

Tuy nhiên, tốc độ phát triển đô thị còn chậm, chưa phát huy hết tiềm năng, lợi thế, nhất là chưa tận dụng vị thế để phát triển đô thị dọc sông, hướng biển. Một số chỉ tiêu, mục tiêu đặt ra khó hoàn thành. Thị xã chưa thực hiện được định hướng phát triển kinh tế vùng Nam Thanh - Bắc Nghệ, đồng thời cơ chế, chính sách của tỉnh chưa đủ mạnh để giúp Hoàng Mai trở thành cực tăng trưởng của tỉnh... 

Để thị xã Hoàng Mai hoàn thành các tiêu chí đô thị loại 3 và các mục tiêu, nhiện vụ của Nghị quyết số 11-NQ/TU đã đặt ra, cần tiếp tục tập trung thực hiện một số nhiệm vụ và giải pháp sau:

Thứ nhất, tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 11-NQ/TU đến năm 2024 để đánh giá tổng kết 10 năm; xem xét ban hành nghị quyết mới về xây dựng và phát triển Hoàng Mai.

Thứ hai, từ nay đến năm 2024 thực hiện các định hướng lớn mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Nghệ An lần thứ XIX và Đại hội Đảng bộ thị xã Hoàng Mai lẩn thứ II nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã xác định là phát triển công nghiệp nhẹ, công nghiệp công nghệ cao, công nghệ vật liệu mới, công nghiệp lắp ráp, sản xuất linh kiện điện tử… thân thiện với môi trường. Chú trọng đầu tư hạ tầng các khu công nghiệp để thu hút, đón đầu những dự án lớn vào địa bàn.

Thứ ba, tập trung công tác quy hoạch, làm tiền đề định hướng cho phát triển, trong đó lưu ý:

- Xem xét quy hoạch vùng Hoàng Mai - Quỳnh Lưu gắn với Thái Hòa - Nghĩa Đàn thành cực tăng trưởng và đưa vào khung nghiên cứu quy hoạch của tỉnh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Lựa chọn tư vấn quy hoạch có tầm để nghiên cứu Quy hoạch vùng Hoàng Mai - Quỳnh Lưu gắn với quy hoạch xây dựng vùng Nam Thanh - Bắc Nghệ đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trên quan điểm không để ranh giới hành chính giữa Hoàng Mai (Nghệ An) và Nghi Sơn (Thanh Hóa) cản trở mà phải tạo được kết nối, bổ trợ cho nhau, trong đó thị xã Hoàng Mai ưu tiên phát triển dịch vụ nghỉ dưỡng, khu chuyên gia, cơ sở giáo dục, bệnh viện v.v…

- Quy hoạch vùng Hoàng Mai - Quỳnh Lưu phải xác định mối tương quan kinh tế với các địa phương vùng Tây Bắc Nghệ An như xuất nhập khẩu, lưu thông hàng hóa, sử dụng lao động, sử dụng đất đai. Gắn cảng nước sâu Đông Hồi cùng với cảng Nghi Sơn thành cụm cảng, hậu cần cảng, phát triển logistics. Kết nối, phát huy tối đa lợi thế giao thông qua địa bàn như đường bộ cao tốc, Quốc lộ 1A, đường ven biển, Quốc lộ 48D, lối ra đường cao tốc, đường sắt, ga tàu… Tiếp tục kiến nghị với Chính phủ để chuyển đổi khu vực quy hoạch nhà máy nhiệt điện than sang quy hoạch điện khí phù hợp với định hướng phát triển Hoàng Mai như hậu cần cảng, logistics…

Thứ tư, chú trọng cải tạo các mỏ khai thác đá làm nguyên liệu cho Nhà máy xi măng Nghi Sơn để hình thành hồ điều hòa, tạo cảnh quan, phát triển du lịch, đô thị…

Thứ năm, thị xã Hoàng Mai cần chủ động phối hợp với các sở, ngành của tỉnh để tham mưu xây dựng cơ chế đặc thù, bao gồm cơ chế về đất đai, cơ chế tài chính (hỗ trợ, vay), cơ chế phân cấp, phân quyền cho thị xã Hoàng Mai để trình cấp có thẩm quyền xem xét quyệt định.

Cao Nguyên Hùng 

Văn phòng Tỉnh ủy