Quỳ Châu là huyện miền núi nằm về phía Tây Bắc tỉnh Nghệ An. Dân số trên 5,6 vạn người, gồm hai dân tộc chính là Thái và Kinh, trong đó dân tộc Thái chiếm tỷ lệ trên 78%; với 12 xã, thị trấn, 146 khối, bản, trong đó 10/12 xã thuộc khu vực III, 39/146 bản chưa có điện; kinh tế phát triển chậm, đời sống nhân dân còn nhiều khó khăn (hộ nghèo 34,49%, cận nghèo 20,84%), nhất là các vùng sâu, xa…; thiên tai, dịch bệnh, vệ sinh môi trường, an toàn thực phẩm, tệ nạn xã hội, việc làm cho lao động nông thôn, đất sản xuất, tiến độ một số công trình chậm, quản lý đất đai, tài nguyên chưa tốt... đã tác động đến tư tưởng, đời sống, tạo nên băn khoăn, lo lắng của một bộ phận nhân dân, nảy sinh đơn thư kiến nghị, khiếu nại, tố cáo trên các lĩnh vực của đời sống xã hội, gây khó khăn trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị của cấp ủy, chính quyền huyện.

Từ tình hình trên, huyện Quỳ Châu tập trung lãnh đạo hệ thống chính trị tăng cường công tác dân vận để  tạo đồng thuận xã hội trong thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng Đảng, chính quyền, đoàn thể vững mạnh, trọng tâm tập trung vào công tác dân vận chính quyền. Một trong những giải pháp đã và đang triển khai có hiệu quả là phát huy quyền làm chủ của nhân dân, tăng cường trách nhiệm của cán bộ lãnh đạo các cấp, thông qua Quy chế tiếp xúc, đối thoại trực tiếp với nhân dân. Đặc biệt là mô hình tăng cường công tác tiếp xúc, đối thoại trực tiếp với nhân dân của UBND huyện.

UBND huyện đã tập trung đối thoại trực tiếp trên các lĩnh vực như: Quản lý đất đai, tài nguyên, đền bù, giải phóng mặt bằng, tái định cư, thực hiện các cơ chế chính sách... Điển hình như đối thoại về việc tháo dỡ 48 lò đốt than bán công nghiệp và 04 cơ sở đốt gạch nung tại xã Châu Bình, Châu Hội, Châu Nga, Châu Hạnh; giải tỏa di dời dân ở hai đầu cầu Hoa Hải (thị trấn); giải phóng mặt bằng di dời dân tại đập phụ, xây dựng khu tái định cư công trình thủy lợi bản Mồng (Châu Bình); việc kinh doanh của các hộ tiểu thương chợ thị trấn Tân Lạc; về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (QSDĐ), cấp đất rừng; về dự án chăn nuôi bò sữa (Châu Bình)... Đây là những vấn đề bức xúc nhất, được cử tri kiến nghị nhiều lần qua các kỳ họp HĐND, tiếp xúc cử tri. Qua đối thoại trực tiếp tại cơ sở, đến nay UBND huyện đã cơ bản giải quyết, xử lý dứt điểm các vấn đề vướng mắc, các kiến nghị, đề xuất được xem xét giải quyết, đảm bảo quyền lợi của người dân. Đến nay, trên địa bàn huyện các vấn đề nóng, bức xức được thông tin cập nhật kịp thời đến cấp ủy, chính quyền, đồng thời được chỉ đạo xử lý, giải quyết dứt điểm ngay từ cơ sở.

Với phương pháp, cách tiếp cận linh hoạt, UBND huyện đã lựa chọn ưu tiên những vấn đề trọng điểm để đối thoại, trong từng cuộc đối thoại đã làm rõ trách nhiệm của từng cấp, từng cá nhân, không bao biện, làm thay. Điển hình việc “chậm cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với người dân”, UBND huyện đã đối thoại tại các xã, lắng nghe các kiến nghị, tìm hiểu từng vấn đề, tìm ra nút thắt, ví dụ như: Người dân phản ánh khi làm thủ tục cấp giấy chứng nhận QSDĐ phải đi lại nhiều lần, sai sót nhiều, người dân không biết sai ở đâu, tại sao chậm v.v.... Khi đối thoại UBND huyện đã chỉ rõ trách nhiệm của cán bộ, công chức được phân công phụ trách lĩnh vực này cần phải hướng dẫn, giải thích cụ thể, rõ ràng cho người dân; làm rõ nghĩa vụ, trách nhiệm của người dân như phải kê khai, cung cấp đầy đủ các nội dung thuộc trách nhiệm của mình (ý kiến xác nhận của thành viên gia đình, xác nhận của hộ gia đình liền kề, cung cấp các loại giấy tờ nhân thân...), trách nhiệm của các phòng chức năng trong việc phối hợp, đôn đốc thực hiện tại cơ sở, đồng thời xác định thời gian hoàn thành và giao trách nhiệm cho chính quyền xã, phòng tham mưu phối hợp thực hiện. Hay như vấn đề “đền bù giải phóng mặt bằng công trình đầu cầu Hoa Hải, đập phụ bản Mồng” người dân kiến nghị, yêu sách... dùng dằng ảnh hưởng đến tiến độ của công trình. Sau khi làm việc với các bên, xem xét cụ thể các nội dung, UBND huyện đã tổ chức đối thoại với các hộ dân, đưa ra phương án đề bù đảm bảo có lợi nhất cho người dân trên cơ sở các qui định của Nhà nước, đồng thời tuyên truyền, giải thích cụ thể, rõ ràng, vận động dân chấp hành, còn đối với những hộ cố tình không chấp hành, không nhận đền bù, thì kiên quyết xử lý theo qui định..v.v.. Đến nay, trên địa bàn đã giảm các vụ việc phát sinh, giảm đơn thư khiếu nại tố cáo, các dự án được triển khai đảm bảo tiến độ, thời gian, những bức xúc, mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân được giải quyết ngay tại cơ sở, niềm tin của nhân dân với cấp ủy, chính quyền các cấp ngày càng được nâng lên.

Qua tổ chức tiếp xúc, đối thoại với nhân dân cho thấy, đây là một chủ trương đúng đắn, là cách làm mới trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng, chính quyền theo hướng gần dân, sát cơ sở, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, theo phương châm “dựa vào dân, có trách nhiệm với dân”. Là kênh “Dân vận khéo” khá hiệu quả, linh hoạt, không những giải quyết vấn đề bức xúc trong nhân dân, hạn chế được tình trạng khiếu nại, tố cáo vượt cấp, còn tăng cường sự tham gia của người dân vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, xây dựng, củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước, cấp ủy, chính quyền địa phương. Đặc biệt, thông qua tiếp xúc, đối thoại trực tiếp với nhân dân, giúp cho các cấp uỷ, chính quyền, cán bộ, đảng viên nắm bắt kịp thời tình hình, tư tưởng, tâm tư, nguyện vọng của nhân dân, qua đó tập trung lãnh đạo, chỉ đạo giải quyết “thấu tình, đạt lý” các vấn đề, tạo sự đồng thuận trong các tầng lớp nhân dân, góp phần thực hiện thắng lợi nghị quyết đại hội Đảng các cấp, xây dựng quê hương ngày càng giàu mạnh./.

                    Nguyễn Mạnh Khôi 

                                     Phó trưởng ban TT Ban Dân vận Tỉnh ủy Nghệ An